Kun je narcisme behandelen?
Hoewel het moeilijk is om iemands persoonlijkheid te veranderen, is het niet onmogelijk. In zijn boek "Bewonder mij" bevestigt psycholoog Eddie Brummelman, als professor verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, dat steeds meer studies aantonen dat narcisme kan evolueren, zelfs bij de ergste narcisten.
Voordat een narcist behandeld kan worden, moet hij echter wel akkoord gaan om therapie te volgen. Zeer narcistische mensen zijn zelden zelf vragende partij om hulp te zoeken, omdat je je voor therapie kwetsbaar moet kunnen opstellen, wat voor hen vaak moeilijk is.
Als ze toch hulp zoeken, dan gaat het vaak om kwetsbare narcisten met problemen zoals stress, angst of depressie. Zelfs dan blijft hun behandeling complex: veel narcisten verzetten zich tegen therapie en hebben moeite om hun eigen gedrag in twijfel te trekken.
Veel narcisten geven dan ook op, wat de uitdaging voor psychologen en psychiaters vergroot.
Welke therapieën werken bij narcistische persoonlijkheidsstoornis?
Helaas is er weinig onderzoek naar specifieke psychotherapie voor narcisme of narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Sommige behandelmethoden blijken echter veelbelovend, op voorwaarde dat de narcist in kwestie hiervoor openstaat. Therapie kan hen helpen gelukkiger te worden, interpersoonlijke problemen te verbeteren en algemene onrust te verminderen.
Onder de huidige psychotherapeutische behandelingen zien we:
- Overdrachtsgerichte psychotherapie
Overdrachtsgerichte psychotherapie is gebaseerd op de relatie tussen patiënt en therapeut, waarbij de interacties tijdens sessies worden gebruikt om de onbewuste gedachten, emoties en sociale relaties van de patiënt worden onderzocht. Door onaangepaste relationele patronen te herkennen en aan te passen, ontwikkelt de patiënt gezondere manieren om met anderen om te gaan.
- Schematherapie
Schematherapie helpt mensen om diepgewortelde negatieve patronen die zich tijdens de kindertijd hebben ontwikkeld en die hun gedachten, emoties en relaties als volwassenen beïnvloeden (schema's), te identificeren en te veranderen. Schema’s zijn diepgewortelde overtuigingen over zichzelf en de wereld (bv. "ik ben niet lief", "ik moet perfect zijn om geaccepteerd te worden").
- Mentaliseren Bevorderende Therapie of MBT
Veel mensen met narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben moeite om hun eigen innerlijke wereld en die van anderen correct waar te nemen. Mentalization-based treatment helpt hen het vermogen te ontwikkelen om correcter na te denken over emoties, intenties en motivaties. Door hen in het perspectief van een ander te doen kruipen en het zwart-witdenken over anderen te verminderen, kan MBT narcisten helpen om stabielere en meer vervullende relaties te vormen.
En wat met medicatie? Er bestaan geen geneesmiddelen speciaal ontwikkeld voor narcisme. Bepaalde medicijnen zoals antidepressiva, stemmingsstabilisatoren of antipsychotica kunnen wel symptomen van aanverwante stoornissen zoals angst, depressie of andere stemmingsstoornissen verlichten.
Mag je vertrouwen op een narcismecoach?
In België zien we steeds meer "narcismecoaches" of "anti-narcismecoaches", die zich voordoen als specialisten in narcisme en heftige sommen aanrekenen. Zij beweren "slachtoffers" van narcisten te verlossen en "post-narcistisch stresssyndroom" te behandelen, een populaire term zonder medische bodem of psychiatrische expertise.
Geen ernstige opleiding
Het is belangrijk om mensen te waarschuwen tegen dit soort "hulp": de titel van coach is niet beschermd, en eender wie kan deze opeisen, zelfs zonder ernstige opleiding. Sommige bedrijven verkopen zelfs snelle opleidingen, soms van nauwelijks zeven dagen, om "narcismecoach" te worden.
Vertrouw op een professionele zorgverlener bij psychologische problemen
Hoewel een coach kan helpen om bepaalde zaken te verbeteren, is coaching geen vervanging voor psychologische begeleiding.
Exclusief voor leden
Deze inhoud is exclusief gereserveerd voor onze leden.