Reizen: al je vragen over reizen beantwoord

Tickets

Kijk goed na of de naam op je ticket exact dezelfde is als die op je identiteitsbewijs. Zelfs kleine variaties (“Sara” in plaats van “Sarah”) kunnen voor problemen zorgen.

Reisdetails

Als je kiest om zelf je reis samen te stellen, ben je ook zelf verantwoordelijk voor alle details. Kijk daarom zeker na of je voor alle dagen accommodatie hebt geboekt, en dat je weet hoe en wanneer je naar je bestemming(en) zal reizen. Een kleine fout in de data kan op je bestemming voor een onaangename verrassing zorgen.

Reisdocumenten (identiteitsbewijs, visums…)

Afhankelijk van je bestemming moet je een of meerdere reisdocumenten kunnen voorleggen. Blijf je binnen de EU, dan kun je gewoon je identiteitskaart gebruiken. Maar als je buiten de EU reist, heb je een paspoort nodig en moet je misschien een visum aanvragen. Onder de vraag “Wat als ik op reis ga buiten Europa?” vind je meer informatie over waar je allemaal rekening mee moet houden.

Bagage

Bagage is niet enkel een kwestie van je koffers pakken. Je kijkt beter ook na hoeveel bagage je mag meenemen. Anders zal je misschien een toelage moeten betalen. Houd er ook rekening mee dat je bagage mogelijk zwaarder zal zijn bij de terugreis, zeker als je van plan bent om voor de hele familie souvenirs te kopen.

Betaalmiddelen

Bedenk hoe je gaat betalen tijdens de reis. Wissel je op voorhand euro’s voor de plaatselijke munt? Of betaal je met je bankkaart? Is je bankkaart geblokkeerd buiten de EU of is de verbruikslimiet te laag om een nooduitgave op te vangen? Laat dat dan tijdig aanpassen. Meer informatie over betalen in het buitenland vind je in ons dossier.

Vervoer naar luchthaven, bushalte en station

Als je op reis vertrekt, denk dan niet enkel aan je vliegtuig, trein of bus, maar ook aan de manier waarop je naar de luchthaven, het treinstation of de bushalte zal reizen. Houd er rekening mee dat je onderweg te maken kan krijgen met een onvoorziene vertraging, bijvoorbeeld een file of een verstoring van het openbaar vervoer. Als je zelf met de auto rijdt, moet je een geschikte parking vinden waar je de auto veilig kunt achterlaten.

Je moet op tijd aankomen om in te checken en eventuele veiligheidsmaatregelen te doorlopen. Zo ben je voor een Europese vlucht minstens twee uur voor vertrek op de luchthaven. Voor intercontinentale vluchten is dat minstens drie uur.

Ziekteverzekeringskaart

Reis je binnen Europa, vraag dan je Europese ziekteverzekeringskaart aan. Met die kaart krijg je tijdens een tijdelijk verblijf in een ander EU-land (+ IJsland, Noorwegen, Liechtenstein en Zwitserland) toegang tot hun openbare gezondheidszorg, tegen dezelfde voorwaarden en kosten als hun inwoners. Je kunt de kaart aanvragen bij het ziekenfonds.

Let op: een ziekteverzekeringskaart is geen reisbijstandsverzekering. Een repatriëring wordt bijvoorbeeld niet betaald.

Reisbijstandsverzekering

Een reisbijstandsverzekering is voor de meeste bestemmingen niet verplicht, maar als je graag met een gerust hart vertrekt, is zo’n verzekering het overwegen waard. De verzekering komt niet alleen tussen bij gezondheidsproblemen, maar ook bij autopech of een ongeval. Meer informatie over ziekteverzekeringen vind je in ons dossier.

Als je op reis gaat buiten Europa, moet je nog met een aantal andere zaken rekening houden. We lijsten ze even voor je op.

Covid-maatregelen

Voordat je op reis vertrekt, kijk je beter goed na welke maatregelen er gelden op je bestemming, en welke maatregelen er eventueel nog gelden bij je terugkeer in België. Buiten de EU gelden soms nog strenge coronamaatregelen.

Paspoort

Als je buiten de EU reist, heb je een paspoort nodig. Heb je al een paspoort, kijk dan na of het nog geldig is. Houd er rekening mee dat landen soms eisen dat je paspoort niet alleen geldig is tijdens je volledige verblijf, maar ook voor een bepaalde minimumperiode daarna.

Als je geen geldig paspoort (meer) hebt, moet je die moeten aanvragen bij de gemeente. Dit kan best even duren (minstens vijf dagen), dus wacht niet tot de week van je vertrek. Een paspoort aanvragen is niet gratis. De kostprijs varieert van gemeente tot gemeente en hangt ook af van het type paspoort.

Ben je vergeten om tijdig een aanvraag in te dienen? Dan kun je de spoedprocedure gebruiken om je paspoort sneller te krijgen. Als de gemeente je aanvraag voor 15 uur kan indienen, kan je paspoort zelfs de eerstvolgende werkdag geleverd worden. Daar betaal je dan wel extra voor.

Reisvisums

Sommige landen buiten de EU eisen ook een geldig reisvisum. De FOD Buitenlandse Zaken houdt een overzicht bij van welke reisdocumenten je nodig hebt per land. Kijk op tijd na of je een visum nodig hebt en hoe je dat moet aanvragen. Voor de meeste visa moet je je wenden tot de ambassade of het consulaat van het land van bestemming. Soms zijn er vereenvoudigde procedures. Zo hebben Belgische reizigers voor de Verenigde Staten geen visum nodig, maar moeten ze in plaats daarvan online een reisdocument (ESTA) aanvragen.

Vaccins

Voor sommige bestemmingen zijn bepaalde vaccins sterk aanbevolen of zelfs verplicht. Maak op tijd een afspraak bij je huisarts of raadpleeg de website van het Instituut voor Tropische Geneeskunde. Een arts kan je ook informatie of medicijnen geven voor andere ziektes waar geen vaccins voor bestaan, zoals malaria.

Betaalmiddelen

Als je buiten de EU reist, kun je kiezen om op voorhand euro’s te wisselen. Neem op tijd contact op met je bank om de mogelijkheden te bespreken. Sommige banken ruilen geen valuta meer en bij de banken die het wel doen kan het even duren voordat je je biljetten hebt.

Je kunt in het buitenland betalen met je bankkaart of daar geld uit de muur halen. Voor betalingen is een kredietkaart voordeliger dan een debetkaart, want de kosten zijn meestal lager. Voor geldafhalingen geldt meestal dat de debetkaart goedkoper is. Je hebt niet altijd de keuze, want niet alle debetkaarten worden overal ter wereld aanvaard. Bovendien variëren de kosten ook van bank tot bank. Als je zeker wilt weten wat de voordeligste optie is, raadpleeg je de tarievenlijst van je bank.

Vergeet niet je kaart te laten deblokkeren. Uit veiligheidsoverwegingen zijn die meestal standaard geblokkeerd buiten Europa. Bij de meeste banken kun je de kaart deblokkeren via de app of via internetbankieren, maar soms moet je een afspraak maken bij je bankkantoor. Wacht niet tot het laatste moment.

Meer informatie over betalen in het buitenland binnen en buiten Europa vind je in ons dossier.

Reisbijstandsverzekering

Een reisbijstandsverzekering is meestal niet verplicht, maar kan je aardig wat kosten besparen als er iets misloopt. Zo’n verzekering komt niet alleen tussen bij gezondheidsproblemen, maar ook bij autopech en ongevallen.

Vóór de coronapandemie eisten sommige landen dat je zo’n verzekering afsloot om het land in te mogen. Sinds de pandemie is dat aantal sterk gestegen. Kijk dus na of jouw bestemming een bewijs van verzekering vraagt.

Meer informatie over reisbijstandsverzekeringen vind je hier.

Reisadviezen

Kijk de reisadviezen van de FOD Buitenlandse Zaken na. Daar vind je niet alleen informatie over de geldende coronamaatregelen per land, maar ook algemene reisinformatie.

Ben je van plan om met de auto te reizen? Kijk dan even deze checklist na om te zien of je niets vergeten bent.

Autoverzekering

De autoverzekering voor burgerlijke aansprakelijkheid is geldig in heel Europa en het Middellandse Zeegebied. Op de verzekeringskaart (groene kaart) staan alle landen waar je verzekerd bent. Staat je bestemming er niet op? Dan moet je een bijkomende verzekering aanvragen bij je verzekeraar. De verzekering burgerlijke aansprakelijkheid dekt de kosten van de tegenpartij bij een ongeval.

De groene kaart kun je ook digitaal bijhouden. Neem voor de zekerheid een papieren versie mee, want in sommige landen is een papieren exemplaar verplicht. Bovendien zou je smartphone op het cruciale moment zonder batterij kunnen vallen.

Een omniumverzekering geldt zowel in België als in het buitenland en betaalt de schade aan je eigen voertuig.

Meer informatie vind je in ons dossier.

Reisbijstandsverzekering

Veel reisbijstandsverzekeringen komen niet enkel tussen als je medische verzorging of een repatriëring nodig hebt, maar ook als je problemen met je auto hebt. De meeste formules zijn geldig in Europa. Overweeg vóór vertrek om een verzekering af te sluiten, maar kijk altijd wel goed na wat precies allemaal door die verzekering gedekt wordt.

Meer informatie over reisbijstandsverzekering voor voertuigen vind je in ons dossier.

Meer informatie over reisbijstandsverzekering voor personenbijstand vind je in ons dossier.

Milieuvignet

In sommige landen moet je een milieuvignet (of ecosticker) hebben om in steden te mogen rijden. Dat is onder meer het geval voor Duitsland, Italië en Frankrijk. Op deze website vind je een overzicht van de steden met milieuzones en de regels die op dit ogenblik gelden.

Let op als je het vignet aanvraagt: er zijn websites die vignetten aanbieden tegen veel te hoge prijzen. Zo kost een Crit’Air-vignet voor Frankrijk eigenlijk maar € 3,70 plus verzendingskosten, terwijl sommige websites het vignet aanbieden voor een veelvoud ervan.

Probeer altijd voor de officiële overheidswebsite te gaan.

Vignet of tolbadge

In bepaalde landen, waaronder Frankrijk, moet je een tol betalen om de autosnelweg te mogen gebruiken. In sommige landen (bv. Zwitserland, Slovenië …) moet je eenmalig betalen voor een autowegenvignet dat voor een bepaalde tijd toegang tot de snelwegen verschaft. In andere landen kun je kiezen om te betalen voor iedere keer als je de snelweg oprijdt. Dan moet je wel aanschuiven. Daarom is het soms handiger om voor een alternatief te gaan. Zo kun je een tolbadge kopen voor bepaalde landen (Frankrijk, Spanje…) waarmee je automatisch betaalt bij de tolpoorten, zonder wachtrij.

Boorddocumenten

De volgende boorddocumenten zijn verplicht:

• groene kaart: dit is het verzekeringsbewijs dat je van je verzekeraar ontvangen hebt. Het is tegenwoordig wit van kleur en ook digitaal verkrijgbaar (maar neem ook een papieren versie mee).
• inschrijvingsbewijs: dit document toont dat je auto is ingeschreven bij de DIV (Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen).
• keuringsbewijs: als je auto ouder dan vier jaar is, moet je naar de technische controle en heb je een keuringsattest nodig.
• gelijkvormigheidsattest: deze identiteitskaart van je wagen krijg je bij aankoop van je auto.
• rijbewijs: een Belgisch rijbewijs is geldig binnen Europa.
• schriftelijke toestemming: rijd je andermans auto zonder dat de eigenaar meerijdt? Dan moet je de schriftelijke toelating van de eigenaar bij je hebben.

Veiligheidsaccessoires

Controleer of je alle nodige veiligheidsaccessoires bij je hebt: brandblusser, veiligheidshesje, gevarendriehoek, EHBO-koffer. De verplichte veiligheidsaccessoires kunnen variëren van land tot land, dus kijk na wat je nodig hebt. Zo moet je in Spanje bijvoorbeeld een reservewiel of een bandenreparatiekit hebben.

Auto vertrekkensklaar?

Het is een goed idee om je auto binnen te brengen voor een onderhoud voordat je aan een lange reis begint. Zo kun je heel wat problemen voorkomen.

Check vooraf de voor- en achterlichten, oliepeil, koelsysteem, remmen en ruitenwissers. Kijk na of het bandenprofiel voldoende diep is en of de bandenspanning overeenstemt met de voorschriften van de constructeur.

Verkeersregels

Kijk de verkeersregels op je bestemming (en alle doorreislanden) na. Sommige verkeersregels gelden in alle lidstaten van de EU (bv. verplichte autogordel, verbod op smartphonegebruik achter het stuur …), maar andere regels variëren van land tot land.

Dat mag, zolang de reisorganisator de wetgeving voor pakketreizen strikt naleeft.

• De mogelijkheid om de prijs aan te passen moet uitdrukkelijk in het contract staan én moet in twee richtingen werken (zowel verlaging als verhoging). Het contract moet ook vermelden hoe de prijsherziening wordt berekend.
• Prijsherzieningen zijn enkel mogelijk als ze rechtstreeks het gevolg zijn van schommelingen in de brandstofprijs, de belastingen (toeristenbelasting, landingsrechten …) of de wisselkoers.
• Als de reisorganisator de prijs wil herzien, moet hij dat minstens twintig dagen voor vertrek meedelen. Die mededeling moet voldoende duidelijk zijn, met een motivering en een berekening van de prijsherziening op basis van de berekeningswijze die in het contract werd opgenomen.
• Als de prijs met meer dan 8 % van de totaalprijs van de pakketreis wordt verhoogd, mag je de pakketreis kosteloos opzeggen.

Kijk dus na of de mogelijkheid tot prijsherziening werd opgenomen in het contract.

Sommige reisorganisators bieden een verzekering aan tegen een prijsverhoging. Dan betaal je een extra bedrag bij het boeken, maar ben je zeker dat de prijs achteraf niet verhoogd zal worden. Zo heeft Tui bijvoorbeeld een “fuel protection program”. De premie verschilt naargelang van de bestemming.

Of je daar een goede zaak mee doet, is moeilijk te voorspellen. Alles hangt af van de energiemarkt. Als de prijs van de kerosine sterk stijgt, zul je soms voordeel doen met zo’n verzekering, maar vaak zal het niet de moeite waard zijn.

De keuze hangt misschien ook af van je persoonlijkheid. Ben je iemand die moeilijk met onzekerheid omgaat? Dan kan zo’n verzekering misschien gemoedsrust geven in tijden van stijgende prijzen. Dan weet je tenminste onmiddellijk zeker hoeveel je extra zult betalen. Maar de verzekering is allesbehalve een must en is vaak gewoon onnodig.

Dat hangt af van wat je het belangrijkst vindt. Alles zelf boeken is meestal een stuk goedkoper, maar je hebt er behoorlijk wat werk aan. Bovendien ben je veel minder goed beschermd. Als je vliegtuig geannuleerd wordt, geniet je wel bepaalde rechten als passagier, maar daarmee zijn de hotelovernachtingen nog niet vergoed. En ook als het helemaal misgaat en afreizen naar je bestemming niet mogelijk is vanwege een pandemie of natuurramp, blijf je misschien in de kou staan voor je boekingen ter plaatse. Alles hangt af van de contractvoorwaarden van elke onderneming afzonderlijk.

Als er een probleem is met één contract (bv. je hotelboeking wordt geannuleerd), heeft dat meestal geen effect op je andere contracten (je mag de huurauto of skipas niet zomaar annuleren omdat je hotel geannuleerd werd, tenzij dat in het relevante contract staat). Je bent zelf verantwoordelijk voor boekingsfouten, of als je een belangrijk reisdocument vergeten bent. Deze optie is dus vooral interessant als de prijs heel belangrijk is voor jou.

Met een pakketreis kan je normaal op je beide oren slapen. Alles wordt voor jou geregeld, en je krijgt alle informatie die je nodig hebt om naar je bestemming af te reizen. Loopt er iets mis, dan beschermt de pakketreiswet je, en heb je recht op een vergoeding. En als de reis helemaal niet door kan gaan, dan krijg je je geld terug. Dit is dus de ideale optie voor iemand die graag op zijn gemak is, en die het zware werk toevertrouwt aan een professioneel.

Dat is eigenlijk een persoonlijke vraag. Als je iemand bent die snel piekert, dan kan zo’n verzekering je gemoedsrust bieden. Ook als je bepaalde risico’s loopt, kan een verzekering nuttig zijn. Ben je student of reis je met een studerend kind? Dan is een verzekering die een tweede zit dekt misschien geen luxe.

Als je gezondheidsproblemen hebt, let je beter goed op. De meeste polissen hebben extra voorwaarden voor ziekten die al aanwezig waren bij het ondertekenen van de polis. Het zou jammer zijn als je een annuleringsverzekering nam vanwege een bestaand gezondheidsprobleem en later moest ontdekken dat dat probleem wordt uitgesloten.

Hoe dan ook moet je de voorwaarden goed bestuderen voordat je tekent. Zo weet je waar je precies voor betaalt en sta je straks niet voor een nare verrassing.

In ons dossier annuleringsverzekering vind je meer informatie. Bovendien hebben we een dossier over de verschillende soorten reisverzekering (reisbijstand-, annulerings- en bagageverzekering) en een koopwijzer waar je de prijs en kwaliteit van verschillende formules kan vergelijken.

Of je nu reist per vliegtuig, trein, bus of boot, als je onder de Europese regels valt, word je als persoon met een beperking extra beschermd. De precieze regels verschillen per voertuig, maar de grote lijnen blijven hetzelfde.

• Je hebt recht op informatie over de specifieke faciliteiten aan boord van het vliegtuig, de trein, de bus of het schip.
• Een spoorwegonderneming mag je niet discrimineren. Ze mag je de toegang niet weigeren, tenzij dat echt niet mogelijk is vanwege de veiligheid of het ontwerp van het voertuig.
• Je hebt recht op gratis bijstand, bijvoorbeeld bij het op- en afstappen of met je bagage.

Als je gebruik wilt maken van de bijstand, dan moet je dat wel tijdig laten weten (minstens 48 uur op voorhand).

Je mag een pakketreis annuleren, maar dat gaat meestal niet kosteloos. Volgens de wet mag de reisorganisator een passende vergoeding vragen. In de praktijk wordt meestal gewerkt met een vooraf afgesproken opzegvergoeding die steeds hoger worden naarmate de vertrekdatum nadert. Die vind je terug in de contractvoorwaarden. Als je de pakketreis wilt opzeggen, doe je dat beter zo snel mogelijk.

Soms kun je een tijd lang gratis annuleren.

Als onvermijdbare en buitengewone omstandigheden op de bestemming (bv. een pandemie, een natuurramp) ernstige gevolgen hebben voor het verloop van de reis, kun je soms kosteloos annuleren. Meer daarover in de sectie Als mijn geplande reis niet kan doorgaan.

In bepaalde omstandigheden mag de reisorganisator de pakketreis annuleren.

• Als het aantal inschrijvingen lager ligt dan het minimumaantal vermeld in de voorwaarden. In dat geval moet de reisorganisator je op tijd inlichten:

• 20 dagen voor vertrek bij een reis van meer dan zes dagen
• 7 dagen voor vertrek bij reizen van twee tot zes dagen
• 48 uur voor vertrek bij reizen van minder dan twee dagen.

• Als onvermijdbare en buitengewone omstandigheden op de bestemming (bv. een pandemie, een natuurramp) ernstige gevolgen hebben voor het verloop van de reis.

In beide gevallen heb je recht op een volledige terugbetaling van de reissom, maar kun je geen schadevergoeding vragen.

Dat hangt af van de voorwaarden van het ticket. Sommige tickets zijn flexibel en laten toe dat je de vlucht verplaatst naar een ander moment of zelfs annuleert. Kijk de voorwaarden na voordat je boekt, zeker als flexibiliteit voor jou belangrijk is. Zo weet je op voorhand wat de mogelijkheden zijn.

De goedkoopste tickets zijn meestal niet flexibel en kun je dan niet kosteloos annuleren. Als je ervoor kiest om niet te vliegen, kun je wel de luchthaventaks terugvragen. Dat is een overheidsbelasting die wordt geheven voor elke passagier die vliegt en die in de ticketprijs is verrekend. Als je niet vliegt, mag je deze taks terugvragen van de luchtvaartmaatschappij. Sommige luchtvaartmaatschappijen stipuleren echter in hun voorwaarden dat ze administratieve kosten in rekening mogen brengen voor de terugbetaling van die taks. Daardoor krijg je in de praktijk soms toch geen geld terug.

Een annuleringsverzekering dekt meestal de volgende situaties:

• sterfgevallen van naaste verwanten
• ongevallen en ziekte
• schade aan je woning
• ontslag
• echtscheiding.

De meeste verzekeringen dekken geen epidemieën of pandemieën.

Om na te gaan welke situaties precies gedekt worden, lees je de voorwaarden van de polis. De voorwaarden kunnen namelijk sterk verschillen van polis tot polis. Meer informatie die je kan helpen bij het kiezen van een goede annuleringsverzekering vind je in ons dossier.

Zolang het faillissement niet werd uitgesproken, moet je ervan uitgaan dat alles normaal zal verlopen.

Met een zogenoemde pakketreis (een combinatie van bijvoorbeeld een vlucht en een hotel) hoef je je financieel in principe geen zorgen te maken. Een reisorganisator is namelijk verplicht om een verzekering tegen "financieel onvermogen" te hebben. Als hij failliet gaat, kun je aan de verzekeraar de betaalde som (het voorschot of de volledige reissom) terugvragen. De bekendste verzekeraar is het Garantiefonds Reizen, maar er zijn ook nog andere verzekeraars. 

In ons dossier Goed voorbereid op reis leggen we de gevolgen van een faillissement in de reissector in detail uit.  

De reisorganisator kan de pakketreis alleen wijzigen voor de aanvang van de pakketreis als het gaat om een onbeduidende verandering die op een duidelijke manier schriftelijk (brief, mail) wordt gecommuniceerd. Bovendien moet het recht om de pakketreis te wijzigen uitdrukkelijk voorbehouden zijn in de algemene voorwaarden waar je mee hebt ingestemd. Een wijziging die aan deze voorwaarden voldoet, mag je niet weigeren.

Het is een heel ander verhaal als de reisorganisator een belangrijk kenmerk van de reis ingrijpend verandert, bijvoorbeeld de bestemming, het hotel, het vervoer naar de bestemming, de bezoeken en excursies. In dat geval moet de reisorganisator je zo snel en duidelijk mogelijk schriftelijk (mail, brief) op de hoogte brengen. Je krijgt dan een redelijke termijn om de wijziging te aanvaarden of te weigeren. Weiger je of aanvaard je niet binnen de vooropgestelde termijn, dan wordt de reisovereenkomst kosteloos opgezegd en heb je recht op een volledige terugbetaling binnen de 14 dagen.

Als je de wijzingen wel aanvaardt maar die een kwaliteitsverlies meebrengen, heb je recht op een passende prijsvermindering.

Ook als de reisorganisator niet kan tegemoetkomen aan jouw bijzondere wensen, heb je het recht om de overeenkomst kosteloos op te zeggen. Je moet die bijzondere wensen dan wel meegedeeld hebben bij het boeken en de reisorganisator moet die op de bevestiging van de reisovereenkomst vermelden.

Bovendien heb je recht op een passende schadevergoeding, tenzij de reisorganisator kan aantonen dat de wijziging te wijten is aan:

• de reiziger zelf
• een derde partij die niet betrokken is bij de uitvoering van de reisdiensten, voor zover dit niet voorzien of voorkomen kon worden
• onvermijdbare en buitengewone omstandigheden.

Meer informatie over wijzigingen aan de prijs van de reisovereenkomst vind je in de volgende vraag.

Het korte antwoord is ja. Maar dan moet wel aan een aantal strikte voorwaarden worden voldaan.

• Prijsverhogingen zijn alleen mogelijk als ze rechtstreeks voortvloeien uit een verhoging van de brandstofprijs, de belastingen (bv. toeristenbelasting, landingsrechten …) of de wisselkoers.

• De mogelijkheid om de prijs aan te passen moet uitdrukkelijk voorzien zijn in het contract én moet in twee richtingen werken. Stijgen de kerosineprijzen, dan mag de touroperator de eerder afgesproken prijs verhogen. Dalen de kerosineprijzen, dan moet hij zijn prijzen ook naar beneden aanpassen. Het contract moet vermelden hoe de prijsherziening wordt berekend.

• De reisorganisator moet de prijsverhoging minstens twintig dagen vóór vertrek meedelen. Die mededeling moet voldoende duidelijk zijn, met een motivering en een berekening van de prijsherziening volgens de rekenmethode die in het contract werd opgenomen.

• Als de prijs met meer dan 8 % van de totaalprijs van de pakketreis wordt verhoogd, mag je de pakketreis kosteloos opzeggen.

Als deze voorwaarden niet worden nageleefd of de prijs met meer dan 8 % wordt verhoogd, mag je de pakketreis kosteloos opzeggen. Je kunt dan een passende schadevergoeding vragen, tenzij de reisorganisator kan aantonen dat de wijziging te wijten is aan:

• de reiziger zelf
• een derde partij die niet betrokken is bij de uitvoering van de reisdiensten, voor zover dit niet voorzien of voorkomen kon worden
• onvermijdbare en buitengewone omstandigheden.

Dat hangt af van de reden voor de annulering. Je hebt sowieso recht op een terugbetaling van de reissom, maar soms kun je ook nog een passende schadevergoeding vragen.

In deze omstandigheden mag de reisorganisator de pakketreis annuleren:

1. Het aantal inschrijvingen ligt lager dan het minimumaantal vermeld in de voorwaarden. In dat geval moet de reisorganisator je op tijd inlichten:

• 20 dagen voor vertrek bij een reis van meer dan zes dagen
• 7 dagen voor vertrek bij reizen van twee tot zes dagen
• 48 uur voor vertrekt bij reizen van minder dan twee dagen

2. Onvermijdbare en buitengewone omstandigheden op de bestemming (bv. een pandemie, een natuurramp) die ernstige gevolgen hebben voor het verloop van de reis.

3. Een annulering te wijten aan een derde partij die niet bij de uitvoering van de reisdiensten betrokken is, en die niet voorzien of voorkomen kon worden

4. Annuleringen te wijten aan de reiziger zelf.

In de twee eerste gevallen heb je geen recht op een schadevergoeding. Dat heb je meestal wel als de reisorganisator om een andere reden de reis annuleert.

De reisorganisator moet alle bedragen die met betrekking tot de pakketreis werden betaald, terugstorten. Als je samen met de pakketreis een annuleringsverzekering hebt afgesloten, moet ook die uitgave worden vergoed. Je moet de verzekering dan wel in één pakket met de reis hebben gekocht, niet achteraf of elders. Boek je op eigen houtje een verzekering, dan heb je geen recht op een terugbetaling wanneer de reis wordt geannuleerd.

Als de luchtvaartmaatschappij de vlucht schrapt, heb je recht op een nieuwe vlucht of terugbetaling van het ticket. Bovendien heb je recht op bijstand als de vlucht een lange vertraging heeft (twee tot vier uur vertraging, afhankelijk van de afstand van je vlucht). Die bijstand bestaat uit maaltijden en verfrissingen, twee gratis telefoontjes en zelfs een hotelkamer als de vervangvlucht pas de dag erna vertrekt.

Daarnaast kun je soms aanspraak maken op een vaste schadevergoeding als de vlucht minder dan twee weken vóór het geplande vertrekuur wordt geannuleerd. Het bedrag verschilt volgens de afstand, bijvoorbeeld € 250 voor een vlucht van maximaal 1 500 km. De schadevergoeding is niet verschuldigd als de annulering te wijten is aan onvermijdbare en buitengewone omstandigheden.

Ook als je vluchten een onderdeel van een pakketreis zijn, geniet je deze rechten als passagier.

Meer informatie vind je in ons dossier over passagiersrechten.

Tot 14 dagen vóór vertrek kan de luchtvaartmaatschappij de vlucht annuleren of de vluchttijden wijzigen, zonder een vergoeding aan de passagiers te hoeven betalen. Je behoudt wel het recht op een terugbetaling van het ticket of op een alternatieve vlucht. Als je dus niet akkoord gaat met de wijziging, vraag dan een terugbetaling of omboeking aan.

Als de wijziging of annulering minder dan 14 dagen vóór de vlucht werd aangekondigd, heb je recht op een schadevergoeding bovenop de terugbetaling of alternatieve vlucht. De schadevergoeding varieert in functie van de vluchtafstand, van € 250 tot € 600. Daarop bestaan wel twee uitzonderingen.

• Als de luchtvaartmaatschappij annuleert of wijzigt tussen twee weken en zeven dagen vóór de geplande vertrektijd én je een alternatieve vlucht aangeboden krijgt waarmee je minder dan twee uur vóór de geplande tijd vertrekt en minder dan vier uur na de geplande tijd aankomt.
• Als de luchtvaartmaatschappij annuleert of wijzigt minder dan zeven dagen voor de geplande vertrektijd én je een alternatieve vlucht aangeboden krijgt waarmee je minder dan een uur voor de geplande tijd vertrekt en minder dan twee uur na de geplande tijd aankomt.

Zijn de vluchten een onderdeel van een pakketreis? Dan kun je bij een aanzienlijke wijziging de pakketreis kosteloos opzeggen. Meer informatie daarover vind je onder de vraag: “Wat als de reisorganisator mijn reis wil wijzigen?”

Zolang je vlucht niet geannuleerd wordt, heb je geen recht op een terugbetaling of omboeking. Als je dus niet kan vliegen vanwege een staking van het luchthavenpersoneel of door het openbaar vervoer naar de luchthaven, heb je geen recht op een terugbetaling van de luchtvaartmaatschappij. Hetzelfde geldt als je om een andere reden buiten jouw wil om je vlucht niet kan nemen. Denk bijvoorbeeld aan ziekte, een reisverbod tijdens een pandemie en visum- en paspoortproblemen.

Het enige wat je kunt doen, is de algemene voorwaarden van je ticket erbij nemen en kijken wat er wel mogelijk is. Zo kun je veel tickets gratis of tegen een beperkte prijs omboeken naar een latere datum. Sommige luchtvaartmaatschappijen bieden ook een terugbetaling van het ticket aan bij het overlijden van een direct familielid. Ook bij ernstige ziekte is er soms een terugbetaling mogelijk. Belangrijk is dat luchtvaartmaatschappijen niet wettelijk verplicht zijn om in deze gevallen terug te betalen. Of je een terugbetaling of omboeking kunt vragen, is dus volledig afhankelijk van de boekingsvoorwaarden die de luchtvaartmaatschappij hanteert en die jij aanvaard hebt.

Als ook de boekingsvoorwaarden geen oplossing bieden, kijk dan na of je vlucht daadwerkelijk vertrekt. Het is altijd mogelijk dat je vlucht op het laatste moment wordt geannuleerd en in dat geval heb je uiteraard recht op een terugbetaling.

Je valt onder de Europese regelgeving als:

• je vlucht vertrekt vanuit een Europese luchthaven (EU + IJsland, Noorwegen, Zwitserland)
• je vliegt naar een Europese luchthaven (EU + IJsland, Noorwegen, Zwitserland) met een Europese luchtvaartmaatschappij, ongeacht je vertrekpunt.

Als je vlucht geannuleerd werd, mag je kiezen tussen:

• een alternatieve vlucht, en dit zo snel mogelijk of op een later tijdstip naar keuze
• een terugbetaling van je ticket.

Als je kiest om verder te reizen met een alternatieve vlucht en de wachttijd meer dan twee uur bedraagt, heb je bovendien recht op bijstand in de vorm van:

• maaltijden en verfrissingen in functie van de wachttijd
• twee gratis telefoontjes of e-mails.

Bovendien heb je recht op een hotelkamer en transport tussen de luchthaven en het hotel als een overnachting noodzakelijk is.

Bij een annulering heb je soms ook recht op een bijkomende schadevergoeding. Het moment waarop je geïnformeerd bent over de annulering is daarbij doorslaggevend. Je krijgt geen schadevergoeding als:

• de aankondiging meer dan twee weken vóór vertrek komt
• de aankondiging tussen twee weken en zeven dagen vóór vertrek komt en de luchtvaartmaatschappij een alternatieve vlucht voorstelt die maximaal twee uur eerder vertrekt en maximaal vier uur later aankomt
• de aankondiging minder dan een week vóór de vlucht komt en de luchtvaartmaatschappij een alternatieve vlucht voorstelt die maximaal een uur vroeger vertrekt en maximaal twee uur later aankomt.

De vergoeding varieert volgens de afstand van de vlucht:

• € 250: tot 1 500 km
• € 400: meer dan 1 500 km in de EU of 1 500 à 3 500 km buiten de EU
• € 600: meer dan 3 500 km.

De vergoeding wordt met de helft verminderd als je een alternatieve vlucht krijgt die aan de volgende voorwaarden voldoet:

• je komt twee uur na de geplande aankomsttijd aan, voor een afstand tot 1 500 km
• je komt drie uur na de geplande aankomsttijd aan, voor een afstand van meer dan 1 500 km binnen de EU en voor een afstand van 1 500 à 3 500 km buiten de EU
• je komt vier uur na de geplande aankomsttijd aan, voor alle andere vluchten.

De luchtvaartmaatschappij hoeft de vergoeding niet te betalen als de annulering te wijten is aan buitengewone omstandigheden, zoals extreme weersomstandigheden of veiligheidsrisico’s.

Meer informatie over je rechten als luchtvaartpassagier vind je in ons dossier.

Je valt onder de Europese regelgeving als:

• de vlucht vertrekt vanuit een Europese luchthaven (EU + IJsland, Noorwegen, Zwitserland)
• je vliegt naar een Europese luchthaven (EU + IJsland, Noorwegen, Zwitserland) met een Europese luchtvaartmaatschappij, ongeacht je vertrekpunt.

Als je vlucht minstens twee uur vertraging heeft, heb je recht op de volgende bijstand:

• maaltijden en verfrissingen
• twee gratis telefoontjes of e-mails.

Als een overnachting nodig is, heb je recht op een hotelkamer en transport tussen de luchthaven en het hotel.

Vanaf drie uur vertraging heb je ook recht op een schadevergoeding. Die varieert in functie van de vluchtafstand en de uiteindelijke aankomsttijd.

• € 250: vluchten tot 1 500 km
• € 400: vluchten van meer dan 1 500 km in de EU en vluchten van 1 500 tot 3 500 km buiten de EU
• € 600: vluchten van meer dan 3 500 km.

De vergoeding wordt met de helft verminderd als je een alternatieve vlucht krijgt die aan de volgende voorwaarden voldoet:

• je komt twee uur na de geplande aankomsttijd aan, voor een afstand tot 1 500 km
• je komt drie uur na de geplande aankomsttijd aan, voor een afstand van meer dan 1 500 km binnen de EU en voor een afstand van 1 500 à 3 500 km buiten de EU
• je komt vier uur na de geplande aankomsttijd aan, voor alle andere vluchten.

Als een van de vluchten van je boeking geannuleerd wordt en een alternatief niet mogelijk is, kun je de terugbetaling van de andere vlucht vragen. Neem daarvoor contact op met de luchtvaartmaatschappij. Je kunt er ook voor kiezen om zelf een alternatieve vlucht te vinden, bijvoorbeeld bij een andere luchtvaartmaatschappij, en de vlucht te behouden.

Meer informatie vind je in ons dossier.

Wordt je trein geannuleerd of heeft ze een vertraging van meer dan zestig minuten (gerekend op de eindbestemming), dan heb je recht op:

• een volledige terugbetaling van het ticket voor de niet gemaakte delen van je reis én voor de gemaakte delen, als die delen van de reis geen zin meer hebben. Je hebt ook recht op een retourticket naar je oorspronkelijke vertrekpunt, indien nodig.
• een voortzetting van de reis met een alternatieve verbinding bij de eerste gelegenheid, of op een latere datum naar keuze, onder vergelijkbare vervoersvoorwaarden.

Je hebt ook recht op een compensatie:

• van 25 % van de ticketprijs als de vertraging tussen 60 en 119 minuten duurde (bij aankomst)
• van 50 % van de ticketprijs als de vertraging 120 minuten of langer duurde (bij aankomst).

Je kunt de spoorwegmaatschappij vragen om de vertraging te vermelden op je ticket, zodat je een bewijsstuk hebt.

Als je een terugbetaling kiest of als je het ticket kocht nadat de vertraging aangekondigd werd, dan heb je geen recht op een compensatie.

Bovendien heb je recht op de volgende vormen van bijstand:

• maaltijden en verfrissingen, in functie van de wachttijd
• een hotel en vervoer heen en weer tussen het hotel en het station, indien noodzakelijk en voor zover fysiek mogelijk
• als de trein op het spoor geblokkeerd staat: vervoer naar het station, naar een alternatief vertrekpunt of naar de eindbestemming

Bij overmacht hoeft de spoorwegmaatschappij niet voor een overnachting te betalen. Je hebt bij overmacht wél recht op een compensatie.

Er is sprake van overmacht als de vertraging of annulering het gevolg is van:

• omstandigheden buiten de macht van de spoorwegmaatschappij die niet vermeden of verhinderd konden worden
• de schuld van de reiziger
• gedrag van een derde partij (bv. een spoorloper), die niet vermeden of verhinderd kon worden. Het gedrag van een andere spoorwegmaatschappij die dezelfde spoorinfrastructuur gebruikt, wordt niet als gedrag van een derde gezien.

Als de busreis begint of eindigt in een Europese lidstaat, val je waarschijnlijk onder de Europese regelgeving. Daarvoor moet de busreis wel minstens 250 km lang zijn en deel uitmaken van “geregeld vervoer”. Dat is een busreis die met een bepaalde regelmaat langs een vastgestelde reisweg verloopt.

Reizen met een touringcar die door jou of je reisorganisator zelf worden georganiseerd, vallen niet onder de Europese regels voor annuleringen. In dat geval kun je bij een annulering of vertraging wel verhaal halen op basis van je overeenkomst met de vervoersmaatschappij (als je de reis zelf organiseert) of met de reisorganisator (als het om een pakketreis gaat).

Voor busreizen die wel onder de regels vallen (bv. FlixBus, BlaBlaBus, Eurolines, Megabus …) ben je dus beschermd als passagier. Bij een annulering of een vertraging van meer dan 120 minuten heb je recht op:

• een terugbetaling van het ticket en indien nodig een gratis terugreis naar je oorspronkelijke vertrekpunt
• een alternatieve reis bij de eerste gelegenheid onder vergelijkbare voorwaarden.

Als de busmaatschappij je geen keuze geeft tussen een terugbetaling of een alternatieve reis, krijg je bovenop de terugbetaling ook nog een vergoeding van 50 % van de ticketprijs.

Tot slot heb je recht op bijstand als het gaat om een reis van minstens drie uur die geannuleerd werd of minstens negentig minuten vertraging heeft. Je hebt recht op:

• maaltijden en verfrissingen, in verhouding tot de wachttijd en in de mate van het mogelijke.
• een hotelkamer en vervoer naar de bushalte, indien een overnachting nodig is. De kosten van het hotel mogen worden beperkt door de busmaatschappij tot € 80 per passagier gedurende maximaal twee nachten.

Als de vertraging of de annulering te wijten is aan zware weersomstandigheden of grote natuurrampen waardoor de veiligheid in het gedrang komt, hoeft de busmaatschappij geen hotel te betalen.

In de volgende gevallen ben je beschermd door de Europese regelgeving. Het maakt niet uit of de vaart over binnenwateren (rivier, meer, kanaal) of op zee verloopt.

• Als je ferry of cruiseschip vertrekt uit een Europese haven.
• Als je reist naar een Europese haven met een Europese maatschappij.
• Als je vertrekt voor een plezier- of recreatievaart met accommodatie aan boord en meer dan twee overnachtingen,

Een aantal gevallen worden wel uitgesloten:

• schepen met minder dan 12 passagiers
• schepen met minder dan 4 bemanningsleden
• schepen die in een enkele reis minder dan 500 m overbruggen
• historische schepen (meestal)
• excursie- en rondvaartboten zonder accommodatie aan boord, of waarbij de passagiers minder dan twee nachten aan boord verblijven.

Volgens deze regels heb je bij een annulering of bij een vertraging van meer dan negentig minuten bij vertrek recht op een terugbetaling van het vervoersbewijs of op een alternatieve verbinding onder vergelijkbare omstandigheden. Je mag zelf kiezen tussen deze twee opties.

Als je bij aankomst een vertraging oploopt, kun je een vergoeding van 25 % van je vervoersbewijs vragen. Daarvoor heb je minstens een vertraging van:

• één uur bij een geregelde dienst van hooguit vier uur
• twee uur in geval van een geregelde dienst van meer dan vier maar minder dan acht uur
• drie uur in geval van een geregelde dienst van meer dan acht maar ten hoogste 24 uur
• zes uur in geval van een geregelde dienst van meer dan 24 uur.

Als de vertraging dubbel zo lang duurt als aangegeven, heb je zelfs recht op 50 % van de ticketprijs.

Een voorbeeld kan de berekening duidelijker maken. Stel, bij aankomst op je eindbestemming heb je een vertraging van zes uur opgelopen op een traject van negen uur. In dat geval heb je recht op een schadevergoeding, want de vertraging bedraagt meer dan drie uur. De vergoeding bedraagt 50 % van de ticketprijs, want je hebt dubbel zoveel vertraging opgelopen als het minimum.

Omdat de vertraging meer dan negentig minuten bedraagt, heb je bovendien recht op de volgende bijstand:

• maaltijden en verfrissingen in verhouding tot de wachttijd (mits redelijkerwijs beschikbaar)
• passend verblijf en indien nodig vervoer naar de haventerminal, voor zover fysiek mogelijk. De ferrymaatschappij mag de kosten van het hotel beperken tot € 80 per passagier per nacht, gedurende maximaal drie nachten.

De ferrymaatschappij hoeft de verblijfskosten niet te betalen als ze kan aantonen dat de vertraging of de annulering het gevolg is van weersomstandigheden die de veiligheid in het gedrang brengen of van andere buitengewone omstandigheden.

Een cruise is een pakketreis. Bij annulering gelden dezelfde regels als bij de annulering van een pakketreis. Meer informatie vind je in de vraag “De touroperator heeft mijn reis geannuleerd. Wat zijn mijn rechten?”

Dat hangt voor een groot deel af van je medische toestand. Als je bijvoorbeeld besmettelijk bent (bv. met het coronavirus), zul je waarschijnlijk in quarantaine moeten.

Zelfs als je een reisbijstandsverzekering hebt, is repatriëring niet gegarandeerd. Repatriëring is meestal alleen aan de orde als de medische hulpverleners (ter plaatse of die van de verzekeraar) oordelen dat je beter in België wordt verzorgd. In dat geval betaalt de verzekeraar de repatriëringskosten terug. De plaatselijke overheid moet wel toestaan dat je vertrekt.

 Het is ook mogelijk dat de Belgische overheid beslist om de repatriëring van zieke Belgen te organiseren, maar dat is ze niet verplicht.

Als er iets misloopt tijdens je pakketreis, is de eerste stap om de reisorganisator te verwittigen. Die kan proberen zo snel mogelijk een oplossing te vinden.

De reisorganisator is dan verplicht om te helpen, tenzij dat onmogelijk zou zijn of onevenredige kosten zou meebrengen. Lost de reisorganisator het probleem niet op? Dan heb je recht op een passende schadevergoeding.

Als de reisorganisator de problemen niet binnen een redelijke termijn aanpakt, terwijl dat redelijkerwijs wel mogelijk is, kun je zelf de nodige uitgaven doen en daar een terugbetaling van vragen. Voor zaken die onmiddellijk opgelost moeten worden, hoef je geen termijn op te geven.

Als een aanzienlijk deel van de pakketreis niet kan worden uitgevoerd als gepland, moet de reisorganisator een alternatief van minimaal dezelfde kwaliteit aanbieden. Blijken de alternatieven van lagere kwaliteit, dan heb je recht op een passende prijsvermindering. Je kunt het alternatief enkel weigeren als het niet te vergelijken valt met wat overeengekomen was of als de prijsvermindering ontoereikend is.

Als de problemen een aanzienlijke impact hebben op de uitvoering van je pakketreis en de reisorganisator ze niet in een redelijke termijn oplost, kun je zelf de pakketreis kosteloos opzeggen en een schadevergoeding vragen. Als er vervoer bij de pakketreis inbegrepen was, heb je recht op gratis repatriëring.

Je reist met het vliegtuig

Als je bagage te laat aankomt of verloren is geraakt, moet je een speciaal formulier invullen: het Property Irregularity Report of PIR. In afwachting van een oplossing zal de luchtvaartmaatschappij je misschien al wat basisartikelen (bv. toiletgerei) geven. Zo niet, kun je dat zelf aankopen en daarna laten vergoeden. Blijf daarbij wel redelijk en bewaar de aankoopbewijzen. Als de bagage na 21 dagen nog steeds niet terecht is, wordt ze als verloren beschouwd.

Voor verloren, beschadigde of vertraagde bagage kun je bovendien een schadevergoeding aanvragen. Op dit moment is het maximumbedrag vastgelegd op ongeveer € 1 600 per passagier. Als je geen aankoopbewijzen voor je bagage kunt voorleggen, zul je meestal minder krijgen dan wanneer je de eis wel kan staven. Hoe dan ook zul je met de luchtvaartmaatschappij moeten onderhandelen over de schadevergoeding. Als je het oneens bent met hun voorstel, vraag dan naar hun uitleg.

Je moet het probleem op tijd melden. Het PIR-document is niet voldoende. Contacteer de luchtvaartmaatschappij:

• binnen 7 dagen na ontvangst van je beschadigde valiezen
• binnen 21 dagen na ontvangst van vertraagde bagage
• zo snel mogelijk na verlies van de bagage. Als de bagage na 21 dagen nog niet geleverd is, wordt ze beschouwd als verloren.

Je doet dit beter per aangetekende brief.

Deze regels gelden niet voor handbagage. Die valt onder je eigen verantwoordelijkheid.

Je reist met de trein

Als je treinreis onder de Europese regels valt, heb je recht op een vergoeding bij verlies, vertraging of beschadiging van de bagage. De berekening van de vergoeding is vrij ingewikkeld en gebeurt per stuk of per kilo bagage. Je kunt ofwel een forfaitaire vergoeding vragen of bewijzen hoeveel schade je werkelijk geleden hebt.

Je reist met de bus

Als de busreis onder de Europese regels valt, heb je recht op een vergoeding bij verlies of beschadiging van je bagage. De exacte vergoeding hangt af van de nationale rechtsregels die van toepassing zijn op je overeenkomst met de busmaatschappij. De maximale vergoeding die de maatschappij toekent mag niet minder dan € 1 200 per bagagestuk zijn.

Je reist met de boot

Ook voor bootreizen zijn er Europese regels. Als je bagage verloren, vertraagd of beschadigd is, kun je maximaal € 2 700 vragen voor bagage in je kajuit en €15 500 voor je wagen (en alle bagage in de wagen). Als de rederij kan aantonen dat ze geen fout heeft begaan, verlies je het recht op compensatie. Voor goederen die je in bewaring geeft bij de rederij, kun je tot € 4 100 compensatie vragen.

Als je niet tevreden bent met je hotelkamer, pension, vakantiehuis of camping, meld je dat beter zo snel mogelijk. Zo kan de uitbater misschien nog een snelle oplossing vinden voor het euvel. Je doet dat ook best schriftelijk (of laat het schriftelijk bevestigen), zodat je kunt bewijzen dat je tijdig contact hebt opgenomen.

Lost dat niets op, dan hangt de volgende stap af van je reisplannen.

Heb je alles zelf geboekt? Dan zal het moeilijker zijn om verhaal te halen. Je bent afhankelijk van de plaatselijke wetgeving.

Misschien is het mogelijk om een schadevergoeding of terugbetaling te krijgen als je accommodatie echt te wensen overlaat (grote hygiëneproblemen, beloofde voorzieningen zoals een zwembad die afwezig zijn). Verzamel hier bewijzen van.

Als het om uitbaters in een ander land van de Europese Unie gaat, kun je eventueel contact opnemen met het Europees Centrum voor de Consument België (ECC België) voor een gratis bemiddeling.

Is de accommodatie een deel van een pakketreis? Dan dien je beter klacht in bij de reisorganisator. In hotels komt er vaak elke dag een afgevaardigde van de reisorganisator langs, die jou een klachtenformulier kan bezorgen. Dien alleszins schriftelijk een klacht in.

Meer informatie vind je in ons dossier.

Vroeger betaalde je je snel blauw aan roamingkosten zodra je de grens overstak. Nu is dat verleden tijd, althans voor reizen binnen de EU. Zolang je binnen de grenzen van je nationale abonnement blijft, kun je bellen, sms’en en surfen zonder extra kosten.

Overschrijd je toch de limieten van je abonnement, dan mag de operator iets extra aanrekenen voor het buitenlandse gebruik (bovenop de normale tarieven bij het overschrijden van de limiet). Maar ook die tarieven zijn nu veel minder hoog.

Buiten de EU gelden nog steeds heel hoge roamingtarieven. Soms kun je een dagpas aankopen voor een iets voordeliger prijs, maar het blijft heel duur. En als je niet voorzichtig bent en de roaming niet uitschakelt, kun je misschien onverwachts een dure afrekening in de bus krijgen. Gelukkig zijn er ook in dit geval regels die je beschermen.

Zo moet een operator je roaming blokkeren als je roamingkosten de kaap van € 50 (+ btw) bereiken. Je kunt ervoor kiezen om die limiet op te heffen of te verhogen, maar dat doe je beter niet. Als de operator je toch hogere kosten probeert aan te rekenen, neem dan contact op per aangetekend schrijven en wijs hen op de limiet.

Meer informatie over roaming en internationale tarieven vind je in ons dossier.

Als je met de auto reist, zorg er dan voor dat de volgende zaken in orde zijn vóór vertrek.

Autoverzekering

Je autoverzekering voor burgerlijke aansprakelijkheid is geldig in heel Europa en het Middellandse Zeegebied. Op het verzekeringsbewijs (de zogenaamde groene kaart, die nu wit is) kun je zien in welke landen je verzekerd bent. Als je bestemming daar niet op staat, moet je een bijkomende verzekering afsluiten.

Meer informatie in ons dossier.

Milieuvignet

 In sommige landen moet je een milieuvignet (of ecosticker) hebben om in steden te mogen rijden. Dat is onder meer het geval voor Duitsland, Italië en Frankrijk. Op deze website vind je een overzicht van de steden met milieuzones en de regels die op dit ogenblik gelden. Let op als je het vignet aanvraagt: er zijn websites die vignetten aanbieden voor veel te hoge prijzen. Zo kost een Crit’Air-vignet voor Frankrijk eigenlijk maar € 3,70 + verzendingskosten, terwijl sommige websites het vignet aanbieden voor een veelvoud van die prijs. Probeer het vignet via de officiële overheidswebsite te verkrijgen.

Autowegenvignet of tolbadge

In bepaalde landen, waaronder Frankrijk, moet je tol betalen om de autosnelweg te mogen gebruiken. In sommige landen zoals Zwitserland en Slovenië moet je eenmalig betalen voor een autowegenvignet, dat dan voor een bepaalde tijd toegang tot de snelwegen verschaft. In andere landen kun je kiezen om te betalen telkens wanneer je de snelweg op rijdt. Dan moet je wel aanschuiven. Daarom is het soms handiger om een alternatief te overwegen. Zo kun je een tolbadge kopen voor bepaalde landen (Frankrijk, Spanje …) waarmee je automatisch betaalt bij de tolpoorten, zonder wachtrij.

Boorddocumenten

De volgende boorddocumenten zijn verplicht:

• Groene kaart. Dat is het bewijs dat je van de verzekeraar hebt gekregen. Het is tegenwoordig wit van kleur en ook digitaal beschikbaar (maar neem ook een papieren versie mee).
• Inschrijvingsbewijs. Dit toont dat je auto is ingeschreven bij de Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen (DIV).
• Keuringsbewijs. Als de auto ouder dan vier jaar is, moet je naar de technische controle en heb je een keuringsattest nodig.
• Gelijkvormigheidsattest. Deze identiteitskaart van de wagen krijg je bij de aankoop van je auto.
• Rijbewijs. Een Belgisch rijbewijs is geldig binnen Europa.
• Schriftelijke toestemming. Rijd je met andermans auto zonder dat de eigenaar meerijdt? Dan heb je een document nodig dat bewijst dat je toestemming van de eigenaar hebt om met diens auto te rijden.
• Veiligheidsaccessoires. Controleer of je alle veiligheidsaccessoires bij je hebt: brandblusser, veiligheidshesje, gevarendriehoek, EHBO-kit. De verplichte veiligheidsaccessoires kunnen variëren van land tot land, dus kijk na wat je allemaal nodig hebt. Zo moet je in Spanje bijvoorbeeld een reservewiel of een bandenreparatiekit paraat hebben.
• Reisbijstandsverzekering. Veel reisbijstandsverzekeringen komen niet enkel tussen als je medische verzorging of een repatriëring nodig hebt, maar ook als je problemen met je auto hebt. De meeste formules zijn geldig in Europa (met enkele uitzonderingen). Overweeg voor vertrek om een verzekering af te sluiten, maar kijk na wat die .Meer informatie over reisbijstandsverzekering voor voertuigen vind je in ons dossier. Meer informatie over reisbijstandsverzekering voor personenbijstand vind je in ons dossier.
   

De eerste stap is om je reisdocument te blokkeren. Zo bescherm je jezelf tegen frauduleus gebruik van je identiteit. Je kan dat doen via Doc Stop (www.docstop.be of + 32 2 518 2123).

Om terug te keren naar België, heb je nieuwe documenten nodig. Een Belgische ambassade of consulaat kan je daarbij helpen. Als er geen Belgische vertegenwoordiging is in het land waar je reist, kun je aankloppen bij de vertegenwoordiging van een ander EU-land.

Dat kun je op verschillende manieren aanpakken. Om de kansen op een goede, snelle oplossing te maximaliseren, kun je de volgende stappen doorlopen.

1. Uiteraard is de eerste stap om zelf contact met je reisorganisator op te nemen. Probeer het probleem zo goed mogelijk uit te leggen en vraag om een spoedige oplossing. Je kunt verwijzen naar de reisbrochure of de overeenkomst om je argumenten te ondersteunen. Ben je niet zeker waar je recht op hebt? Contacteer dan een van onze experts voor gratis advies op maat.

Houd een kopie bij van alle correspondentie. Als je telefoneert naar de reisorganisator, vraag dan om een schriftelijke bevestiging van wat er is afgesproken.

2. De tweede stap is bemiddeling. Soms kom je er met z’n tweeën niet uit en dan kan het helpen om een derde partij in te schakelen.

Voor geschillen met Belgische reisorganisatoren kan Testaankoop tussenbeide komen. Voor geschillen met Europese reisorganisatoren kunnen we je dossier overmaken aan het Europees Centrum voor de Consument (ECC), dat over de grenzen heen kan bemiddelen.

3. Als een bemiddeling niet lukt, kun je de zaak aanhangig maken bij een instantie.

a. Gaat het om een Belgische reisorganisator? Dan heb je twee opties: ofwel de rechtbank, ofwel de Geschillencommissie Reizen. Dat laatste kan enkel als de reisorganisator de algemene voorwaarden van de Geschillencommissie Reizen aanvaardt. Gelukkig is dat het geval voor overgrote merendeel van de reisorganisatoren.

• Een uitspraak van de Geschillencommissie Reizen is bindend en definitief, en vergelijkbaar met een vonnis van een rechtbank. De arbitrageprocedure kost € 50 voor eisen minder dan € 1 000 en € 75 voor eisen van meer dan € 1 000. Deze procedure is sneller en goedkoper dan de rechtbank. Meer informatie vind je op de website.
• Je kunt ook naar de bevoegde rechtbank stappen.

b. Gaat het om een Europese reisorganisator? Dan kun je voor geschillen met een eis tot € 5 000 gebruikmaken van de Europese procedure voor kleine geschillen. Dat is een eenvoudige en snelle procedure die normaal gezien volledig schriftelijk verloopt. Meer informatie vind je hier. 

Als je problemen hebt met de reisorganisator of reisagent, kun je terecht bij de Geschillencommissie Reizen. Althans, als de tegenpartij de algemene voorwaarden van de Geschillencommissie gebruikt of akkoord gaat met de procedure.

De Geschillencommissie kan twee dingen doen: verzoening of arbitrage.

In een verzoeningsprocedure bemiddelt de commissie tussen de betrokkenen om tot een akkoord te komen, meestal in de vorm van een schadevergoeding. De uitslag is afhankelijk van de wederzijdse bereidheid tot een compromis. Draait de verzoening op niets uit, dan kun je alsnog vragen om een arbitrage.

In een arbitrageprocedure wordt het geschil beslecht door een college dat bestaat uit evenveel vertegenwoordigers van de consumenten als van de reissector. Eerst moet je je klachten en eisen schriftelijk formuleren. Dan volgt er een zitting waarop je je verhaal kunt doen. Het college neemt op basis van de bewijsstukken en de argumenten van alle betrokkenen een beslissing die definitief is (geen beroep mogelijk).

De Geschillencommissie Reizen biedt heel wat voordelen, zeker in vergelijking met een procedure voor de rechtbank.

• De zaak wordt behandeld door mensen met kennis van de reissector.
• De dossiers worden snel behandeld. In principe duurt een procedure maximaal negentig dagen. De afgelopen jaren was dat soms wat langer vanwege corona, waardoor het moeilijk was om zittingen te organiseren.
• De procedure is goedkoop: € 50 voor verzoening en € 50 of € 75 voor arbitrage, afhankelijk of de eis meer of minder dan € 1 000 bedraagt.

Als je een geschil hebt met een luchtvaartmaatschappij, bijvoorbeeld over je recht op compensatie bij een annulering, kun je deze stappen doen.

Bemiddeling via Testaankoop. Als het om een Belgische luchtvaartmaatschappij of Ryanair gaat, kan Testaankoop helpen zoeken naar een oplossing in je dossier, onder meer door te bemiddelen met de luchtvaartmaatschappij. Gaat het om een andere Europese maatschappij? Dan zullen we je klacht overmaken aan het Europees Centrum voor de Consument, dat over de grenzen heen kan bemiddelen.

Een klacht bij de NEB. De National Enforcement Bodies (nationale handhavingsautoriteit, NEB's in het kort) zien toe op de correcte naleving van de passagiersrechten. Bij de meeste NEB's kun je ook een klacht indienen als een luchtvaartmaatschappij jouw rechten niet naleeft. De bevoegde NEB is die van het land van vertrek. De NEB kan bijvoorbeeld onderzoeken of er wel degelijk sprake is van buitengewone omstandigheden als de luchtvaartmaatschappij om die reden jouw verzoek tot vergoeding afwees. Niet alle NEB's onderzoeken individuele klachten: de Nederlandse NEB doet dat bijvoorbeeld niet.

Een rechtszaak. Als een uitspraak van de NEB niet mogelijk is of het probleem niet oplost, kun je een rechtszaak overwegen. Voor geschillen met Europese luchtvaartmaatschappijen in andere lidstaten kun je gebruikmaken van de Europese procedure voor kleine geschillen.

Als er een probleem is met je pakketreis, is het de reisorganisator die verantwoordelijk is. De reisagent (ook doorverkoper genoemd) is beperkt verantwoordelijk voor het overmaken van de verplichte informatie, tenzij de reisorganisator buiten de EU gevestigd is en de organisator niet aan de Europese regels voldoet. Soms is het niet helemaal duidelijk wie nu juist wie is. Normaal gezien moet deze informatie echter duidelijk vermeld worden op de bevestiging van de boeking. Daar kun je nakijken wie de reisorganisator is.

Reisorganisatoren moeten een verzekering tegen financieel onvermogen afsluiten. Als je reisorganisator failliet is, komt die verzekering tussenbeide. Er zijn verschillende verzekeraars actief op de Belgische markt, de bekendste is het Garantiefonds Reizen.

Je zult dus contact moeten opnemen met de verzekeraar. In de algemene voorwaarden van de reis vind je normaal meer informatie over de verzekeraar van jouw reisorganisator.

Heb je de reis zelf geboekt en gaat de luchtvaartmaatschappij of het hotel vervolgens over de kop? Dan is de situatie iets ingewikkelder.

Als je met een kredietkaart hebt betaald, kun je je geld terugvragen via een chargeback-procedure. Voor Visa en MasterCard kun je zo’n procedure starten via www.mijnkaart.be. Een reisverzekering biedt normaal geen dekking in geval van faillissement, maar je kunt het altijd eens nakijken.

Lukt een chargeback niet, dan wordt het moeilijk om een oplossing te vinden. Je kunt een schuldvordering indienen bij de curator van het faillissement en hopen dat er voldoende geld overblijft om toch (een deel van) je geld terug te krijgen. De exacte regels van het faillissement zijn afhankelijk van het land van de failliete onderneming.

Bij het faillissement van een luchtvaartmaatschappij is er meestal meer informatie over het faillissement te vinden op hun website. Daar vind je meestal ook de procedure voor het indienen van een schuldvordering.

Meer informatie over failliete luchtvaartmaatschappijen vind je in ons dossier.