Een maatstaf voor de voedingswaarde


Vergelijken in de supermarkt is sinds enkele jaren een pak gemakkelijker geworden met de Nutri-Score. Daarmee kun je in één oogopslag gezondere producten kiezen. Eind 2023 ging de vernieuwde Nutri-Score van start. Vanaf 2026 moeten alle producenten overgeschakeld zijn op het nieuwe algoritme.
Zoals de naam doet vermoeden, schetst de Nutri-Score een algemeen beeld van de voedingswaarde van voedingsmiddelen.
Geen additieven of bewerkingsgraad in de Nutri-Score
Critici wijzen er echter op dat het label onvoldoende informatie bevat over de mate waarin het voedingsmiddel bewerkt is, de aanwezigheid van toegevoegde stoffen, enz. Terecht, want bepaalde voedingsaspecten die de gezondheid kunnen schaden, namelijk additieven en contaminanten zoals pesticiden, worden niet vermeld.
De nieuwe berekening van de Nutri-Score berekent dat de toevoeging van zoetstoffen een lagere score zal opleveren voor dranken, aangezien de huidige aanbevelingen de consumptie van dranken met zoetstoffen afraden.
De Nutri-Score wordt berekend op het product zoals het in de winkelrekken ligt, en houdt dus geen rekening met de bereidingstechniek. Diepvriesfrietjes (en aardappelen in het algemeen) bevatten bijvoorbeeld erg veel koolhydraten en weinig vetten of suikers, waardoor ze een gunstige Nutri-Score krijgen (A).
Bak je de frietjes in de oven, dan zal die Nutri-Score goed blijven. Leg je ze daarentegen in het vet van je friteuse, dan kom je uit op een C. Voeg je er dan ook nog eens zout aan toe, dan wordt het een E.
Onthoud dus vooral dat de Nutri-Score een vereenvoudiging is van de voedingswaarde van een product, niet meer of niet minder.
Sinds kort heeft Testaankoop een eigen gezondheidsscore ontwikkeld die naast de Nutri-Score niet alleen rekening houdt met de aanwezigheid en veiligheid van additieven, maar ook met de bewerkingsgraad en de portiegrootte.
Koop niet blindelings
Wél helpt de Nutri-Score om de voedingswaarde van verschillende etenswaren binnen dezelfde categorie te vergelijken. En dat is niet alles: de score geeft misschien niet alle voedingsaspecten weer, maar biedt de consument op z’n minst een goed beeld van de voedzaamheid van een product en helpt hem bij een gezonder eetpatroon.
De Nutri-Score is géén vervanging van de voedingsdriehoek, -piramide of -tak, die ons vertellen welke voedingscategorieën we vaak en minder vaak moeten eten. Het is nog steeds aan de consument zelf om weinig bewerkte voeding te verkiezen boven de industriële tegenhanger en om zich grondig te informeren over de voedingsaanbevelingen.
De Nutri-Score help je daarentegen wél om op een gemakkelijke manier uit alle voorgeschreven categorieën de meest evenwichtige alternatieven (lees: met weinig negatieve elementen en/of veel positieve elementen) te selecteren. Zo kun je makkelijk yoghurt, melk, ontbijtgranen of brood kiezen aan de hand van de aangeduide Nutri-Score.
Aanpassingen in berekening
De Nutri-Score wordt bepaald op basis van negatieve (energie, verzadigd vet, suiker, zout en, voor dranken, ook zoetstoffen) en positieve punten (vezels, eiwitten en fruit/groenten/noten/peulvruchten) van een voedingsmiddel.
De Nutri-Score is echter geen vastgeroest project. Het achterliggende algoritme zal regelmatig worden geëvalueerd en aangepast om meer in lijn te zijn met de voedingsaanbevelingen en je nog beter te kunnen helpen bij je keuzes.
Wat is er veranderd aan de Nutri-Score?
In 2022-2023 werd de Nutri-Score voor het eerst doorgelicht en herbekeken. Een team van wetenschappers evalueerde de bestaande Nutri-Score en de achterliggende berekeningen, met als doel deze te verbeteren. De score beantwoordt nu beter aan de huidige voedingsaanbevelingen.
Zo wordt het algoritme strenger voor de aanwezigheid van suiker en zout, net als voor de evaluatie van vezels en eiwitten. Ook zijn er specifieke regels opgesteld voor bepaalde voedingsgroepen zoals noten, vlees, oliën en kaas. Noten vallen nu onder de vetten, en kaas werd geïntegreerd in de vaste voedingsmiddelen.
Voor rood vlees worden de punten voor eiwitten negatiever toegekend dan bij de gewone voedingsmiddelen, voor kaas gebeurt dit ook maar dan in positieve zin. Bij oliën worden de energiepunten anders toegekend waardoor o.a. olijfolie nu beter scoort.
Tot slot werden de criteria voor suiker in dranken strenger (waardoor het onderscheid tussen de dranken duidelijker wordt), werden zuiveldranken geïntegreerd (die vielen voordien onder de vaste voedingsmiddelen) en wordt het gebruik van zoetstoffen in (light)dranken afgestraft.
Stimulans voor betere recepten
De Nutri-Score spoort bovendien de fabrikanten aan om de samenstelling van hun producten te herzien. Uit de update van onze koopwijzers voor snacks voor kinderen en ontbijtgranen blijkt dat de Nutri-Score van veel producten is verbeterd.
Een koekje zal natuurlijk nooit een A krijgen, maar zelfs in deze productcategorie zijn verbeteringen in de samenstelling mogelijk. Minder suikers, verzadigde vetten en zout, of meer vezels: sommige fabrikanten bewijzen dat er manieren zijn om er gezondere snacks van te maken.
Voor ontbijtgranen zien we bv. verbeteringen in het suiker-, vezel- en zoutgehalte.
Exclusief voor leden
Deze inhoud is exclusief gereserveerd voor onze leden.