Prosumenten kunnen digitale meter weigeren tot 2025: doe ik er goed aan?

Het Grondwettelijk Hof vernietigde een maand geleden in een spraakmakend arrest de belofte van de vorige Vlaamse regering dat wie vóór eind 2020 zonnepanelen liet plaatsen nog maximaal 15 jaar de terugdraaiende teller kon genieten. Wie zonnepanelen heeft en al een digitale meter geïnstalleerd kreeg, zal zijn elektriciteitsfactuur hierdoor niet meer aangerekend krijgen op basis van het gecompenseerde verbruik maar volgens zijn werkelijke afname, althans zodra het arrest is gepubliceerd, en zal tegelijk geen prosumententarief meer moeten betalen.
De regering kondigde vervolgens een financiële compensatie aan voor deze doelgroep in de vorm van een eenmalige investeringssteun die een rendement van 5 % garandeert op een gemiddelde investering. Prosumenten die al een digitale meter hebben kunnen later dit jaar de investeringspremie aanvragen via netbeheerder Fluvius.
Digitale meter weigeren tot 2025
Voor de installatie van de digitale meter voor de 470 000 zonnepaneeleigenaars die nog over een analoge meter beschikken, duwt de regering de pauzeknop in tot de premieregeling definitief in de regelgeving is opgenomen. In een voorstel dat nu voorligt, worden prosumenten geschrapt als prioritaire doelgroep in de uitrol van de digitale meter.
Tegelijk heeft Fluvius met de Vlaamse overheid afgesproken dat prosumenten tot 1 januari 2025 zelfs zonder gevolgen kunnen laten weten dat ze nog geen digitale meter willen, met uitzondering van nieuwe prosumenten en prosumenten die al 15 jaar lang een terugdraaiende meter hebben gehad.
De aangekondigde premieregeling zal sowieso stoppen op 31 december 2025. Tot dan heb je als prosument de kans om de compensatiepremie aan te vragen als je overschakelt naar een digitale meter. Bij digitale meters die na 2025 worden geplaatst, is geen premie meer mogelijk.
Keuzevrijheid maar niet voor iedereen
Test Aankoop begrijpt dat de Vlaamse regering op deze manier tegemoet wil komen aan de grote onvrede die op dit moment heerst bij zonnepaneeleigenaars. Wij hebben steeds gepleit voor keuzevrijheid wat de digitale meter betreft om het maatschappelijk draagvlak te vergroten. Het was aan de overheid om een kader uit te werken om de digitale meter voor de prosument aantrekkelijk te maken en hem zo van het voordeel ervan te overtuigen.
Dat men nu een tijdelijk keuzerecht voor prosumenten toelaat is enerzijds positief maar anderzijds hebben zo’n 100 000 prosumenten vandaag wel al een digitale meter: zij kunnen niet meer voor een analoge meter kiezen en staan voor een voldongen feit. Zij krijgen dan weer wel de grootste compensatie aangezien de premie de komende jaren zal zakken naarmate men langer het voordeel van de terugdraaiende teller zal hebben genoten.
Welk voordeel te kiezen?
De vraag die nu bij veel prosumenten zal rijzen is: “Behoud ik voorlopig mijn analoge meter of ga ik in op de eenmalige premie?”. Een eenvoudig antwoord is hierop niet mogelijk en zal afhangen van jouw persoonlijke situatie. Wij raden daarom iedere prosument aan de berekening voor zichzelf te maken met behulp van onze terugdraaichecker die berekent wat de impact is van de digitale meter op jouw elektriciteitsfactuur.
Op dit moment neemt onze module enkel de premies op voor digitale meters die in 2021 of ervóór werden geplaatst. Voor plaatsing na 2021 zal het compensatiebedrag jaar na jaar zakken.
Tenzij je je zelfverbruik op een hoog niveau kunt opkrikken, zou je wellicht het best zo lang mogelijk het voordeel van de analoge terugdraaiende teller behouden, dus tot eind 2024, en vraag je later (uiterlijk eind 2025) alsnog de eenmalige premie aan.
Geen rechtsvordering
Een belangrijke voorwaarde die de Vlaamse overheid heeft opgenomen om in aanmerking te komen voor de compensatie premie, is dat geen rechtsvordering ten aanzien van het Vlaams Gewest tot vergoeding van enige schade mag zijn ingediend. Dit zou betekenen dat wie zich aansluit bij een rechtszaak, de premie zou verliezen.
Test Aankoop is van mening dat de Vlaamse overheid niet eenzijdig mag opleggen dat de prosument afstand doet van geding. Op die manier wordt hij voor een voldongen feit gezet. Wij zullen dit terstond terugkoppelen met het kabinet.
Test Aankoop besloot eerder dat de slaagkansen van een juridische procedure heel laag zijn en dat het niet opportuun is om mensen met valse beloftes mee te sleuren in een groepsclaim.