Betere EPC-waarde met onze checklist
Wat is het EPC?
Een energieprestatiecertificaat of kortweg EPC – in Brussel en Wallonië aangeduid als EPB-certificaat – geeft via een specifiek daartoe ontwikkelde software een inschatting van het zogenaamde theoretische verbruik van de installaties voor verwarming, warm water, koeling en/of ventilatie in de woning (uitgedrukt in kWh per m² per jaar) op basis van de warmteverliezen langs de buitenvlakken (dak, gevels, vloer). Ook de productie van aanwezige hernieuwbare energie telt mee.
Omgekeerd blijft het verbruik van klassieke huishoudtoestellen of verlichting buiten beschouwing, net als de impact van de gebruikers en hun gewoontes.
Hoe bereid ik me voor op het bezoek van de energiedeskundige?
Zoek alle nuttige informatie bij elkaar
Elk gewest heeft een lijst van aanvaardbare bewijsstukken opgesteld zoals facturen, plannen, foto’s enz., waaruit de deskundigen informatie mogen putten:
- Lijst van aanvaardbare bewijsstukken in Vlaanderen
- Lijst van aanvaardbare bewijsstukken in Brussel
- Lijst van aanvaardbare bewijsstukken in Wallonië
Hierna geven we je een overzicht van de gegevens die zeker de moeite zijn om te kunnen voorleggen om een goede score te halen op je certificaat.
Bouwjaar opzoeken
Dit is een zeer belangrijk gegeven wanneer niet alle andere informatie zoals isolatie beschikbaar is. Het vormt namelijk de basis voor de gebruikte default waarden. Zo wordt een woning met bouwjaar na 1970 verondersteld geïsoleerd te zijn. De default waarde van de dikte van deze isolatie is hoger naarmate het om een recentere woning gaat.
In Vlaanderen kan je via de Woningpas het bouwjaar opzoeken.
In Brussel kan je via openpermits.brussels stedenbouwkundige vergunningen opzoeken op basis van adres van de woning en een overzicht te krijgen van alle stedenbouwkundige vergunningen die reeds zijn ingediend voor dit adres.
Plannen
De plannen van de bouwvergunning - zowel grondplannen, gevelzichten en snedes - zijn zeer nuttige documenten voor de energiedeskundige om het beschermde volume en de bruikbare vloeroppervlakte te bepalen. Wanneer de aanwezige isolatie hierop vermeld staat, kan hij zich hier ook op baseren.
Facturen, foto’s, premieaanvragen van isolatiewerken
Voerde je in de loop van de jaren energiebesparende werken uit? Zoek zeker de bijhorende documenten op. Hoe meer informatie hier kan uit afgeleid worden, hoe beter voor je EPC: merk, type en dikte van de isolatie, de lambda-waarde of R-waarde van het materiaal.
U-waarde ramen
Heb je de afgelopen jaren de ramen vervangen door beter presterende profielen en hoogrendementsbeglazing? Mogelijk heeft de installateur op de offerte of ‘ramenstaat’ een Uw-waarde van elk raam vermeld, of toch minstens de Ug-waarde van het glas. Overhandig deze offerte of ramenstaat zeker aan de energiedeskundige zodat hij de correcte waarden kan ingeven, anders rekent de software met minder gunstige default waarden.
Zo bedraagt bijvoorbeeld de Ug-waarde bij ontstentenis van hoogrendementsbeglazing vanaf het jaar 2000 1,4W/m²K, hoewel de voorbije jaren steeds 1,1 en 1,0-beglazing werd geplaatst. Heb je de berekening niet in je bezit? Vraag er dan zeker eens naar bij je installateur, mogelijk kan hij je deze toch nog doorsturen.
Technische informatie van installaties
Meestal staan er kentekenplaatjes op ketels en warmwaterboilers, maar soms zijn deze niet meer zichtbaar. Heb je nog offertes, facturen, technische fiches in je bezit? Deze kunnen nuttig zijn voor het bepalen van het bouwjaar, rendementen en eventuele labels. Mocht je zonnepanelen geïnstalleerd hebben, kan je best een bewijsstuk voorleggen hoeveel Wp er op je dak aanwezig is.
Heb je een mechanische ventilatiesysteem? Ook hiervan kan je best de documenten die je mogelijk in je bezit hebt bij elkaar zoeken: de energiedeskundige kan hier heel wat informatie uit halen over onder andere de regeling en het rendement.
Eventueel destructief onderzoek
Ben je zeker dat er bijvoorbeeld isolatie in de spouw of het hellende dak werd geplaatst maar je vindt er geen enkel bewijsstuk van terug en de isolatie is niet meer zichtbaar? Dan kan je als laatste redmiddel nog een destructief onderzoek uitvoeren. Een energiedeskundige zal dit nooit zelf doen aangezien er soms lichte schade aangebracht dient te worden die niet altijd volledig te herstellen valt.
Zoek een plaatsje waar de schade niet te zwaar opvalt en waar toch de nodige vaststellingen kunnen gedaan worden op het moment dat de energiedeskundige langskomt.
Vervallen EPC
Het vervallen EPC bevat eventueel nuttige informatie die kan gerecupereerd worden.
Zoek een energiedeskundige
Elk gewest publiceert op zijn website een lijst met erkende energiedeskundigen of certificateurs:
- Lijst met energiedeskundigen in Vlaanderen
- Lijst met certificateurs in Brussel
- Lijst met certificateurs in Wallonië
Een rangschikking volgens kwaliteit van de deskundigen krijg je niet. Weet wel dat elk gewest controles uitvoert op de kwaliteit van de certificaten en dus het werk van de certificateurs.
Belangrijk is dat je iemand aanstelt die onafhankelijk is. In Vlaanderen zijn er hierrond recent regels opgesteld die vanaf 2025 zullen ingaan: de energiedeskundige mag geen commerciële voorstellen doen over energieleveringen aan de gebouweenheid, of over de energiebesparingen die in het energieprestatiecertificaat worden aanbevolen.
Daarnaast is het verboden om een EPC op te maken voor een woning of appartement waar de energiedeskundige ook als aannemer of vastgoedbemiddelaar betrokken is of waarvoor hij een syndicusovereenkomst heeft.
De erkende energiedeskundige dient altijd zelf het plaatsbezoek af te leggen, bijvoorbeeld een administratieve medewerker hiervoor op pad sturen is niet toegelaten.
Vraag zeker verschillende offertes op. De prijzen kunnen sterk variëren. Wanneer je voor de goedkoopste kiest, is de kans groter dat hij minder grondig op zoek gaat naar de laatste details die toch wel een (grote) invloed kunnen hebben het op berekende label.
Wat houdt het bezoek van de energiedeskundige in?
De inspectie van het gebouw
De energiedeskundige dient eerst na te gaan wat het beschermde volume en de bijhorende bruikbare vloeroppervlakte van de woning is: het volume van alle ruimten in een gebouw die men wenst te beschermen tegen warmteverlies.
Elk gewest heeft in zijn eigen protocol heel strikt vastgelegd hoe dit beschermde volume en bruikbare vloeroppervlakte dient bepaald te worden. Een energiedeskundige mag hier niet van afwijken.
Vervolgens zal de energiedeskundige van elke muur, vloer, dak, raam, deur… (= de schildelen) de isolatiegraad vaststellen. Dit kan op basis van zichtbare aanwezige isolatie of op basis van de bewijsstukken die de eigenaar voorlegt.
Eveneens zal de oppervlakte van elk schildeel opgemeten worden.
Laatste stap tijdens het plaatsbezoek is het in kaart brengen van de technische installaties aanwezig in de woning: de verwarming, de productie van het warm water, eventueel aanwezige ventilatie, airco, zonnepanelen en zonneboiler.
De energiedeskundige dient bewijsmateriaal te verzamelen zodat hij bij een eventuele controle van de overheid zijn vaststellingen kan staven. Dit betekent dat foto’s dienen getrokken te worden, die ontegensprekelijk bewijzen dat deze genomen zijn in jouw woning. Enkel detailfoto’s volstaan niet, er kunnen dus ook meer algemene foto’s nodig zijn.
Verklaringen
Het is voor de energiedeskundige niet toegelaten om verder te gaan op verklaringen van de eigenaar, aannemer of architect. Als je zeker bent van de aanwezigheid van bepaalde isolatie, kan je een destructief onderzoek doen.
Moet ik aanwezig zijn tijdens het plaatsbezoek?
Het is in feite niet verplicht dat je zelf aanwezig bent, je kan gerust een familielid vragen om de energiedeskundige toegang te geven tot de woning. Weet wel dat de energiedeskundige mogelijk nog vragen heeft waar jij alleen kan op antwoorden. Zorg ook dat alle ruimtes in je woning toegankelijk zijn. Ook kelders en zolders moeten kunnen bezocht worden.
Wat gebeurt er na het bezoek?
Inbrengen in de software
Al deze verzamelde informatie wordt verwerkt door de energiedeskundige en zal deze vervolgens ingeven in de software die de overheid hiervoor ter beschikking stelt. Indien er geen gegevens ontbreken wordt de energiescore berekend en komt het EPC er automatisch uitgerold.
Ontvangst van het EPC
Wanneer je het EPC ontvangt, kijk dan goed na of alles correct werd ingegeven volgens de informatie die je overhandigde en of er een handtekening op het document staat. Zonder deze handtekening van de energiedeskundige is het EPC niet rechtsgeldig.
Wat als ik nog vragen heb over het certificaat
Uiteraard kun je in eerste instantie de energiedeskundige of certificateur om uitleg vragen. Zo kun je hem verheldering vragen over welke elementen precies allemaal in het certificaat zijn verwerkt en in de software ingevoerd.
Heb je als eigenaar of kandidaat-koper of -huurder dan nog twijfels over de correctheid van een EPC, dan kun je een klacht indienen bij de bevoegde gewestelijke instantie.
In Vlaanderen kun je terecht bij het Vlaams Energie en klimaatagentschap (VEKA).
In het Brussels Gewest kun je een klacht indienen bij klachten-certibru@leefmilieu.brussels
In het Waals Gewest kun je een klacht indienen via een specifiek formulier.
Als uit een controle zou blijken dat het certificaat niet volgens het protocol werd opgesteld, zal de energiedeskundige of certificateur verplicht zijn om op zijn kosten een nieuw op te stellen.
In alle gewesten riskeren certificateurs een boete, een schorsing of zelfs het verlies van hun erkenning als ze hun werk niet op de correcte manier uitvoeren of te veel fouten maken.
