Onze tips voor de beste back-ups

Back-up en herstel in Windows
Systeemherstelpunt
Wat is een systeemherstelpunt?
Een systeemherstelpunt, of kortweg “herstelpunt”, is een momentopname van je pc waar je, indien nodig, naar kunt terugkeren (“terugzetten”). Het bevat de Windows systeembestanden (bestanden die nodig zijn om het besturingssysteem te laten draaien) en -instellingen, de staat van het register (programma-informatie, gebruikersrechten, software-instellingen, …) en geïnstalleerde programma’s. Je persoonlijke bestanden (foto’s, video’s, e-mails, …) horen hier niet bij. Een herstelpunt wordt opgeslagen op de interne schijf van je pc.
Wanneer kan ik een systeemherstelpunt gebruiken?
Je gebruikt een herstelpunt om systeemwijzigingen ongedaan te maken, i.e. je besturingssysteem vertoont problemen en je wilt terugkeren naar toen je nog geen problemen had. Dat kan bijvoorbeeld gaan om een corrupt register na (mislukte) installatie van een programma. Een herstelpunt gebruik je als je naar een eerdere versie van je Windows-systeem wilt terugkeren, maar niet naar een eerdere versie van je persoonlijke bestanden.
Wat moet ik weten als ik een systeemherstelpunt terugzet?
Programma’s en drivers die sinds het herstelpunt zijn geïnstalleerd, horen er niet bij. Na systeemherstel moet je die opnieuw installeren. Ook systeeminstellingen (taal, achtergrond, …) worden teruggezet naar de situatie van op het moment van het herstelpunt. Je persoonlijke bestanden worden echter niet beïnvloed en blijven bewaard, ook diegene die je na het maken van het herstelpunt had opgeslagen op je harde schijf.
Hoe maak ik een systeemherstelpunt?
Handig is dat Windows dit automatisch iedere week doet of bij belangrijke computerwijzigingen (Windows-update, …). Maar het is goed om te controleren of systeemherstel daadwerkelijk is ingeschakeld. Klik hiervoor op het vergrootglas in de taakbalk, typ “herstelpunt” en kies Een herstelpunt maken. In het volgende scherm kan je systeemherstel indien nodig inschakelen.
Staat er 'Uitgeschakeld' achter een van de beschikbare stations, dan betekent dit dat systeemherstel niet geactiveerd is. Je kunt de functie inschakelen via Configureren > Systeembeveiliging inschakelen
Hoe zet ik een systeemherstelpunt terug?
Vertoont je pc problemen na een update van Windows of na installatie van een nieuw programma en start Windows nog door, dan kan je een herstelpunt als volgt terugzetten.
- Klik op het vergrootglas in de taakbalk en typ “herstel”. Klik op Herstel.
- Kies Systeemherstel starten > Volgende.
- Klik eventueel op Meer herstelpunten weergeven en kies het herstelpunt dat je wilt terugzetten.
- Klik op Volgende > Voltooien.
Start je pc niet meer door, probeer dan via de herstelomgeving van Windows:
- Sluit een USB-herstelmedium aan (meer uitleg over een Windows herstelstation vind je onder “Herstelstation”). Bij de meeste pc’s zal het systeem direct opstarten vanaf dat medium.
- Klik, indien daar om wordt gevraagd, op Meer toetsenbordindelingen tot je het gewenste toetsenbord kunt selecteren.
- Kies Problemen Oplossen > Geavanceerde opties > Systeemherstel.
- Klik in de wizard die opent op Volgende.
- Klik eventueel op Meer herstelpunten weergeven en kies het herstelpunt dat je wilt terugzetten.
- Klik op Volgende > Voltooien.
Systeemkopie
Wat is een systeemkopie?
Een systeemkopie (ook wel “image”, “systeemback-up” of “installatiekopie”) bevat alle gegevens van een bepaalde toestand van je computer, dus je systeembestanden en -instellingen, browserinstellingen, het Windows-register, je geïnstalleerde programma’s, voorkeuren én daarnaast ook je persoonlijke bestanden (documenten, video’s, muziek, …). Ze repliceert dus al je data. Het is in feite een groot bestand dat je kan gebruiken om je pc naar eerder eerdere toestand terug te zetten (toen er nog geen problemen waren). Je bewaart de kopie op een externe drager.
Wanneer kan ik een systeemkopie gebruiken?
Dat is vergelijkbaar met een systeemherstelpunt. Als je bijvoorbeeld denkt dat je pc besmet is met een virus of als je je pc wilt herstellen nadat die is gecrasht of niet meer wil opstarten. Het grote verschil: bij een systeemkopie zet je ook je persoonlijke bestanden naar een eerdere versie terug, bij een systeemherstelpunt niet.
Wat moet ik weten als ik een systeemkopie terugzet?
Alle gegevens op de stations die je herstelt, worden vervangen door de gegevens die opgeslagen zijn in de systeemkopie. Dat betekent dat je Windows-instellingen, programma’s en persoonlijke bestanden worden teruggezet naar het moment waarop je de systeemkopie had gemaakt. Instellingen die je daarna hebt gewijzigd of programma’s en persoonlijke bestanden die je daarna hebt toegevoegd aan je pc, worden niet teruggezet en ben je dus kwijt. Belangrijk om weten ook is dat herstelde stations niet versleuteld zijn. Via de Windows-instellingen zet je BitLocker best dus opnieuw aan. Bovendien moet je ook weten dat je via de systeemkopie geen afzonderlijke items kunt herstellen. Je moet dus de kopie in haar geheel terugzetten.
Hoe maak ik een systeemkopie?
- Klik op het vergrootglas in de taakbalk en typ “config”. Kies Configuratiescherm > Back-up maken en terugzetten.
- Kies links Een systeemkopie maken. Volg de stappen in de wizard.
- Kies de locatie waar je de kopie wilt opslaan, bijvoorbeeld een externe HDD of SSD (zorg dat deze is aangesloten). Belangrijk: deze moet NTFS-geformatteerd zijn.
- Kies de stations die je in de back-up wilt opnemen en klik op Back-up starten.
Standaard zijn de C-schijf en verborgen stations (die nodig zijn om Windows te herstellen) in een systeemkopie mee opgenomen en dat is goed
Hoe zet ik een systeemkopie terug?
- Start je pc nog door? Druk op Start > Opnieuw opstarten en houd tegelijkertijd Shift ingedrukt. Je komt nu in de Windows herstelomgeving. Ga naar stap 3.
- Start je pc niet meer door? Sluit een USB-herstelmedium aan (meer uitleg over een Windows herstelstation vind je onder “Herstelstation”). Bij de meeste pc’s wordt een opstartbaar medium automatisch herkend en zal het systeem direct daarvan opstarten.
- Koppel de externe harde schijf of SSD met de systeemkopie aan je pc.
- Klik, indien daar om gevraagd wordt, op Meer toetsenbordindelingen tot je het gewenste toetsenbord kunt selecteren.
- Kies Problemen Oplossen en dan Geavanceerde opties > Herstellen met installatiekopie.
- Eventueel moet je je Windows herstelsleutel ingeven. Indien nodig vind je die terug in je Microsoft-account. Klik op Volgende.
- Selecteer de gewenste systeemkopie. Klik op Volgende.
- Controleer of de terug te zetten systeemkopie in orde is en bevestig met Voltooien.
Herstelstation
Wat is een herstelstation?
Een herstelstation (ook “herstelmedium” of “opstartbaar medium”) bevat géén persoonlijke bestanden, instellingen of programma’s. Het bevat enkel wat opstartbestanden en daarnaast eventueel de systeembestanden van Windows, i.e. de installatiebestanden die nodig zijn om je besturingssysteem opnieuw te kunnen installeren. Je gebruikt doorgaans een USB-stick om de bestanden op te slaan.
Wanneer kan ik een herstelstation gebruiken?
Als je pc niet opstart en je een systeemkopie of systeemherstelpunt wilt terugzetten. Of om je besturingssysteem opnieuw te installeren.
Wat moet ik nog weten over een herstelstation?
Een USB-herstelstation is buiten Windows om op te starten zodat je je besturingssysteem altijd opnieuw kunt installeren, dus ook wanneer Windows niet meer wil opstarten. Heb je geen herstelstation gemaakt toen je pc nog werkte of ben je je USB-stick kwijt, dan kan je de nodige installatiebestanden voor Windows ook vanaf een andere pc downloaden op deze website van Microsoft.
Hoe maak ik een herstelstation?
- Sluit een USB-stick van minstens 16 GB aan.
- Klik op het vergrootglas in de taakbalk en typ “herstelstation”. Kies Herstelstation.
- Wil je later via het herstelstation Windows opnieuw kunnen installeren, behoud dan het vinkje bij Maak een back-up van de systeembestanden (…). Klik op Volgende.
- Selecteer de USB-stick en klik Volgende > Maken.
Windows Bestandsgeschiedenis
Wat is Windows Bestandsgeschiedenis?
De ingebouwde tool van Windows om een back-up van individuele (persoonlijke) mappen en bestanden te maken. Het bevat dus geen systeembestanden of -instellingen, programma’s of voorkeuren.
Wanneer kan ik Windows Bestandsgeschiedenis gebruiken?
Als je oorspronkelijke bestanden verloren gaan, beschadigd raken of worden verwijderd. Via Bestandsgeschiedenis kan je deze herstellen.
Hoe maak ik een back-up van mijn bestanden via Windows Bestandsgeschiedenis?
Windows 10:
- Klik op Start > Instellingen (tandwielicoon linksonder) > Bijwerken en Beveiliging > Back-up.
- Sluit een opslagapparaat aan (externe HDD, externe SSD, USB-stick, …) en kies Een station toevoegen. Selecteer de schijf die je hebt aangesloten. Gebruik je een NAS als opslaglocatie, kies dan Meer opties en dan onderaan Zie Geavanceerde instellingen. Via Station selecteren kan je kiezen voor een Netwerklocatie toevoegen.
- Vink Automatisch back-ups maken van mijn bestanden aan en klik op Meer opties.
- Windows maakt standaard elk uur een back-up, maar de frequentie kan je aanpassen. Als je een back-upschijf aankoppelt, start het back-uppen automatisch na maximaal een uur (als je dat als frequentie hebt ingesteld). Je kunt de back-up ook handmatig starten.
- Standaard bewaart Windows back-ups totdat de schijf vol is, maar je kunt kiezen voor een maximale bewaarduur of automatisch de oudste back-up verwijderen.
- Windows back-upt standaard de gebruikersmappen die je ziet staan onder Back-up maken van deze mappen. Klik op Een map toevoegen om extra mappen toe te voegen. Wil je een map niet (meer) back-uppen? Klik erop en kies Verwijderen.
- Klik op Nu back-up maken. De eerste back-up kan lang duren, die daarna bevatten alleen de nieuwe bestanden en wijzigingen.
Windows 11:
- Klik op het vergrootglas in de taakbalk en typ ‘bestandsgeschiedenis’. Klik daar op.
- Sluit een opslagapparaat aan (externe HDD, externe SSD, USB-stick, …), kies links Station Selecteren, kies je opslagapparaat en bevestig met OK. Gebruik je een NAS als opslaglocatie, kies dan Netwerklocatie toevoegen en kies de netwerkschijf waar je de back-up wilt opslaan.
- Schakel de back-up in via Inschakelen.
- Klik aan de linkerkant op Geavanceerde instellingen. Bepaal hoe vaak je back-ups wilt maken en hoe lang ze bewaard moeten blijven. Klik op Wijzigingen opslaan.
- Via Bestandsgeschiedenis in Windows 11 worden er back-ups gemaakt van de bestanden in de gebruikersmappen die je vindt onder C:\Gebruikers\gebruikersnaam.
* Let op: Anders dan in Windows 10, kan je niet zomaar bestanden back-uppen die niet in een systeemmap zijn opgeslagen. Als je ook op andere locaties bestanden of mappen hebt staan waarvan je een back-up wilt maken, moet je deze toevoegen aan één van deze (systeem)mappen. - Klik op Nu uitvoeren om de eerste back-up te maken.
Hoe zet ik mijn bestanden via Windows Bestandsgeschiedenis terug?
Windows 10:
- Klik op Start > Instellingen > Bijwerken en Beveiliging > Back-up.
- Klik op de knop Meer opties.
- Scrol helemaal naar beneden en klik op Bestanden terugzetten vanuit de huidige back-up. Selecteer de bestanden die je wilt herstellen.
- Klik op de knop Terugzetten naar oorspronkelijke locatie (de groene knop onderaan).
Windows 11:
- Klik op het vergrootglas in de taakbalk en typ ‘bestandsgeschiedenis’. Klik daar op.
- Kies links Persoonlijke bestanden terugzetten.
- Navigeer naar het bestand of volledige map die je wilt terugzetten en klik onderaan op de groene knop.