Ongeziene energieprijzen: Test Aankoop roept de regering op dringende maatregelen te nemen

De elektriciteitsfactuur in augustus steeg naar 2200 euro per jaar, de gasfactuur liep op tot 3800 euro, zo leren de cijfers van de Vlaamse energieregulator VREG ons. Volgende maand zal dat nog een stuk hoger liggen, aangezien de groothandelsprijzen deze maand alle records aan diggelen sloegen. Eind vorige week steeg de gasprijs op de Nederlandse termijnmarkt naar 339 euro per MWh, intussen is deze wel opnieuw gezakt naar zo’n 260 euro per MWh, nog steeds een erg hoog bedrag. Aan deze prijzen loopt de aardgasfactuur verder op tot boven de 5.000 euro. 

Daarbij kunnen steeds minder mensen aan de extreme prijzen ontsnappen. Vaste contracten met de looptijd van een jaar die nog gesloten werden vorige zomer, lopen nu allemaal af waardoor elke dag meer klanten gedwongen zullen zijn om een variabel contract te onderschrijven aan deze ongeziene prijzen. Dit werkt ontwrichtend voor de koopkracht en leidt tot sociale drama’s. De overheid moet ingrijpen.

Verlenging bestaande maatregelen

We pleiten eerst en vooral voor een verlenging van de bestaande maatregelen die tot eind dit jaar zijn voorzien:

- De verlaging van btw naar 6% op elektriciteit en aardgas

- De verlenging van het uitgebreide sociaal tarief: op zijn minst een verderzetting tot na de winter

We steunen de regering eveneens in zijn bereidheid om de energieprijzen te plafonneren op het Europese niveau.

Elke kWh telt

Heel wat consumenten nemen vandaag al allerlei maatregelen om zoveel mogelijk energie te besparen. Hierbij zijn isolatie en zonnepanelen de meest efficiënte, maar helaas zijn ze niet voor iedereen mogelijk. Deze gezinnen moeten maximaal ondersteund worden via premies of renteloze leningen. 

Maar ook overheden moeten hun steentje bijdragen. Zij kunnen het goede voorbeeld te geven en net als in andere landen noodzakelijke maatregelen te nemen die de energievraag naar beneden kunnen halen. Dan denken we bijvoorbeeld aan de verwarming in openbare gebouwen lager zetten, lichtreclames uitschakelen of geen airco of verwarming te laten draaien met open winkeldeuren.

Overwinsten belasten

Voor sommige elektriciteitsproducenten zijn de huidige hoge gasprijzen een heuse goudmijn. Dat komt omdat binnen de elektriciteitsmarkt de marktprijs bepaald wordt door de duurste centrale die men moet aanschakelen om aan de vraag te voldoen, wat vaak een gascentrale is. Hierdoor creëren sommige spelers grote winsten, aangezien hun inkomsten stijgen maar hun productiekost gelijk bleef.

Wij dringen er bij de regering op aan om verder te bestuderen hoe deze overwinsten belast kunnen worden. Dit geld moet terugvloeien naar de consument, die vandaag de gepeperde rekening betaalt.

Vaste contracten

Bovendien hebben gezinnen vandaag geen mogelijkheid meer om te ontsnappen aan de forse prijsstijgingen. Leveranciers bieden quasi geen vaste tarieven meer aan, hoewel deze bij Belgische gezinnen het populairst zijn omwille van hun voorspelbaarheid. Hierdoor rusten de risico’s volledig op de schouders van consumenten. 

Wij pleiten er dan ook voor dat leveranciers, in het bijzonder spelers met eigen productiecapaciteit, verplicht één vast contract zouden moeten aanbieden tegen een door de CREG gereguleerd tarief. Daarnaast moeten variabele tarieven worden vereenvoudigd zodat deze opnieuw vergelijkbaar worden voor consumenten, vandaag is dat helaas amper het geval.

Energiefactuur ontvetten

We herhalen ook ons pleidooi om de energiefactuur dringend te ontvetten en te herleiden tot de essentie: energie en het vervoer ervan. Andere kosten die de factuur nodeloos doen oplopen horen niet thuis in de factuur. Hoewel het vandaag vooral de energieprijzen zijn die fors stijgen, is dit het moment om de energiefactuur structureel te herdenken en toekomstbestendig te maken.