Hoe kies je de beste ontbijtgranen in de supermarkt?
Havermout, muesli, cruesli, granola of zelfs klassieke ontbijtgranen, fitness of voor kinderen, het assortiment in de winkelrekken is zo groot dat het moeilijk kiezen is. Niet alle granen zijn echter gelijk qua voedingswaarde. In deze koopgids helpen wij je om de beste ontbijtgranen te kiezen.
Populaire soorten ontbijtgranen
Havermout
Havervlokken zijn rijk aan vezels (gemiddeld 10 gram per 100 gram) en aan bèta-glucaan, een stof die het cholesterolgehalte mee op peil houdt. Het zijn volkorengranen zonder toegevoegde suikers, en vanuit voedingsoogpunt is haver dus erg gezond.
Haver is ook een veelzijdig ontbijt: je kunt het combineren met een beetje yoghurt en vers fruit, of warme of koude melk.
Muesli
Muesli is havermout waaraan, afhankelijk van het recept, noten, gedroogde vruchten en/of chocolade worden toegevoegd. Hoeveel suiker en vet ze bevatten, is dus afhankelijk van deze extraatjes. De meeste muesli’s scoren gelukkig heel goed als het om suiker en vet gaat.
Daarnaast bevat muesli behoorlijk wat vezels en weinig zout. Muesli wordt over het algemeen gegeten met yoghurt of melk, maar je kunt ook stukjes vers fruit toevoegen.
Granola en cruesli
Granola en cruesli zijn knapperige varianten van muesli, maar helaas zijn ze niet even gezond.
Cruesli is eigenlijk geroosterde muesli. Voor het bakken wordt er vetstof toegevoegd, en vervolgens ook suiker om het knapperig te maken. Er bestaan varianten met noten, gedroogd fruit, chocolade...
Granola is dan weer een mengsel van verschillende soorten granen en zaden die in de oven worden geroosterd. Granola wordt soms ook gezoet met suiker, honing, agavesiroop of ahornsiroop.
Klassieke ontbijtgranen
De klassieke cornflakes vallen in deze categorie, net als andere naturel ontbijtgranen in gewone en chocoladeversies. Doorgaans bevatten deze producten toegevoegde suikers, al verschilt de hoeveelheid van merk tot merk. Ook het zoutgehalte varieert sterk tussen producten.
Fitness- of gezondheidsgranen
Deze ontbijtgranen worden over het algemeen als (meer) gezond voorgesteld, zoals Fitness en Special K. Dit zijn tarwe- of rijstvlokken, al dan niet volkoren. Er zijn gewone veries, maar ook versies met fruit of chocolade. De voedingswaarden variëren van soort tot soort, maar ook van merk tot merk.
Ontbijtgranen "voor kinderen"
Deze grote groep ontbijtgranen bevat over het algemeen veel suiker. Er zijn verschillende soorten: natuurlijk gesuikerd, met honing, met fruit, met chocolade (bv. Chocapic) of een combinatie (bv. Lion), of zelfs gevulde ontbijtgranen.
Het vezelgehalte van deze ontbijtgranen is dan weer vrij laag. Gevulde versies bevatten bovendien meer calorieën en de meeste ontbijtgranen voor kinderen bevatten veel vet (waaronder veel verzadigde vetzuren, de "slechte" vetten) én suiker. Zulke producten zijn dus niet geschikt voor elke dag.
Factoren om rekening mee te houden als je ontbijtgranen kiest
Voedingswaarde
Vanuit voedingsoogpunt zijn er grote verschillen tussen categorieën van ontbijtgranen, maar ook tussen merken binnen dezelfde categorie.
Klassieke ontbijtgranen
Van de klassieke ontbijtgranen, type cornflakes, bevatten de chocoladeversies maar liefst 14 keer zoveel vet als de gewone versies. Ze bevatten ook meer verzadigde vetzuren (de "slechte" vetten) en dubbel zoveel suikers.
Klassieke ontbijtgranen bevatten over het algemeen minder vezels en zijn gemiddeld zouter, maar dit verschilt sterk van merk tot merk.
Fitnessgranen
Afgezien van het vezelgehalte (dat tot drie keer zo hoog kan zijn) in de klassieke versies bieden fitnessgranen geen meerwaarde op gewone ontbijtgranen. Wie gezonder wilt ontbijten, is met zulke ontbijtgranen dus niet beter af, zeker niet als je kiest voor versies met fruit of chocolade. Die bevatten gemiddeld meer vet, meer verzadigde vetzuren, meer suikers en minder vezels.
Vertrouw dus niet blindelings op de claims, maar check altijd goed het etiket.
Ontbijtgranen voor kinderen
Over het algemeen bevatten deze producten meer suikers (vooral de gevulde versies met chocolade, honing en melk/vanille). Hoewel de honingversies bijna 22 gram suikers per 100 gram bevatten, bevatten ze twee tot drie keer minder vet in vergelijking met andere ontbijtgranen voor kinderen, en ook minder verzadigde vetzuren.
Ingrediënten en additieven
Terwijl de meeste ontbijtgranen ultrabewerkt zijn, zijn er enkele uitzonderingen met korte, begrijpelijke ingrediëntenlijsten. Sommige producten bevatten tot wel 11 additieven en ultrabewerkte ingrediënten.
De Nutri-Score
De Nutri-Score kan helpen om snel een betere keuze te maken, omdat deze een totaalbeeld geeft van de voedingswaarde. De score werd recent herzien en zal in de toekomst strenger zijn voor suikers.
Daardoor krijgen bepaalde ontbijtgranen die vroeger een Nutri-Score B hadden, nu een C. De herziene Nutri Score werd eind 2023 gelanceerd, vanaf 2026 moeten alle producenten overgestapt zijn op de nieuwe berekening.
Tips om de beste ontbijtgranen te kopen
Kies opties met weinig suiker
Kies granen die zo min mogelijk suiker bevatten. Kijk hiervoor naar de waarde "waarvan suikers" in de voedingswaardetabel op de verpakking en vergeet niet de ingrediëntenlijst te checken. Daarop zie je welke suikers werden gebruikt (suiker, honing, glucosestroop enz.). Ze verschijnen in afnemende volgorde van gewicht.
Vermijd ultrabewerkte ontbijtgranen
Koop ontbijtgranen met een zo eenvoudig en kort mogelijke ingrediëntenlijst. Zo vermijd je ultrabewerkte producten. Je kunt ook gewoon vertrouwen op onze testresultaten.
Advies voor een gezond en evenwichtig ontbijt
Ontdek de pijlers van een gezond ontbijt in ons dossier, en raak geïnspireerd door onze recepten.
Gezond en evenwichtig ontbijten, dat doe je zo