Hoe kies je de beste ontbijtgranen?
Muesli, cruesli, granola of klassieke ontbijtgranen, fitness ontbijtgranen of een variant voor kinderen… Het aanbod is enorm en kiezen kan moeilijk zijn. Maar niet alle soorten zijn even gezond. In deze koopgids helpen we je de beste ontbijtgranen te kiezen voor jezelf en voor je kind.
Welke soorten ontbijtgranen bestaan er?
Supermarkten bieden een gigantisch assortiment: verschillende merken, graansoorten en smaken zoals chocolade, fruit of noten. Hieronder vind je een overzicht van de meest voorkomende soorten ontbijtgranen.
1. Havermoutvlokken
Havermoutvlokken zijn volkoren granen zonder toegevoegde suikers. Ze zijn zeer voedzaam, aangezien ze rijk zijn aan voedingsvezels (gemiddeld 10 g/100 g) en betaglucanen, een stof die helpt je cholesterolgehalte op peil te houden. Havermout is bovendien heel veelzijdig: je kunt het combineren met yoghurt en vers fruit, of met warme of koude melk.
2. Muesli
Muesli bestaat uit havervlokken waaraan, afhankelijk van het recept, noten, gedroogd fruit en/of chocolade zijn toegevoegd. De hoeveelheid suiker en vet hangt af van deze extra ingrediënten. De meeste muesli’s scoren goed op het gebied van suiker en vet, behalve bij cruesli of krokante muesli. Deze zijn gebakken met vet voor de crunch en bevatten soms ook extra suiker. Noten, gedroogd fruit en chocolade kun je er ook bij eten.
Muesli zit boordevol vezels en bevat weinig zout. Het wordt gecombineerd met yoghurt of melk, en je kunt er altijd vers fruit aan toevoegen.
Naar onze vergelijker van muesli’s
3. Granola
Granola is een krokante variant van muesli. Helaas is het, net zoals cruesli en krokante muesli, niet altijd zo gezond als het lijkt. Granola is een mengsel van granen en zaden, geroosterd in de oven, en soms gezoet met suiker, honing, agavesiroop of ahornsiroop.
Naar onze vergelijker van granola’s
4. Cornflakes
De klassieke ontbijtgranen, vaak “cornflakes” genoemd, bestaan uit maïsvlokken, suiker en zout. De meeste bevatten toegevoegde suikers (hoeveelheid varieert per merk), maar dat geldt niet voor alle merken. Ook het zoutgehalte kan flink variëren.
Naar onze vergelijker cornflakes
5. Fitness- of evenwichtige ontbijtgranen (gericht op de gezondheid)
Deze ontbijtgranen worden vaak gepresenteerd als gezonder, zoals de bekende merken Fitness of Special K. Ze bestaan uit tarwe- of rijstvlokken, soms volkoren. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende smaken: natuur, fruit of chocolade. De voedingswaarde varieert per type en merk.
Naar onze vergelijker van fitness ontbijtgranen
6. Ontbijtgranen voor kinderen, “zoeter”
Bij ontbijtgranen voor kinderen vind je vaak zeer zoete varianten. Denk aan suikervarianten, honing, fruit, chocolade (bv. Chocapic), gevulde granen of combinaties van smaken (zoals Lion). Het aanbod is opnieuw groot.
Deze granen bevatten meestal weinig vezels. Gevulde varianten zijn vaak calorierijk en de meeste bevatten veel suiker en vetten, waaronder verzadigde vetten (de “slechte” vetten). Deze granen eet je daarom beter niet dagelijks.
Waar moet je opletten bij ontbijtgranen?
De Nutri-Score
De Nutri-Score kan je snel helpen een gezondere keuze te maken. Het geeft een overzicht van de voedingswaarde van een product. De berekeningsmethode is onlangs aangepast en houdt nu meer rekening met de aanwezige suikers. Een nadeel blijft echter dat de Nutri-Score niet verplicht is, dus je vindt hem niet op alle producten.
Nutri-Score: wat er veranderd is in de berekeningsmethode
Ingrediënten en toevoegingen: vermijd ultrabewerkte granen
De meeste ontbijtgranen zijn ultrabewerkt. Uit onze test blijkt dat sommige producten tot 15 additieven en ultrabewerkte ingrediënten bevatten. Er bestaan gelukkig ook uitzonderingen met een korte en begrijpelijke ingrediëntenlijst, maar het is belangrijk hier op te letten voor je aankoop. Tip: lees altijd de ingrediëntenlijst en vermijd producten met ingrediënten die je niet kent of die twijfelachtig lijken.
Voedingswaarden van de granen: kies er met weinig suiker
De voedingswaarden verschillen sterk tussen categorieën, maar ook tussen merken binnen dezelfde categorie. Enkele aandachtspunten:
- Cornflakes: bevatten meestal weinig vezels en zijn gemiddeld wat zouter dan andere granen.
- Fitness- of gezonde granen: bieden vaak geen voordeel ten opzichte van andere granen, behalve dat sommige volkorenversies meer vezels bevatten. Lees altijd het etiket, want het vezelgehalte kan sterk variëren. Chocolade- of fruitvarianten bevatten doorgaans meer vet, verzadigde vetten en suiker, en minder vezels. Niet ideaal als je een fitnessdoel of gezonde levensstijl nastreeft.
- Ontbijtgranen voor kinderen die zoeter zijn: bevatten meestal veel suiker, vooral de varianten met chocolade, honing, melk of vanille. Granen met honing bevatten ongeveer 22 g suiker per 100 g, maar vaak 2 tot 3 keer minder vet en verzadigde vetten dan andere kinderontbijtgranen.
- Muesli: is naast havervlokken de categorie met de meeste producten die Nutri-Score A halen. Dat komt doordat veel muesli’s geen toegevoegde suikers bevatten en rijk zijn aan vezels uit havervlokken, gedroogd fruit en/of noten. Muesli is dus een prima keuze voor drukke ochtenden. Toch blijft het belangrijk om altijd de ingrediëntenlijst te checken.
- Granola: varieert sterk per merk, met Nutri-Scores van A tot D. Chocoladeversies zijn over het algemeen de minst gezonde keuze als je op je lijn let.
Onze tip: kies bij voorkeur ontbijtgranen met weinig suiker. Ontbijtgranen worden niet langer beschouwd als zetmeelrijke producten wanneer ze te veel toegevoegde suiker of te weinig vezels bevatten. Kijk daarom altijd naar de waarden “waarvan suikers” en “vezels” op het etiket. Een product bevat idealiter maximaal (en liefst minder dan) 10 g suiker per 100 g en meer dan 6 g vezels per 100 g. Bevat het tussen 10 en 20 g suiker per 100 g? Eet dit liever af en toe. En bij meer dan 20 g suiker per 100 g hoort het bovenaan de voedingspiramide: beperk je consumptie ervan zoveel mogelijk.
De beste cornflakes
Advies voor een gezond en evenwichtig ontbijt
Lees ons dossier over de bouwstenen van een gezond ontbijt voor meer uitleg en inspiratie, inclusief onze recepten.