Welke kosten brengen energieleveranciers in rekening bij energiedelen?

Wat is energiedelen?

De term zegt het al: het betekent dat je de elektriciteit die je zelf produceert aan anderen geeft of verkoopt.

Het gaat om elektriciteit die wordt geproduceerd door je zonnepanelen en die je niet meteen zelf verbruikt.

Je kunt ook energiedelen met andere bewoners in je appartementsgebouw, of met jezelf als je bijvoorbeeld een tweede verblijf hebt zonder zonnepanelen.

Ontdek alle informatie over energiedelen in ons dossier Alles wat je moet weten over energiedelen.

ALLES OVER ENERGIEDELEN

Hoe ga je te werk om energie te delen?

De eerste voorwaarde is dat beide toegangspunten een digitale meter hebben.

• In Vlaanderen vraag je meetregime 3 aan bij je leverancier. Je betaalt vervolgens jaarlijks € 1,19 extra aan tarief databeheer. De netbeheerder Fluvius is dan gemachtigd om de kwartierwaarden van je digitale meter uit te lezen en door te sturen naar de leverancier. Op die manier kan de leverancier de injectie en het verbruik correct verrekenen. Tot slot moet je als energiedeler de persoon-aan-persoon verkoop eenmalig melden via het online platform my.fluvius.be.

• In Brussel vraag je rechtstreeks bij Sibelga energiedelen aan. Daarvoor moet je eerst enkele administratieve procedures doorlopen. Het Brussels Gewest biedt gratis ondersteuning via een facilitator die je helpt bij alle formaliteiten.

• In Wallonië is het momenteel alleen mogelijk om energie te delen binnen hetzelfde gebouw of binnen een energiegemeenschap. Het is nog niet mogelijk om energie te delen met je buurman of energie te verkopen van de ene persoon aan de andere. Bovendien is energiedelen in Wallonië niet echt interessant voor individuele verbruikers, die nog steeds profiteren van het compensatiemechanisme (het principe van de terugdraaiende meter). 

Welke kosten rekenen leveranciers aan voor energiedelen?

Veel energieleveranciers brengen administratiekosten in rekening voor het delen van de energie van zonnepanelen die je niet gebruikt. Hieronder vind je een overzicht van de jaarlijkse kosten per leverancier in september 2024. Bij slechts 2 leveranciers kun je voorlopig nog gratis energiedelen: TotalEnergies en Frank Energie. Die laatste rekende eerder wel 150 euro per jaar aan.

We hebben regelmatig contact met leveranciers en netwerkbeheerders om te zien in hoeverre deze kosten kunnen worden verlaagd, zodat er weer een positieve financiële balans ontstaat voor deelnemers aan het delen.

Volgens de leveranciers wordt deze vergoeding gebruikt om de extra kosten te dekken die gepaard gaan met het energiedelen, zoals het verwerken van de gedeelde volumes en het opstellen van de correctiefactuur. Een proces dat blijkbaar manueel moet worden uitgevoerd.

Het Brusselse Gewest bewijst echter dat een dergelijke vervelende verwerking niet nodig is: het is de netbeheerder Sibelga die instaat voor de berekening van de gedeelde volumes.

Houd er rekening mee dat de manier waarop de kosten in rekening worden gebracht ook kan verschillen. Over het algemeen betaal je de kosten naar rato van het aantal dagen dat je energie hebt gedeeld met die leverancier, maar sommige, zoals Engie of Dats24, brengen de volledige kosten in rekening, ook als je voor een korte periode klant blijft. Octa+ rekent de kost dan weer aan per maand.

Is het delen van energie de moeite waard met deze administratieve kosten?

De hoge administratieve kosten die energieleveranciers in Wallonië en Vlaanderen aanrekenen, maken het delen van zonne-energie veel minder aantrekkelijk, ondanks het feit dat het een duurzame en sociale oplossing is.

Daarom raden we het delen van energie in Vlaanderen en Wallonië voorlopig niet meer aan, omwille van de extra kosten die worden aangerekend aan de deelnemers aan het delen van energie.

Op lange termijn zouden deze kosten voor extra administratief werk moeten verdwijnen door de handelingen die nu nog manueel gebeuren te integreren in de normale marktprocessen.

Waarom je teveel aan energie delen?

Energiedelen is een alternatief voor het verkopen van je overproductie aan je leverancier. Je kunt ervoor kiezen om je elektriciteit gratis te delen, of je kunt met de ontvanger een prijs afspreken waartegen je de stroom verkoopt.

Idealiter is deze prijs hoger dan de terugleververgoeding die je van je leverancier ontvangt en lager dan wat de ontvanger aan zijn leverancier moet betalen. In dat geval levert het een win-win op voor beide partijen.

Bovenal maakt energiedelen je als consument minder afhankelijk van je leverancier en draagt het bij aan een sociaal rechtvaardige energietransitie. Het zorgt ervoor dat ook mensen die het zich niet kunnen veroorloven om te investeren in zonnepanelen, de vruchten kunnen plukken van de overgang naar een energiesysteem op basis van hernieuwbare bronnen.

Consumenten, actieve deelnemers aan de energiemarkt

De energietransitie dwingt ons om anders met energie om te gaan. Daarbij verandert onze rol als consument radicaal: van passieve consumenten die elke maand hun energierekening betalen, worden we actieve deelnemers aan de markt die hun eigen elektriciteit produceren en verbruiken, opslaan, verkopen en flexibiliteit kunnen bieden door hun vraag naar energie te verschuiven.

Maar het is natuurlijk onaanvaardbaar dat de actieve rol van de consument wordt belemmerd door hoge kosten die het voordeel van het energiedelen volledig tenietdoen. Temeer omdat consumenten hun elektriciteit vaak ook eerder delen vanuit een sociaal perspectief dan omwille van financieel gewin.

Waarom zou je als energiedeler je elektriciteit gratis aan je buurman wegschenken als je energieleverancier je daarvoor een rekening van € 150 per jaar presenteert?

Energiedelen aanmoedigen in plaats van belemmeren

Daarom roepen we overheden, netbeheerders en leveranciers op om energiedelen aan te moedigen in plaats van het te belemmeren. Energiedelen wordt gepresenteerd als een van de mogelijkheden die de digitale meter biedt. Het is dan ook onaanvaardbaar om dit voordeel in de praktijk teniet te doen door een extra financiële drempel op te werpen voor de consument.

Het Brusselse Gewest geeft op dit vlak het goede voorbeeld, aangezien de netbeheerder Sibelga de rol van facilitator opneemt en onder meer instaat voor de berekening van de gedeelde volumes. Bovendien is Brussel het enige gewest dat een korting op de netwerktarieven toekent voor gedeelde volumes, afhankelijk van de plaats waar de elektriciteit wordt gedeeld.

Wil je meer weten over de voordelen van het energiedelen en hoe je eraan kunt beginnen? Lees ons dossier Alles wat je moet weten over energiedelen.

ALLES OVER ENERGIEDELEN