Mag je mozzarella eten na de vervaldatum?

Wat is de vervaldatum?

"Een vervaldatum of houdbaarheidsdatum op de verpakking is een garantie van de fabrikant over de kwaliteit van een voedingsproduct. Het geeft dus een indicatie hoe lang je het veilig kunt consumeren", legt onze voedingsexperte Gwendolyn Maertens uit. "In België gebruiken we twee types houdbaarheidsdata, wat helaas heel wat verwarring en dus ook onnodige voedselverspilling veroorzaakt."

Tips om voedselverspilling te voorkomen

Veel consumenten kennen immers het verschil niet goed tussen "te gebruiken tot" (TGT) en "ten minste houdbaar tot" (THT), zo blijkt uit onze eerdere enquêtes. Bovendien staat deze aanduiding niet altijd naast de houdbaarheidsdatum zelf, wat een juiste interpretatie extra bemoeilijkt.

De voedselveiligheidsregels rond houdbaarheidsdata

Zachte kaas zoals mozzarella draagt een "te gebruiken tot"-vervaldatum, of een uiterste consumptiedatum. Dat wil zeggen dat je mozzarella liever niet meer na deze datum eet. Gemiddeld kan mozzarella tot een drietal weken na productie worden gegeten.

Hoe weet je of mozzarella (niet meer) vers is?

Omdat mozzarella een "natte" kaas is, is hij nogal gevoelig voor bacteriën en gisten, wat de houdbaarheid beïnvloedt. In onze test vonden we ook enkele producten die op de vervaldatum al minder goed waren. "Hoewel gisten belangrijk zijn voor de smaakvorming van mozzarella, zien we op het einde van de houdbaarheid toch hoge gehaltes, vooral bij de geteste buffelmozzarella's", waarschuwt Gwendolyn Maertens.

Welke mozzarella is de beste?

In het geval van een gesloten verpakking blijft de houdbaarheidsdatum op de verpakking de belangrijkste leidraad om de versheid van de mozzarella te beoordelen. Het liefst eet je mozzarella zo vers mogelijk, dan is hij het lekkerst, zeker buffelmozzarella. Verse mozzarella herken je aan:

• De productiedatum op de verpakking;
• Een egale, witte buitenkant;
• (Bijna) geen geur;
• Een licht zoetzurige, neutrale smaak.

Ligt je mozzarella al een tijd in de koelkast en ziet hij er niet meer zo fris uit, maar ruikt en smaakt hij nog normaal? Dan kun je hem nog prima gebruiken in warme gerechten. 

Uiterlijke tekenen van verval

Op zich is het niet zo moeilijk om te spotten wanneer je mozzarella vervallen is. Naast de houdbaarheidsdatum kun je ook vertrouwen op je zintuigen.

Soms gaan verpakkingen van mozzarella bol staan. Dat betekent doorgaans dat de kaas al aan het gisten (en dus over datum) is. Hij zal waarschijnlijk ook stinken als je hem opent.

Kijken

• Verse mozarella is wit. Is hij verkleurd (gelig) of vertoont hij schimmelvlekjes, dan gooi je hem beter weg.
• Bij harde kazen kun je soms de beschimmelde stukjes wegsnijden, maar bij een zachte, natte kaas zoals mozzarella is dat geen goed idee.
• Vertoont de mozzarella scheuren of schilferige structuur, dan is hij niet meer vers. Let op, een kruimelige textuur betekent niet per se dat hij niet meer eetbaar is, wel dat je beter niet meer te lang wacht. Check wel eerst de geur en de smaak voor je hem opeet.

Ruiken

• In tegenstelling tot de meeste kazen heeft verse mozzarella nauwelijks of geen geur. Heeft je mozzarella een ongewone, sterke, zure of vieze geur, dan gooi je hem beter weg.

Proeven

• Lijken het uiterlijk en de geur oké, raak de mozzarella dan aan met je tong. Als hij een ongewone smaak heeft (pikant, zuur of bitter), is hij vervallen. Mozarella heeft immers een lichte, neutrale smaak. 

"Ruikt en proeft de mozzarella niet meer goed, dan gooi je hem sowieso beter weg", waarschuwt onze experte. "Eens de kaas vervallen is, blijft hij dat ook, zelfs als je hem verhit."

Gezondheidsrisico's van vervallen mozzarella

Mozzarella op basis van gepasteuriseerde melk, zoals je die koopt in de supermarkt, loopt gelukkig weinig risico om pathogene bacteriën, schimmels of toxines te ontwikkelen. Toch kan vervallen mozzarella leiden tot voedselvergiftiging. De symptomen van een milde infectie blijven doorgaans beperkt tot misselijkheid, braken, maagkrampen en diarree. 

Zo voorkom je voedselvergiftiging

Vooral kwetsbare mensen (jonge kinderen, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem) passen beter op. Een ernstige infectie kan immers leiden tot neurologische en cardiovasculaire symptomen, en zelfs miskraam of, in erg zeldzame gevallen, overlijden.

Met mozzarella op basis van rauwe melk hou je je maar beter strikt aan de aangegeven houdbaarheidsdatum. Het risico op bacteriële groei is immers te groot na deze datum.

Bewaartips voor mozzarella

Laat buffelmozzarella niet te lang in de koelkast liggen, en consumeer de kaas liever zo snel mogelijk na aankoop. Dat is sowieso een goede tip voor elke mozzarella, want hoe verser, hoe beter de smaak. Mozzarella is ongeopend in de koelkast zo'n drie weken houdbaar na de productiedatum.

Wat doe je met restjes mozzarella?

Niet iedereen krijgt zo'n bol mozzarella in één keer op. "Bewaar restjes mozzarella altijd in het mengsel van wei en water of pekelnat uit de verpakking en in een luchtdichte bewaardoos, zodat de kaas niet uitdroogt", adviseert Gwendolyn Maertens. "Daarna heb je nog maximaal vijf dagen om hem te consumeren, zolang de houdbaarheidsdatum niet wordt overschreden uiteraard."

Heb je het vocht uit het zakje al weggegooid? Dan kun je restjes mozzarella ook bewaren in een mengsel van water en melk.

Conclusie: eet mozzarella zo vers mogelijk

"Niet alleen is een vochtige kaas zoals mozzarella gevoelig voor de groei van bacteriën en schimmels, de kaas is sowieso op zijn lekkerst als je hem zo vers mogelijk eet", vat onze experte samen. "Eet hem daarom altijd zo snel mogelijk na aankoop. Lukt dat niet, bewaar de kaas dan ongeopend in de koelkast." Geopende mozzarella bewaar je in eigen nat en in een luchtdichte container.