Pas op met supplementen voor gewichtsverlies uit webshops

Waarom zijn voedingssupplementen voor gewichtsverlies zo populair?

Er zijn drie redenen waarom de markt voor voedingssupplementen voor gewichtsverlies de laatste jaren ontploft:

• Overgewicht en obesitas komen steeds vaker voor. De betrokken personen, die vaak kwetsbaar zijn, proberen verschillende afslankmethoden en komen soms vast te zitten in het jojo-effect dat wordt veroorzaakt door te restrictieve diëten. Ze zijn het beu om steeds opnieuw van nul te beginnen en zijn het perfecte doelwit voor de beloften op de verpakking van supplementen die gewichtsverlies garanderen.
  
  
• Duurzaam afvallen kost tijd. Je moet je gewoontes veranderen en op lange termijn een gezonde(re) levensstijl aannemen. Als een simpele pil hetzelfde resultaat belooft zonder dat je daarvoor moeite moet doen, zijn veel consumenten geneigd om op zo'n "wondermiddel" te vertrouwen. Helaas bestaan er geen wonderen als het om gewicht gaat.
  
  
• Tot slot speelt ook de verhoogde toegankelijkheid mee. Terwijl je vroeger naar de apotheek moest voor zo'n product, bestel je ze gewoon online. Via deze webshops krijg je je pillen in alle discretie thuisbezorgd.

De gezondheidsrisico's van supplementen voor gewichtsverlies

Ondanks hun groeiende populariteit en toegenomen toegankelijkheid zijn zulke voedingssupplementen niet zonder risico's. Dat geldt des te meer voor producten die online worden verkocht, want die ontsnappen doorgaans aan de controle van de autoriteiten.

Daardoor circuleren er ook namaaksupplementen waarin niet-toegelaten stoffen en/of actieve farmaceutische ingrediënten worden gebruikt, wat het product gevaarlijk maakt voor de consument. In dezelfde lijn waarschuwden we onlangs nog voor de zogenaamde "erectiehoning" met sildenafil.

Fabrikanten aarzelen niet om op frauduleuze wijze verboden ingrediënten toe te voegen, zoals amfetaminen of sibutramine (een soortgelijke stof), die de eetlust afremmen. En dat allemaal om de beloofde resultaten te leveren en consumenten te overtuigen tot aankoop.

Zulke voedingssupplementen kunnen dus wel degelijk effectief zijn, maar alleen door de aanwezigheid van (verborgen) geneesmiddelen in het product. Dit is een groot gevaar voor onze volksgezondheid waartegen de autoriteiten streng moeten optreden.

Tijdens ons laatste onderzoek troffen we zowel illegale stoffen aan als andere ingrediënten dan degene die werden vermeld op de verpakking. We probeerden te achterhalen of deze producten anno 2025 nog steeds even onbetrouwbaar waren.

Hoe hebben wij voedingssupplementen voor gewichtsverlies getest?

In samenwerking met onze Italiaanse (Altro Consumo) en Spaanse (OCU) collega's zijn we volgende zaken nagegaan met een grondige laboanalyse:

• Of de producten illegale stoffen bevatten. Indien mogelijk hebben we geprobeerd de stof in kwestie te identificeren.
• Of de stof op het etiket overeenstemt met de gebruikte stof in het product.
• Of de Europese en Belgische wetgeving voor etikettering wordt gerespecteerd.

Waar hebben we de afslanksupplementen gekocht?

We hebben supplementen geselecteerd die uitsluitend online worden verkocht en die het grootste risico lopen op namaak. Producten die in (para)apotheken worden verkocht, zijn namelijk aan strengere controles onderworpen.

We shopten daarom in internationale webshops zoals Amazon, Bol, AliExpress, Wish en Alibaba, waarmee je producten uit het buitenland kunt laten bezorgen. We hebben ook producten geselecteerd die worden gepromoot op sociale media zoals Instagram en TikTok.

Welke soorten voedingssupplementen voor gewichtsverlies hebben we geanalyseerd?

We kozen supplementen die gewichtsverlies beloven of die goede recensies hadden. Deze producten beloven ondermeer "minder eetlust", "het voorkomen van de opslag van lichaamsvet", "vetverbranding", "minder ingenomen calorieën", "minder vetreserves", "snellere verzadiging" enz.

Hoeveel afslanksupplementen hebben we getest?

Van de 81 producten die werden getest door de drie betrokken consumentenverenigingen, waren er slechts 58 producten beschikbaar voor levering in België.

Vergeet echter niet dat de markt voor voedingssupplementen zeer snel evolueert op sociale media en in webshops: producten kunnen van de ene op de andere dag verdwijnen, om meteen vervangen te worden door nieuwe.

De drie grootste problemen met geanalyseerde afslanksupplementen

Het was al snel duidelijk dat de onderzochte voedingssupplementen voor gewichtsverlies om verschillende redenen onveilig waren.

Reden 1: Illegale stoffen (die niet worden vermeld op het etiket)

In verschillende geteste supplementen vonden we geneesmiddelen die in dit soort producten verboden zijn. De Belgische wetgeving ter zake is nochtans duidelijk: in tegenstelling tot geneesmiddelen kunnen voedingssupplementen een aandoening niet behandelen, diagnosticeren, voorkomen of genezen.

Probleem: in drie stalen (gekocht op AliExpress en Alibaba) vonden we efedrine, terwijl deze stof niet op het etiket stond.

"Slimming Healthy" werd gekocht op AliExpress, de andere twee op Alibaba

Efedrine is een stimulerende stof die wordt gewonnen uit planten van het geslacht Ephedra en wordt gebruikt in medicijnen om acute hypotensie te behandelen. Deze stof heeft een stimulerende werking op het centrale zenuwstelsel en wordt in sportkringen gebruikt voor dopingdoeleinden.

Het gebruik van Ephedra in voedingssupplementen is compleet illegaal. Deze stof is namelijk verboden in de Europese Verordening 1925/2006, die de voorwaarden vastlegt voor vitamines en mineralen die mogen worden toegevoegd aan voedingsmiddelen.

Dit besluit werd genomen na advies van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA). Volgens de EFSA kan blootstelling aan Ephedra ernstige nadelige gevolgen hebben voor het cardiovasculaire systeem en het centrale zenuwstelsel, zoals een beroerte. Deze effecten kunnen nog verergeren als ze worden gecombineerd met cafeïne.

Wat is het verschil tussen een voedingssupplement en een geneesmiddel?

Ook in het Belgische Koninklijk Besluit dat voedingssupplementen regelt, zijn Ephedra-planten niet toegelaten, integendeel. Ze zijn opgenomen in de lijst met gevaarlijke planten.

Reden 2: Het actieve ingrediënt op het etiket ontbreekt in het supplement

Waar we in sommige producten illegale stoffen aantreffen, bevatten andere producten helemaal geen werkzame stof, enkel water of olie. Of toch tenminste niet de stof die op het etiket staat. Nog een manier om de consument te misleiden, en al even problematisch.

Het gaat om drie producten uit onze steekproef, gekocht op AliExpress en Wish.

Het middelste product komt van AliExpress, de andere twee van Wish

Reden 3: Misleidende claims op de verpakking

Een derde probleem dat we zien terugkomen bij voedingssupplementen voor gewichtsverlies, is de aanwezigheid van valse en/of misleidende claims op de verpakking of op de webshop, zoals:

• "verbrandt vet"
• "onderdrukt de eetlust"
• "verlies buikvet"
• "vermijdt hormonale gewichtstoename"
• "stimuleert de stofwisseling"
• "bestrijdt onbedwingbare trek"

In overeenstemming met de Europese Verordening 1924/2006 die de voedings- en gezondheidsclaims regelt die op voedselverpakkingen zijn toegestaan, moeten zulke claims waarheidsgetrouw zijn, gebaseerd op wetenschappelijke criteria en mogen ze niet beweren aandoeningen te voorkomen of te genezen (wat voorbehouden is aan geneesmiddelen).

Ook hier overtreedt een groot aantal afslankmiddelen de regels op dit gebied, door valse en/of misleidende claims te gebruiken.

Waarop letten als je afslanksupplementen wilt nemen?

Het belangrijkste advies dat we kunnen geven: geloof niet blindelings de beloften op de verpakking. Een evenwichtig dieet en lichaamsbeweging zijn voldoende om af te vallen. In het beste geval zijn deze producten nutteloos, in het slechtste geval zijn ze gevaarlijk!

Ons weekmenu om gezond te vermageren

Wil je zulke producten toch nog proberen? Praat dan eerst met je dokter, vooral als je last hebt van schildklier-, lever- of nierproblemen. Bepaalde stoffen in voedingssupplementen voor gewichtsverlies kunnen impact hebben op je behandeling.

Derde tip: koop enkel voedingssupplementen in de (para)apotheek of in betrouwbare webshops, waar de verkoper herkenbaar is. Check de recensies van andere gebruikers, maar vertrouw ze niet zomaar: soms plaatsen sites valse reviews. Wees alert voor grammaticale fouten of slechte vertalingen.

Ons advies om veilig online te kopen

Tenslotte zijn bepaalde (verboden) claims op de verpakking een duidelijke rode vlag, zoals:

Conclusie: De bevoegde autoriteiten moeten ingrijpen!

Ons besluit is duidelijk: het kan gevaarlijk zijn om afslankpillen te kopen op internet. Niet alleen kun je namaakproducten vinden, zonder werkzame stoffen, die niet voldoen aan de etiketteringsregels, maar ook supplementen die gevaarlijke stoffen bevatten en die je gezondheid in gevaar kunnen brengen. 

Onze eisen voor voedingssupplementen

Onze overheden moeten dringend ingrijpen en sterker controleren wat online wordt verkocht. Ze moeten ook preventief tewerkgaan en voorkomen dat zulke twijfelachtige producten op de markt komen. Wij zullen de resultaten van ons onderzoek daarom doorgeven aan de betrokken autoriteiten.