1 op de 4 Belgen stelt tandartsbezoek uit

Wie een gezond gebit wil, moet dat niet alleen goed verzorgen, maar ook regelmatig langs de tandarts. Toch heeft volgens onze nieuwe enquête een kwart van de Belgen de laatste twee jaar minstens één tandartscontrole of -behandeling overgeslagen omdat het te duur is, het te lang duurt om een afspraak te krijgen, of omdat ze het niet nodig vinden.

Nochtans kunnen tandproblemen niet alleen onzekerheid, pijn en infecties veroorzaken, maar op langere termijn ook ernstige aandoeningen zoals hart- en vaatziekten of diabetes.

Tips voor een gezond gebit

Ons onderzoek over tandzorg

Hoewel de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) preventie promoot als de beste en goedkoopste manier om je mond en gebit gezond te houden, zijn er veel mensen die niet voldoende poetsen en flossen, en niet regelmatig naar de tandarts gaan voor controles.

Wij bevroegen in juni 2024 meer dan 1 000 Belgen naar de staat van hun gebit, hun gewoonten en ervaringen met tandzorg. Onze resultaten zijn representatief volgens geslacht, leeftijd, regio en opleidingsniveau.

Daarnaast vulden nog eens 500 mensen die de laatste twee jaar een tandartscontrole of -behandeling ondergingen, een korte vragenlijst in.

Poetsen alleen is niet genoeg

Eerst het goede nieuws. Twee op de drie respondenten (66 %) schatten hun mondgezondheid, het uitzicht van hun gebit en hun mondhygiëne in als goed tot zeer goed. Poetsen is redelijk ingeburgerd, maar slechts een minderheid gaat aan de slag met flosdraad of interdentaire borsteltjes.

Drie op de tien mensen checken niet of hun tandpasta (genoeg) fluoride bevat, nochtans het belangrijkste ingrediënt voor een doeltreffende tandpasta. 

Onze testresultaten voor de beste tandpasta

Kosten van tandzorg

Bijna driekwart (73 %) gaat minstens één keer per jaar op controle bij de tandarts. 13 % doet dat minder vaak, 14 % gaat helemaal nooit. Belangrijkste redenen daarvoor zijn de kosten (33 %), de lange wachtlijsten (28 %) en het gevoel dat zo'n afspraak niet nodig is (28 %).

Een kwart heeft de laatste twee jaar minstens één controle of behandeling uitgesteld. Eén op de drie gezinnen hebben een extra tandverzekering.

35 euro voor controle, 58 euro voor vulling

Voor een gewone controle betalen we doorgaans € 35 uit eigen zak, voor vullingen is dat € 58. Dat is een pak meer dan de officiële tarieven.

Bij een geconventioneerde tandarts bedraagt het remgeld (dus het eigen aandeel) voor een controle maar € 4, en voor een vulling € 12,50 tot € 18,50 (€ 6,50 tot € 9,50 binnen het Mondzorgtraject, dus als je jaarlijks op controle gaat), eventueel aangevuld met een extra ereloon van € 3,50 tot € 5.

Let op, wie niet jaarlijks op controle gaat bij de tandarts, valt buiten het zogenaamde Mondzorgtraject en krijgt minder terugbetaald voor courante behandelingen zoals vullingen of tandsteenverwijdering. Wie slecht bij kas zit en daardoor tandverzorging uitstelt, komt achteraf dus nog duurder uit.

Tekort aan geconventioneerde tandartsen

Wat natuurlijk niet helpt met de kosten van een tandartsbezoek, is het dalende aantal geconventioneerde tandartsen. Slechts 40 % ging naar een geconventioneerde tandarts die de officiële tarieven volgt.

Opvallend is dat bijna één op de vijf respondenten (18 %) geeneens op de hoogte is van het statuut van zijn tandarts, terwijl dit wel een serieus verschil maakt op de rekening.

Alles over medische tarieven

Lange wachttijden zorgen voor ontevredenheid

Vier op de vijf mensen (83 %) zijn over het algemeen zeer tevreden over hun tandarts. Belangrijke factoren voor deze tevredenheid zijn het resultaat van de behandeling, de efficiëntie van de administratieve kant en de transparantie over kosten. Belangrijkste reden voor ontevredenheid zijn lange wachttijden om een afspraak te kunnen maken.

Een vijfde rapporteert problemen bij hun laatste tandartsbezoek. Dat ging het vaakst over een hogere factuur dan oorspronkelijk vooropgesteld. Patiënten worden ook niet graag doorgeschoven tussen tandartsen binnen dezelfde praktijk, maar gaan liever telkens bij dezelfde tandarts. 

Hun eerdere ervaringen met een tandarts is ook de voornaamste reden om voor een bepaalde tandarts te kiezen, gevolgd door nabijheid en aanbevelingen.

Conclusie: financiën bepalen tandzorg

Financiën zijn een doorslaggevende factor voor tandartsbezoeken, zo blijkt uit onze enquête. Terwijl 85 % van de financieel (zeer) comfortabele mensen minstens één keer per jaar op controle gaat bij de tandarts, zakt dat aandeel bij kwetsbare personen naar 58 %.

Het is ook de meest genoemde reden om niet op tandartscontrole te gaan, en een kwart van de ondervraagden heeft de laatste twee jaar een controle of behandeling bij de tandarts uitgesteld. Gezien de mogelijke gevolgen van een slechte mondhygiëne voor je algemene gezondheid, zijn regelmatige controles enorm belangrijk.

De Wereldgezondheidsorganisatie raadt aan om je gebit minstens één keer per jaar te laten checken, en ook het ziekenfonds eist jaarlijkse controles als voorwaarde voor een hogere tegemoetkoming voor controles en courante behandelingen.

Sowieso zet je voor een gezond gebit ook maar beter in op goede gewoonten: poets twee tot drie keer per dag met een goede tandpasta met voldoende fluoride, en reinig ook tussen de tanden met flosdraad of speciale borsteltjes.