Alimentatie bij echtscheiding: aftrekbaar en belastbaar: hoe aan te geven in de belastingsaangifte

Voorwaarden voor aftrek van alimentatiebetalingen bij echtscheiding

Wanneer is alimentatie aftrekbaar voor de alimentatieplichtige?

Opdat onderhoudsuitkeringen fiscaal aftrekbaar kunnen zijn, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan:

• Het moet het gevolg zijn van een wettelijke onderhoudsverplichting ( ten opzichte van een kind of een voormalige echtgeno(o)t(e) op basis van een vonnis of overeenkomst).
• De betaler en de ontvanger van de alimentatie moeten op het moment van de betaling tot een apart gezin behoren.
• Als er sprake is van fiscaal co-ouderschap (gelijkmatig verdeelde huisvesting), blijven de alimentatiebetalingen aftrekbaar, maar dit heeft invloed op de verdeling van belastingvrije sommen.
• De betaling moet regelmatig worden betaald, maar het bedrag en de precieze datum hoeven niet vast te staan.

Het jaar van feitelijke scheiding en de fiscale aftrek

Voor het jaar van feitelijke scheiding worden de echtgenoten nog gezamenlijk belast. Toch kunnen voor dat jaar de betaalde onderhoudsuitkeringen (zowel de betaalde onderhoudsuitkeringen voor een kind als voor de andere echtgenoot) al in aftrek genomen worden.

Belasting op alimentatie: wat de begunstigde moet weten

Ontvangen alimentatie aangeven: wat betekent dit voor je inkomen?

De voorwaarden voor belastbaarheid zijn dezelfde als de aftrekvoorwaarden voor de betaler. De onderhoudsuitkering is regelmatig uitgekeerd, de begunstigde maakt geen deel uit van het gezin van de betaler en het worden uitgekeerd op basis van een wettelijke onderhoudsverplichting.

Rekenvoorbeeld:

X ontvangt een onderhoudsuitkering van € 2.400 per jaar en heeft een belastbaar inkomen van € 30.000. 80% van de onderhoudsuitkering (€ 1.920) wordt bij het inkomen opgeteld en belast tegen 45%.

X zal €933,12 aan belasting moeten betalen (inclusief gemeentebelasting).

In het geval de begunstigde een kind is, is de ontvangen onderhoudsuitkering zelden belast als het onder de drempel van €13.212/jaar blijft. 

Procedure en tips voor het aangeven van alimentatie op je belastingaangifte

Hoe en waar moet ik aftrekbare alimentatie aangeven?

• Aangifte in vak VIII “Vorige verliezen en aftrekbare kosten”, code 390.
• Vermeld de naam en het adres van de genieter.
• Vermeld van 100% van het betaalde bedrag (de fiscus zal de 80% beperking toepassen).

Waar moet ik de belastbare alimentatie voor de begunstigde aangeven?

• Aangifte in vak VI “Ontvangen onderhoudsuitkeringen”, code 192.
• Vermeld de naam en het adres van de betaler.
• Geef 100% van de ontvangen uitkering aan (de fiscus zal de limiet van 80% toepassen).

Let op: ontvangen onderhoudsuitkeringen voor een kind mogen niet worden aangegeven door de ontvangende ouder, anders leidt dit tot een onterechte belastingheffing. Het bedrag moet worden ingevuld op de belastingaangifte van het kind. Als het kind jonger is dan 16 en alleen alimentatie heeft ontvangen voor een bedrag van minder dan €13212, hoeft het geen belastingaangifte in te vullen.

Is alimentatie altijd aftrekbaar?

Bijzondere gevallen

• Buitengewone kosten: bepaalde kosten, zoals medische kosten, zijn aftrekbaar ook al voldoen ze niet aan de voorwaarde van regelmatigheid.
• Onderhoudgeld in natura: bepaalde bijstand in natura kan worden afgetrokken (bv. terbeschikkingstelling van een woning).
• Eenmalig uitgekeerd kapitaal: als de alimentatie wordt betaald in de vorm van een kapitaal, moet het in één jaar worden afgetrokken, wat fiscaal nadelig kan zijn. In dat geval verdient het de voorkeur om de uitkering over meerdere jaren te spreiden.
• Achterstallige onderhoudsuitkeringen: alleen achterstallig onderhoudsuitkeringen die worden betaald na een gerechtelijke beslissing met terugwerkende kracht zijn aftrekbaar. De fiscus accepteert doorgaans wel een betalingsachterstand van ongeveer drie maanden.

Door deze regels te volgen, kun je je belastingsituatie optimaliseren terwijl je aan je verplichtingen voldoet.

Ontdek bovendien wat je kunt doen om het bedrag aan belasting dat je betaalt te verlagen.

BELASTINGEN VERLAGEN