Wordt maandelijkse afrekening voor energie de standaard?

Maandelijkse afrekening heeft voordelen en nadelen
Sinds april 2022 is het mogelijk om je energie maandelijks te betalen op basis van jouw reële verbruik. Binnen de politiek gaan stemmen op om hiervan de nieuwe norm te maken in plaats van het systeem van voorschotfacturen dat we vandaag kennen. Wij zijn iets meer terughoudend en willen de vrije keuze laten aan de consument. Want ook al zijn er duidelijke voordelen verbonden aan een maandelijkse afrekening, toch is er ook een duidelijk nadeel.
Wat is het verschil tussen een maandelijkse afrekening en een voorschotfactuur?
Bij het systeem van voorschotten spreid je je totale jaarbedrag over 11 of 12 maandelijkse facturen die in normale omstandigheden vrij stabiel blijven. Je betaalt evenveel in de koude als in de warme maanden, ook al ligt de piek van je verbruik tijdens de winter. Pas op het moment dat je jouw eindafrekening ontvangt, weet je of je te veel of te weinig hebt betaald. In het ideale geval dekken je voorschotfacturen het totaalbedrag van je jaarafrekening waardoor je niets hoeft bij te betalen.
Met een maandelijkse afrekening krijg je elke maand een afrekeningsfactuur waarbij je betaalt voor wat je werkelijk verbruikte tijdens de afgelopen maand. Voorschotten gebaseerd op inschattingen zijn in dat geval verleden tijd, je weet meteen waar je aan toe bent.
(nvdr.: In de grafiek hierboven gaan we er van uit dat je maandelijkse voorschot perfect is afgestemd op je gemiddelde verbruik, verspreid over het jaar. In de praktijk is dit zelden het geval en zul je bij de jaarlijkse eindfactuur geld terugkrijgen of moeten bijbetalen, al naargelang je voorschot te hoog of te laag was. Maar op het einde van de rit is het bedrag per jaar in beide scenario's gelijk.)
Wat zijn de voordelen van een maandelijkse afrekening?
Het grote voordeel van een maandafrekening is dat je sneller inzicht krijgt in jouw energieverbruik. Zet je de verwarming een paar graden lager of vertrek je een maand naar een tropisch eiland, dan zul je dat meteen merken op je volgende energiefactuur. Je voelt dus onmiddellijk de gevolgen van je gedrag en je kunt korter op de bal spelen als je merkt dat je verbruik hoger ligt dan verwacht.
Daarnaast is de kans kleiner dat je bank speelt voor je leverancier doordat je meer betaalt dan wat eigenlijk noodzakelijk is. Dat is een goede zaak in het geval dat je leverancier in de problemen zou komen en bijvoorbeeld failliet zou gaan, waardoor hij te veel betaalde bedragen niet zou kunnen terugbetalen.
Tot slot is het met een maandafrekening eenvoudiger om je energiefactuur te controleren, wat zeker van pas komt bij variabele energietarieven. Met een jaarafrekening en een variabel tarief is het quasi onbegonnen werk om de juistheid van je factuur te controleren.
Wat zijn de nadelen van een maandafrekening?
Eigenlijk is er maar één groot nadeel en dat is de seizoensgevoeligheid. In de koudere wintermaanden verbruik je normaal gezien meer energie dan in de warmere maanden en ligt je factuur ook een stuk hoger. Dat kan voor sommigen problemen opleveren, afhankelijk van de financiële draagkracht.
Maken we een simulatie op basis van een vaste energieprijs deze maand en een gemiddeld energieverbruik voor een gezin uit Gent dat met gas verwarmt, dan komen we aan een jaarbedrag van 1 400 euro voor elektriciteit en 1 700 euro voor aardgas, samen 3 100 euro.
Betaalt het gezin 12 maanden een voorschot, dan komt dit neer op een vast maandelijks bedrag van zo’n € 258. Kiest het gezin daarentegen voor maandelijkse afrekeningen, dan zullen zij tijdens de koudere maanden november tot en met maart een stuk meer betalen in vergelijking met de overige maanden. In dat geval bedraagt de energiefactuur volgens de inschattingen € 454 in januari, terwijl dat in juli slechts € 121 zou zijn.
Hoe kies ik voor een maandelijkse afrekening?
Je kunt vandaag enkel kiezen voor een maandelijkse afrekening als je in Vlaanderen woont. Leveranciers met meer dan 200 000 afnamepunten moeten deze optie sinds 1 april 2022 aan hun klanten aanbieden. Het gaat dan om Engie, Luminus, TotalEnergies, Eneco en Mega. In een volgende fase zouden kleine leveranciers moeten volgen.
In Vlaanderen is maandfacturatie vandaag al actief voor zo’n 30 000 elektriciteitsmeters en meer dan 15 000 gasmeters. Wil je ook overstappen naar dit systeem, dan contacteer je het best de klantendienst van je energieleverancier. Deze zal vervolgens een aanvraag indienen bij de netbeheerder om je maandelijkse meterstanden te ontvangen. Is de aanvraag goedgekeurd dan ontvang je vanaf de eerste dag van de daaropvolgende maand je maandafrekening. Voor de verbruiksperiode ervoor zul je een jaarafrekening ontvangen.
Heb je nog geen digitale meter, weet dan dat je sinds begin dit jaar er gratis één kunt aanvragen bij Fluvius of check wanneer de vervanging van jouw analoge meter gepland staat.
Wat denkt Testaankoop?
Wij zijn zeker niet tegen het systeem van maandafrekeningen waarbij je net als voor je telecomfactuur betaalt voor wat je de maand ervoor verbruikte. Maar gelet op de seizoensgevoeligheid van energieverbruik pleiten we resoluut voor keuzevrijheid van de consument.
In dat opzicht zijn we er voorstander van om het huidige systeem van voorschotfacturen als standaard te blijven behouden. Wie overtuigd is van de voordelen van een maandelijkse afrekening en het bovendien financieel aankan om tijdens de koudere maanden een hogere energiefactuur op te hoesten, kan uiteraard steeds kiezen voor dit systeem.
Voor meer info over de mogelijkheden en de stand van zaken van de digitale meter, raadpleeg ons dossier.
Naar het dossier over de digitale meter
Verlaag je energierekening met Testaankoop
Als consumentenorganisatie blijven we inzetten op een duidelijke en betaalbare energiefactuur. Recent zijn we daarom onderhandelingen gestart met energieleveranciers om voordelige tarieven te bekomen. Op die manier willen we ervoor zorgen dat jij als consument niet meer betaalt dan nodig voor jouw energie.
Ben jij ook benieuwd naar het resultaat hiervan? Schrijf je dan vrijblijvend in voor onze unieke actie en ontvang binnenkort een voordelig energieaanbod.