Hoe kies je de beste energieleverancier?

Kies een tariefformule volgens jouw behoeften

Bij elk verbruiksprofiel hoort een voordelige tariefformule en die formules evolueren voortdurend. Als je al jaren bij dezelfde leverancier zit zonder van contract te veranderen, loop je ongetwijfeld een mooie besparing mis. En het zijn niet dezelfde leveranciers die het goedkoopst zijn voor wie veel of weinig energie verbruikt. Je kent dus maar het best jouw verbruik (het is terug te vinden op de jaarlijkse eindafrekening) en je moet enkele keuzes maken.

Vast versus variabel tarief

Sinds de energiecrisis die sinds het najaar van 2021 woedt, is de energiemarkt grondig gewijzigd. Energieleveranciers beslisten één voor één om geen vaste tarieven meer aan te bieden omdat de risico’s voor hen naar eigen zeggen te groot zijn geworden. In september 2022 heeft ook Luminus, de laatste leverancier die tot dan vaste contracten aanbood, beslist om de schaar in dat vaste aanbod te zetten. Dat terwijl een meerderheid van de consumenten de voorkeur geeft aan de voorspelbaarheid van een vast tarief, des te meer in tijden van wispelturige energieprijzen.

Vandaag ben je dus aangewezen op variabele tarieven die mee evolueren met de groothandelsmarkten: stijgen de energieprijzen daar, dan stijgen jouw tarieven ook. Het omgekeerde is ook waar: bij dalingen zoals aan het begin van de gezondheidscrisis in het voorjaar van 2020, profiteer je automatisch met een variabel contract.

Sommige variabele contracten zijn bovendien gevoeliger voor prijsschommelingen dan andere, afhankelijk van hun zgn. indexatieparameter.

Bij variabele contracten weet je dus vooraf niet exact hoeveel je zult moeten betalen na een jaar; je kunt enkel op een gegeven moment een inschatting maken die gebaseerd is op de prijs die in die maand gekend is.

Let op de indexatieparameter

Variabele tarieven kunnen gelinkt zijn aan een forward- of een spotparameter. Forward-parameters volgen de prijsevoluties op de termijnmarkten, waar energie wordt verkocht voor een levering gedurende bv. de volgende maand of het volgend jaar. Spot-parameters volgen de energiebeurzen waar energie op korte termijn wordt verhandeld, voor een levering de dag nadien. In normale omstandigheden zijn de prijzen op de spotmarkten doorgaans lager. Tegelijk zijn ze gevoeliger voor prijsschommelingen en houden ze een hoger risico in voor de consument, zeker in tijden van onzekere marktsituaties zoals we die vandaag meemaken.

Dit is een belangrijk verschil om in het achterhoofd te houden op het moment dat je een prijsvergelijking uitvoert. Is jouw contract gebaseerd op een spot-parameter, dan is de prijs op het moment van je vergelijking immers nog niet gekend. Om een indicatie te kunnen geven, verwijst de prijs in de tariefkaart van de leverancier dan naar de laatst beschikbare waarde, bv. deze van vorige maand. Dat is anders voor een contract met een forward-parameter: daar zal de getoonde prijs wel degelijk van toepassing zijn gedurende de eerste indexatieperiode van 1 maand of 3 maanden.

Maandelijkse of driemaandelijkse indexatie

Van sommige variabele contracten wordt de prijs maandelijks geïndexeerd, van andere driemaandelijks. In tijden van sterk schommelende prijzen heeft dat een impact op de prijs die je in de tariefkaart van je leverancier ziet. Een variabel tarief gelinkt aan een spotmarkt dat zich baseert op de gemiddelde marktindex van de voorbije maand, kan sterk verschillen van een tarief gebaseerd op de gemiddelde marktprijs van het voorbije kwartaal. Wij zijn dan ook al langer vragende partij om de indexeringsfrequentie voor alle variabele tarieven te uniformiseren. 

Aan welke indexeringsparameter jouw contract gelinkt is en hoe vaak de prijs wordt aangepast, kun je terugvinden in de tariefkaarten van je leverancier.

Dynamische tarieven

Naast een vast of variabel aanbod, bestaat intussen ook een dynamisch elektriciteitscontract. Hierbij wordt je stroomafname uur per uur verrekend in functie van de prijzen op de energiebeurzen. Met een dynamisch energiecontract heb je er alle baat bij om je stroomverbruik beter af te stemmen op het beschikbare aanbod. Dat kan door grootverbruikers in te schakelen op het moment dat er veel zon en/of wind beschikbaar is.

Een dynamisch tarief is lang niet voor iedereen weggelegd. Je moet eerst en vooral over een digitale meter beschikken. Daarnaast is het enkel geschikt als je een groot energieverbruik hebt dat je flexibel kunt verschuiven naar momenten waarop de prijzen laag zijn. Bijvoorbeeld omdat je een elektrische wagen of een thuisbatterij hebt.

Voor een doorsneegezin zijn de risico’s van een dynamisch energiecontract te groot in verhouding tot de financiële baten. Wie geen energieverslindende apparaten heeft, wie zijn energieverbruik niet actief monitort of geen slimme toepassingen voor automatische sturing heeft, heeft geen baat bij een dynamisch energiecontract.

Groene versus grijze elektriciteit

Als je denkt dat groene energie niets voor jou is, dan heb je het fout voor. Die is niet per se duurder. Alles hangt af van jouw eigen verbruik en van de energieleverancier. In sommige gevallen is dit type elektriciteit duurder, in andere gevallen goedkoper.

Let wel: weinig leveranciers zijn 100 % groen. Dat een leverancier 100 % groene stroom zegt te leveren, betekent niet dat de groene stroom ook in ons land werd geproduceerd of dat de vraag van de consument ook effectief leidt tot investeringen in bijkomende productie van hernieuwbare energie. Je vindt meer informatie over hoe groen de energie werkelijk is door te klikken op de naam van een contract in onze vergelijker voor gas- en elektriciteitstarieven. 

Enkel- versus tweevoudig uurtarief

Om je elektriciteitsfactuur te verlichten, zou je ook telkens de berekening moeten maken of je niet beter af bent met tweevoudig in plaats van enkelvoudig uurtarief. Concreet kun je de gepersonaliseerde berekening via onze vergelijker eerst eens maken met je jaarlijks verbruik tegen het enkelvoudige tarief en daarna uitgesplitst over piekuur- en daluurtarief. 

Als je je mogelijke winst dan afzet tegen de kosten die zo’n tariefswitch met zich brengt - vraag ernaar bij je netbeheerder; elke situatie is anders - weet je al snel of het de moeite waard is.

Bij een doorsneeverbruik van 3 500 kWh per jaar behoort een gemiddelde besparing van € 50 per jaar zeker tot de mogelijkheden. Als je ook nog eens over een (klassieke) elektrische boiler beschikt, kan de winst aandikken met zo’n € 100 per jaar.

Wie in Vlaanderen over een digitale meter beschikt, betaalt een beperkt bedrag (zo’n 10 euro in 2022) voor een tariefwissel. Wel is het zo dat vanaf 2023 het onderscheid tussen dag en nacht voor het deel nettarieven verdwijnt. Op dat moment is het voordeel van een tweevoudige teller voor een gemiddeld verbruik eigenlijk verwaarloosbaar. Sowieso evolueren we naar andere prijssignalen die consumenten stimuleren om vooral elektriciteit af te nemen op momenten dat er veel hernieuwbare energie aanwezig is en de prijzen het laagst zijn.

Welkomstkorting

Sommige leveranciers - vooral de grotere spelers zoals Engie, TotalEnergies , Mega en Luminus - bieden welkomstkortingen bij bepaalde tariefplannen. Sinds het begin van de energiecrisis zijn het er echter beduidend minder in vergelijking met voorheen.

Kun je toch nog een voordelige korting op de kop tikken, hou dan rekening met 2 zaken: de promoties zijn tijdelijk van aard én er zijn vaak randvoorwaarden aan verbonden.

De meeste kortingen gelden enkel het eerste contractjaar. Daarna valt de korting weg en betaal je de volle pot, waardoor het risico bestaat dat het contract uiteindelijk niet meer zo voordelig is. Op dat moment opnieuw vergelijken is dan de boodschap.

Daarnaast gelden vaak specifieke voorwaarden: verplichte betaling via domiciliëring, elektronische facturen, tijdige betaling van de facturen, enz. Bij Mega bijvoorbeeld wordt de korting pas na één jaar afgetrokken op de eindfactuur op voorwaarde dat de facturen steeds correct via domiciliëring werden betaald. Anders loop je de korting mis…

Je kunt als consument dus je voordeel doen met welkomstkortingen. Alleen moet je de goede gewoonte aannemen om een paar maanden vóór de eerste verjaardag van je energiecontract de prijzen en bijhorende kortingen even te herbekijken. Doe je dat liever niet, dan kun je beter intekenen op een tariefplan zonder korting.

Opgelet als je van energieleverancier verandert en zonnepanelen hebt

Vergeet niet dat er bij verandering van leverancier een meteropname plaatsvindt en er een factuur volgt. Er is dan het probleem van de opgesplitste facturatie waardoor je een deel van het voordeel van jouw zonneproductie verliest. Dat is het geval als je over een terugdraaiende teller beschikt en het verbruik in de winter niet werd gecompenseerd door de productie in de zomer. Hoe dichter de datum van de overstap de datum van uw jaarlijkse opmeting benadert, hoe minder nadelig de opgesplitste facturatie zal zijn.

Heb je al een digitale meter, dan draait de teller niet meer terug en geldt dit niet.

Veelgestelde vragen

Terug naar boven