De minimale impact van de energiebeloftes op 5 echte facturen

Op 1 februari kondigde de federale regering een btw-verlaging op elektriciteit aan, die zou moeten ingaan op 1 maart. Daarnaast komt er ook een verwarmingspremie van 100 euro die binnenkort automatisch uitbetaald zal worden via de voorschotfactuur voor elektriciteit. Ook het sociaal tarief voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming wordt verlengd tot eind juni.
Aan de hand van 5 energiefacturen, hebben we bekeken wat de btw-verlaging en de premie betekenen voor een aantal mensen met een verschillend verbruiksprofiel. Voor het gemak gaan we hierbij uit van hun voorschotfactuur, dat geeft een indicatie van de besparing.
Uiteraard zal de exacte berekening pas plaatsvinden op de jaarlijkse afrekening. Op dat moment zal de leverancier op een objectieve manier een inschatting maken van wat het verbruik is tijdens die 4 maand. Dat gebeurt via zogenaamde verbruiksprofielen die het relatieve verbruik weergeven voor een bepaalde groep klanten. Deze profielen houden ook rekening met o.a. de seizoenen. Tussen maart en juli, de periode van de btw-verlaging, ligt het elektriciteitsverbruik doorgaans wat lager dan tijdens de wintermaanden. Het heeft met andere woorden geen zin om je voorschotfactuur vanaf maart drastisch te verhogen.
Factuur 1: Julie uit Brussel, vast tarief voor 5 jaar (Mega)
- Julie heeft een vast tarief voor 5 jaar tot eind 2024. Ze verbruikt ongeveer 2.400 kWh elektriciteit en 32.000 kWh gas. Betaalt maandelijks 200 euro, waarvan 55 euro voor elektriciteit.
- Door de btw-verlaging zal ze een kleine 7 euro minder betalen per maand (48 euro per maand).
- Dit levert een besparing op van slechts 27 euro voor 4 maand, maar Julie is dan ook geenszins getroffen door de sterke prijsstijgingen op de energiemarkten. Zij zit veilig met haar langlopend vast tarief en voor haar is de korting van 27 euro + 100 euro verwarmingspremie dus een extraatje.
Factuur 2: Patrick uit Zottegem, vast tarief hernieuwd in november (Engie), accumulatieverwarming

- Patrick maakt onderdeel uit van een gezin met 2 gepensioneerden. Zij verwarmen met een accumulatieverwarming via uitsluitend nachttarief. Hun elektriciteitsverbruik is dus vrij hoog: voor dag- en nachtverbruik bedraagt het zo’n 4.000 kWh maar voor de verwarming komt er nog eens 9.000 kWh bij.
- Zij hadden in 2021 een voordelig groepsaankoop tarief en betaalden maandelijks zo’n 190 euro.
- In oktober 2021 hebben ze hun contract vernieuwd bij Engie waarbij ze kozen voor een vast tarief voor 3 jaar. Daarmee deden ze een goede zaak want de prijzen zijn sindsdien meer dan verdubbeld. Vanaf februari stijgt hun voorschot naar maandelijks 290 euro.
- Door de btw-verlaging zal hun voorschot dalen met ongeveer 36 euro per maand. Dat levert op 4 maand een besparing op van zo’n 144 euro + 100 euro verwarmingspremie op een totaalfactuur van zo’n 3500 euro.
- In de realiteit zal de besparing iets lager liggen aangezien zij vooral in de wintermaanden verwarmen met de accumulatoren. Hun verbruik vanaf de lentemaanden zal dus lager liggen dan hun huidig verbruik. Het is voor dit gezin dus een jammere zaak dat de btw-verlaging pas ten vroegste 1 maart ingaat.
Factuur 3: Christian uit Ottignies, variabel tarief (Mega)
- Christian heeft een variabel tariefplan bij Mega. Net als bij veel andere klanten van deze leverancier verhoogde zijn voorschotfactuur al verschillende keren de voorbije maanden.
- Christian heeft een gemiddeld verbruik van zo’n 3.200 kWh voor elektriciteit en 15.000 kWh voor aardgas.
- Zijn laatste voorschotfactuur voor deze maand bedraagt 557 euro, waarvan 183 euro voor elektriciteit en 374 euro voor gas.
- De daling van btw levert Christian op basis van deze factuur een besparing op van zo’n 23 euro per maand, ofwel 92 euro voor 4 maand. Uiteraard op basis van de huidige tarieven. Als de prijzen zullen dalen, dan zal de besparing kleiner zijn.
- Voor gas blijft Christian een hoog bedrag betalen zolang de prijzen niet substantieel dalen. Hij ontvangt uiteraard wel, zoals iedereen, de verwarmingspremie van 100 euro. Daarmee kan hij ongeveer een vierde van zijn gasfactuur van deze maand aflossen.
Factuur 4: Frank uit Antwerpen, vast tarief (Eneco) dat binnenkort afloopt
- Frank heeft voorlopig nog een vast tariefplan bij Eneco tot eind april.
- Hij betaalt op dit moment zo’n 100 euro voor elektriciteit en zo’n 72 euro voor aardgas voor zijn verbruik van ongeveer 23.000 kWh gas en 4.700 kWh elektriciteit
- Op basis van zijn huidige factuur zou de btw-verlaging voor Frank een besparing betekenen van zo’n 13 euro per maand, ofwel om en bij de 50 euro voor 4 maand.
- Frank zijn contract loopt echter eind april af. Zijn leverancier zal hem binnenkort dus een nieuw contractvoorstel sturen op basis van de huidige tarieven. Dat zal een variabel tarief zijn, aangezien zijn leverancier momenteel geen vaste tarieven meer aanbiedt. We weten nog niet hoe de prijs zal evolueren naar april toe, maar kijken we naar het goedkoopste Eneco-tarief van deze maand, dan zou dit betekenen dat Frank zijn voorschot moet optrekken naar zo’n 180 euro, enkel en alleen voor elektriciteit (voor aardgas gaat het om nog eens 275 euro).
- Frank zal dus 2 maanden een korting krijgen van 13 euro per maand op basis van zijn huidige tarief en 2 maanden van zo’n 22 euro op basis van zijn nieuwe hogere tarief indien we uitgaan van het tarief van vandaag.
- In totaal krijgt Frank dus 70 euro voor de btw-korting + de 100 euro verwarmingspremie. Voor Frank komt de btw-verlaging op het juiste moment, aangezien zijn vast tarief binnenkort afloopt en zijn voorschotbedrag dus zal verhogen. Voor gas krijgt hij geen korting, hij is gedurende heel de winter nog ingedekt tegen de prijsstijgingen.
Factuur 5: Evelyne uit Waterloo, zonnepanelen en terugdraaiende teller
- Evelyne heeft zonnepanelen en een terugdraaiende teller.
- Ze heeft een tweevoudige meter. Haar dagverbruik is door de zonnepanelen gelijk aan nul. Haar nachtverbruik bedraagt een kleine 400 kWh. Hier bovenop betaalt ze enkel prosumententarief. Voor gas bedraagt haar jaarlijks verbruik ongeveer 14.000 kWh. Ze gebruikt gas voor de chauffage en om te koken. Voor haar warm water heeft ze een waterpompboiler die overdag water opwarmt.
- Evelyne is klant bij energiecoöperatie Aeco waar ze een variabel tarief heeft. Door haar lage elektriciteitsverbruik betaalt ze maandelijks slechts 27 euro. Voor gas betaalde ze tot over een paar maand 62 euro per maand. Haar leverancier stelde echter in oktober een verhoging voor naar 192 euro. Evelyne paste dat voorstel aan naar 130 euro, in de wetenschap dat ze wellicht zal moeten bijbetalen als de afrekening in de bus valt.
- De btw-daling levert Evelyne slechts zo’n 3 euro per maand op of 12 euro voor 4 maand. Maar door haar zonnepanelen is Evelyne uiteraard sterk beschermd tegen de prijsschommelingen voor elektriciteit op de energiemarkten. Enkel voor gas krijgt ze de gestegen prijzen wel doorgerekend en ook hier zal de verwarmingspremie van 100 euro weinig soelaas bieden.
Onze conclusie
De impact van de btw-verlaging is voor iedereen verschillend en hangt af van je tarief en je verbruik. Heb je een duur tarief of een hoog verbruik? Dan is de korting groter, maar je betaalt uiteraard ook meer. Heb je weinig verbruik, bijvoorbeeld door zonnepanelen? Dan ben je beter beschermd tegen prijsschommelingen en is de btw-korting ook lager. Voor gezinnen die elektrisch verwarmen is het een jammere zaak dat de btw-verlaging pas ten vroegste op 1 maart ingaat.
Wie met gas verwarmt en een variabel tarief heeft of zijn tariefplan moet vernieuwen, heeft weinig reden tot juichen. Er geldt geen btw-verlaging op gas, je ontvangt enkel een eenmalig forfait van 100 euro, wat in de meeste gevallen ruim onvoldoende is.
Wij pleiten voor verdere structurele maatregelen. Zo moeten overheden meer inzetten op isolatie en hernieuwbare energie om consumenten onafhankelijker te maken van de wispelturige energieprijzen. Maar ook door de elektriciteitsfactuur te hervormen en de beleidskosten er structureel uit te halen en op een andere manier te financieren. En Daarvoor kijken we natuurlijk ook naar de regionale overheden. Teken onze petitie voor een betaalbare stroomfactuur.