3 mythes over warmtepompen doorprikt
Bij extreem koud weer kunnen warmtepompen soms minder efficiënt lijken, vooral in vergelijking met gasketels of wanneer ze gebruikt worden met traditionele radiatoren in plaats van vloerverwarming. Onze expert ontrafelt de feiten en zet enkele veelvoorkomende misvattingen voor je op een rij.
1. Warmtepompen werken niet als het vriest. – FOUT
Wat waar is over de gevoeligheid van warmtepompen
Warmtepompen zijn gevoelig voor de buitentemperatuur
Warmtepompen, zoals lucht/lucht- of lucht/water-warmtepompen, halen warmte uit de buitenlucht. Daardoor zijn hun prestaties afhankelijk van het klimaat. Wanneer de buitenlucht kouder wordt, daalt het rendement van de warmtepomp, omdat er minder warmte beschikbaar is om over te dragen.
Warmtepompen zijn efficiënter naargelang de afgiftetemperatuur
Het rendement van een warmtepomp hangt ook af van de temperatuur die nodig is om een ruimte te verwarmen. Hoe lager de afgiftetemperatuur, hoe efficiënter de warmtepomp werkt. Lage temperatuurverwarming, zoals vloerverwarming, is daarom vaak een goede keuze. Om de warmte goed vast te houden en de warmtepomp optimaal te laten presteren, is goede isolatie een belangrijke voorwaarde bij de installatie.
Let op voor misverstanden over warmtepompen
Warmtepompen hebben specifieke eigenschappen, maar het is belangrijk dat consumenten hierdoor geen verkeerde conclusies trekken. Onze energie-expert Philippe Mercier legt uit en rekent af met enkele veelvoorkomende misvattingen over warmtepompen.
Warmtepompen doen het prima, zelfs in de koudste landen
Er wordt soms gedacht dat warmtepompen niet werken in koude klimaten, maar dat is onjuist. In Europa zijn het juist de koudste landen — Zweden, Finland en Noorwegen — waar warmtepompen het populairst zijn.
Deze Scandinavische landen hebben niet alleen ijzige winters, maar ook het hoogste aantal warmtepompen per huishouden: meer dan 40 per 100 huishoudens. Sinds begin 2000 hebben deze landen zelfs vooropgelopen in het gebruik van warmtepompen, en hun succes blijft aanhouden.
Efficiënt bij temperaturen tot -20°C
De onderstaande grafiek laat zien dat een standaard luchtwarmtepomp zelfs op extreem koude dagen, wanneer de temperatuur tot -20°C zakt, nog steeds werkt met een COP van ongeveer 2.
Bron: Duncan Gibb et al. (2023). Onderzoek naar de prestaties van luchtwarmtepompen in veldstudies in Canada, China, Duitsland, Zwitserland, de VS en het VK.
Omdat temperaturen van -20°C in België zelden voorkomen, kunnen we stellen dat de COP van warmtepompen in België bijna altijd hoger dan 2 zal zijn.
Onze tests tonen de sterke prestaties van warmtepompen aan
In onze recente testresultaten van lucht/lucht-warmtepompen zie je dat de prestatiecoëfficiënt (COP) van het beste toestel bij een temperatuur van -7°C nog steeds 3.04 kW blijft. Dat is voldoende om de woonkamer van een huis op te warmen.
Warmtepompen voor koude klimaten
Voor locaties waar het regelmatig vriest, zijn er tegenwoordig ook koudeklimaatwarmtepompen op de markt. Deze warmtepompen gebruiken koelmiddelen met een lager kookpunt dan standaardmodellen en zijn geschikt voor winters tot -26°C.
Geothermische warmtepompen kunnen ook nuttig zijn in koudere klimaten, omdat de grond warmte vasthoudt tijdens de winter en zelden zulke lage temperaturen bereikt als de lucht.
Terug naar boven2. Warmtepompen zijn zo inefficiënt in de winter dat je beter een gasketel kunt houden. - FOUT
Veldstudies uitgevoerd in Zwitserland, Duitsland, het VK, de VS, Canada en China weerleggen deze bewering. Hoewel het rendement van een warmtepomp afneemt naarmate de buitentemperatuur daalt, blijft het aanzienlijk hoog en in alle gevallen hoger dan dat van verwarmingssystemen op fossiele brandstoffen en elektrische kachels, waarvan de COP respectievelijk kleiner of gelijk aan 1 is.
Warmtepompen zijn minstens twee keer zo efficiënt als gasketels
Verwarmingsketels op fossiele brandstoffen bereiken nooit 100% efficiëntie, omdat een deel van de warmte verloren gaat in de rookgassen. Gasketels halen doorgaans een rendement van ongeveer 85%, wat neerkomt op een COP van 0,85.
Zoals hierboven aangegeven, leveren warmtepompen zelfs bij temperaturen ver onder het vriespunt minstens twee eenheden warmte voor elke eenheid verbruikte elektriciteit. Een COP van 2 of hoger betekent dus een rendement van minimaal 200%, en vaak zelfs meer.
Terug naar boven3. Warmtepompen werken alleen met vloerverwarming. – FOUT
Nee, dit is niet het geval. Vloerverwarming voor lage temperatuurverwarming werkt bijzonder goed met warmtepompen, die efficiënter werken. Maar lagetemperatuurverwarming betekent niet noodzakelijk vloerverwarming. Warmtepompen werken ook heel goed met radiatoren.Radiatoren upgraden kan soms nodig zijn
Soms is het nodig om radiatoren te upgraden. De afgelopen jaren hebben verwarmingsinstallateurs de radiatoren echter vaak te groot gemaakt om grote veiligheidsmarges aan te brengen om voldoende warmte te leveren.
Wanneer er later isolatie wordt toegevoegd, blijken deze oorspronkelijke radiatoren vaak groter te zijn dan nodig is. In dat geval is het mogelijk dat sommige radiatoren gewoon kunnen blijven zoals ze zijn.
Is lagetemperatuurverwarming geschikt voor jouw huis? Doe de 50°C test
Als je de temperatuur van het water dat uit je ketel komt kunt instellen op 50°C en je komt zonder problemen de winter door, dan is het zeer waarschijnlijk dat je huidige systeem in de toekomst geschikt is voor een warmtepomp zonder te hoeven investeren in nieuwe radiatoren.
Terug naar bovenVerwar energie-efficiëntie niet met economische efficiëntie
Op basis van het bovenstaande moet je er echter niet zomaar van uitgaan dat het verwarmen van je huis met een warmtepomp altijd voordeliger is. Dit zou betekenen dat je geen rekening houdt met de initiële investering en de prijsverschillen tussen elektriciteit en fossiele brandstoffen.
Energiekosten en initiële investering in een warmtepomp
Elektriciteit is momenteel de duurste energiebron, vergeleken met gas en olie, die vaak worden gebruikt voor verwarming. Dit betekent dat warmtepompen, vooral lucht/water- en grond/water-warmtepompen, minder voordelen bieden, gezien de hoge initiële investering. Zelfs wanneer er premies beschikbaar zijn.
Economisch gezien is de lucht/lucht-warmtepomp de beste keuze
De lucht/lucht-warmtepomp heeft een vergelijkbare balans als gas- of stookolieketels, volgens de laatste vergelijkingen van verschillende verwarmingssystemen (inclusief afschrijving).
Dit is vooral te danken aan de lage investeringskosten en het veel hogere rendement van warmtepompen in vergelijking met verwarmingsketels, vooral in het tussenseizoen in de herfst en lente.
8 REDENEN OM VOOR EEN LUCHT/LUCHT-WARMTEPOMP TE KIEZEN
Terug naar boven