Kijk uit voor sjoemelvlees
Knutselwerk, dat is nog de beste benaming voor bepaalde praktijken in de vleesindustrie. Plakvlees, vleesmengelingen met goedkopere vulingrediënten zoals vezels, groenten en granen, toegevoegd water, dikke paneerlagen en marinades vol additieven ... Het is maar een greep uit het arsenaal misleidende trucjes die aan het licht komen tijdens onze voedingstests. En ondertussen betaalt de consument de prijs van vlees voor minderwaardige ingrediënten. Onaanvaardbaar.
Ervaring bevestigt ons wantrouwen
En de voorbeelden zijn legio. Wij stelden in het verleden al heel wat bewuste misleiding vast: verwarrende benamingen, onvolledige etiketten, verboden additieven en fraude met vleessoorten. Van vijf typische trucjes verklappen wij u hoe u ze kunt ontwijken.
Water is een goedkoop ingrediënt. Het kan dus de productiekosten van vlees omlaaghalen. Kleine hoeveelheden moeten niet worden weergegeven in de benaming. Voedingsvezels zoals citruspulp of erwtenzetmeel kunnen worden aangewend in gehaktproducten om toegevoegd water te binden.
Controleer op water
“Met toegevoegd water” op het etiket wil zeggen dat het product meer dan 5 % water bevat. Staat water enkel vermeld in de ingrediëntenlijst, dan werd er dus minder dan 5 % aan toegevoegd. Kies liefst nog voor vlees zonder water. U betaalt immers evenveel voor het toegevoegde water als voor het vlees.
Wat u koopt in de supermarkt lijkt misschien wel op vlees, toch bestaat het niet altijd voor de volle 100 % uit vlees. “Vlees” kan gemakkelijk voor 10 % tot zelfs 25 % uit andere ingrediënten bestaan. Zeker met gemalen vlees zoals gehakt, hamburgers of worsten is gemakkelijk te foefelen. Door extra ingrediënten toe te voegen, kan er worden bespaard op het duurste ingrediënt: vlees. Denk maar aan water, zout, kruiden, bewaarmiddelen en smaakversterkers, of zelfs “vullende” ingrediënten zoals soja, granen en groenten.
Vergelijk de percentages
De term “vlees” is voorbehouden voor 100 % vlees. De fabrikant is wel verplicht de samenstelling weer te geven in de ingrediëntenlijst. Enkel wanneer er geen andere ingrediënten worden vermeld, hebt u met 100 % vers vlees te maken. Gebruik het geëtiketteerde vleespercentage dus om te vergelijken en uw keuze te maken. Het percentage vlees kan immers flink verschillen bij twee gelijkaardige producten.
De diersoort waarvan het vlees afkomstig is, moet volgens de wet worden benoemd in de ingrediëntenlijst. De vermelding “vlees” is onvoldoende. De ingrediënten moeten bovendien altijd in aflopende volgorde worden opgesomd. De eerst vermelde vleessoort is dus in de grootste hoeveelheid aanwezig.
Kijk naar de volgorde
Vindt u het belangrijk te weten welk type vlees u precies eet, vertrouw er dan niet blindeling op dat vleesproducten op de traditionele manier worden gemaakt. Zo wordt kip in een cordon bleu weleens vervangen door kalkoen, of rundvlees in preparé aangevuld met goedkoper varkensvlees. Vooral bij vleesmengelingen kan het de moeite lonen om het etiket in detail te bekijken. Is een product de meerprijs voor u wel waard als het voor slechts 10 % bestaat uit een duurdere vleessoort zoals lam of kalf?
Vroeger kon de consument nog om de tuin worden geleid met zogenaamd plakvlees: restjes vlees die aan elkaar worden gelijmd tot één stuk. Tegenwoordig mag dat niet meer en moet de toevoeging “samengesteld uit stukjes vlees” duidelijk bij de benaming vooraan op het etiket staan. Samengeperst separatorvlees moet daarentegen enkel in de ingrediëntenlijst worden vermeld.
Let op de benaming
Let op voor iets vagere termen als “vleessamenstelling” op het etiket of in de ingrediëntenlijst, ook die wijzen meestal op plakof persvlees. Dit soort vlees moet (net als gemalen vlees) zeker goed worden doorbakken wegens een hoger risico op voedselbesmetting.
Sinds eind 2014 zijn fabrikanten verplicht om op de verpakking te vermelden dat een product eerder al werd ingevroren en ontdooid. Dat hoeft strikt genomen echter niet wanneer slechts een deel van de ingrediënten is ontdooid. Producenten durven dankbaar gebruik maken van dit achterpoortje.
Check voor u invriest
Bent u van plan om aangekocht vlees zelf in te vriezen, dan checkt u beter eerst het etiket op deze vermelding. Weet wel dat u met vleesbereidingen zoals worsten of hamburgers nooit volledig zeker kunt zijn of bepaalde ingrediënten niet eerder werden ingevroren en ontdooid, iets waar wij snel verandering in willen zien.
