Federale maatregelen tegen hoge energiefactuur: zeer laat en te beperkt
De prijzen voor elektriciteit en aardgas schoten de voorbije maanden de hoogte in. Vorige maand bereikten de tarieven nieuwe records, met een elektriciteitsfactuur van bijna 1 800 euro per jaar en een aardgasfactuur van zowat 3 700 euro. Heel wat gezinnen voelen de impact van de fors gestegen prijzen en zien hun voorschotfacturen verveelvoudigen.
Test Aankoop drong de voorbije maanden meermaals aan op een passend antwoord van de regering. De federale regering bereikte vannacht eindelijk een akkoord en kondigde verschillende maatregelen aan.
Btw-verlaging op elektriciteit en premie van 100 euro
De btw op elektriciteit gaat vanaf 1 maart omlaag naar 6% voor een duur van vier maanden. Wij betreuren dat deze eenvoudige ingreep niet veel eerder is genomen. Wie zijn afrekeningsfactuur vandaag in de bus krijgt, zal nog steeds 21% betalen op zijn verbruik van de voorbije maanden. Bovendien moet erop worden toegezien dat de btw-verlaging vergezeld gaat van een monitoringmechanisme van de energieregulator om er zeker van te zijn dat de verlaging wel degelijk ten goede komt van de consument en niet opgaat in een verhoogde winstmarge van de energieleveranciers.
Opvallend: de btw op gas blijft ongewijzigd. Nochtans is vooral de gasfactuur fors duurder geworden, zeker op dit eigenste moment waar veel aardgas wordt verbruikt om te verwarmen. Zowat 45% van het jaarlijkse gasverbruik van een gezin vindt immers plaats tijdens de eerste drie maanden van het jaar.
Er wordt weliswaar eenmalig – en dit via de elektriciteitsfactuur - een forfaitaire verwarmingspremie toegekend van 100 euro, ook voor wie verwarmt op andere brandstoffen dan gas. Op deze manier vloeien de meeropbrengsten die de overheid ontvangt als gevolg van de hogere btw-ontvangsten, naar de gezinnen terug. Maar al bij al gaat het om een druppel op een hete plaat voor wie voorschotfacturen van 300 à 400 euro per maand voorgeschoteld krijgt.
Verlenging uitbreiding sociaal tarief en hervorming accijnzen
Wij drongen eerder aan op een verlenging van de uitbreiding van het sociaal tarief, een maatregel die van toepassing is op zo’n 450 000 extra gezinnen, boven op de 450 000 bestaande gezinnen die al het “klassieke” sociaal tarief genieten. De maatregel zou normaal aflopen op 31 maart 2022 waarna de begunstigden een commercieel contract zouden moeten sluiten tegen veel hogere prijzen. Nu wordt hij alsnog verlengd tot 30 juni 2022.
Daarnaast zal worden bestudeerd hoe de accijnzen kunnen worden hervormd om een structureel antwoord te bieden op fluctuerende energieprijzen. Die accijnzen zouden als een soort schokdemper moeten fungeren. De accijnzen kunnen dan wel ook makkelijker omhoog als de energieprijzen onder een bepaald niveau dalen. Het is positief dat men nadenkt over een hervorming van de energiefactuur maar vandaag al praten over een verhoging van de accijnzen om de btw-verlaging te compenseren vinden wij ongepast. De btw-verlaging financiert zichzelf immers al gedeeltelijk door de hoge prijsstijgingen. Bovendien wordt niet meteen verwacht dat de energieprijzen de komende maanden sterk zullen dalen.
Structurele maatregelen
Wij vragen dat de federale energieregulator CREG communiceert over zijn onderzoek naar mogelijke overwinsten die vandaag worden gemaakt door de uitbaters van kerncentrales of windmolenparken. Als er effectief sprake is van overwinsten, dan is het volgens ons vanzelfsprekend om die te laten terugvloeien naar de consument om de maatregelen mee te financieren.
Daarnaast roepen we de federale regering op om nu al na te denken over een eventuele verlenging van de tijdelijke maatregelen ingeval de prijzen hoog blijven, waar het er voorlopig naar uit ziet. Het is van belang dat men kort op de bal speelt in deze crisis die veel gezinnen hard treft.
Tot slot blijven wij aandringen op structurele maatregelen om de elektriciteitsfactuur toekomstbestendig en betaalbaar te maken. Wij benadrukken dat men de gelegenheid moet aangrijpen om te werken aan een bredere fiscale hervorming van de energiefactuur. In die context zouden de taksen en heffingen die de energiefactuur verzwaren, zoals de steun aan hernieuwbare energie, via een alternatieve belasting moeten kunnen worden gefinancierd. Deze oefeningen zou ook op het niveau van de gewesten moeten gebeuren.
Je kunt nog altijd onze eisen ondersteunen door onze petitie te tekenen.