Is al wat je koopt in de apotheek betrouwbaar?
Dat een product wordt verkocht in de apotheek, betekent niet per se dat het ook werkzaam en veilig is. Kijk maar naar producten zoals XLS Medical, waarover wij heel wat vragen kregen van consumenten.
Als je je geld niet wilt verspillen aan twijfelachtige producten, vraag dan expliciet aan je arts of apotheker of een product echt nodig is. Ook onze databank geneesmiddelen kan je wegwijs maken tussen nuttige, betwistbare en af te raden middelen.
Hoe beoordelen wij jouw geneesmiddel?
Waarom verkoopt de apotheker ook twijfelachtige producten?
Eerst en vooral: de apotheker verkoopt niet enkel geneesmiddelen, maar ook medische hulpmiddelen, voedingssupplementen en cosmetische producten. Op zulke producten haalt de apotheker immers hogere winstmarges dan op geneesmiddelen, waarvoor officiële maximumprijzen gelden.
Producten zoals het afslankmiddel XLS Medical, maar ook bv. Tasectan en Flamigel, worden verkocht als medisch hulpmiddel, al vinden wij dat ze als geneesmiddel op de markt gebracht zouden moeten worden en onder een strengere wetgeving thuis horen.
Firma’s kiezen echter voor het statuut van medisch hulpmiddel omdat het product hierdoor sneller en eenvoudiger op de markt kan komen. De eisen qua werkzaamheid en veiligheid zijn over het algemeen immers veel lakser voor medische hulpmiddelen dan voor geneesmiddelen. Bovendien zijn de reclameregels minder streng. Idem voor cosmetische producten en voedingssupplementen.
Helaas verleent de medische context van de apotheek zulke producten (onverdiende) geloofwaardigheid. Wij betreuren dan ook dat heel wat twijfelachtige producten in de apotheek worden verkocht zonder dat de apotheker er de nodige kanttekeningen bij plaatst.
De apotheker is een zorgverlener, geen verkoper. Hij of zij zou dus degelijk, gefundeerd en onafhankelijk advies moeten leveren aan patiënten en enkel indien nodig een geschikt product moeten afleveren.
Wat is het verschil tussen een geneesmiddel en een medisch hulpmiddel?
De term “medische hulpmiddelen” is helaas niet eenvoudig te omschrijven. Het gaat immers om een erg diverse markt. Zowel een eenvoudige pleister als implantaten zoals een pacemaker of een heupprothese vallen onder deze noemer.
Lees meer over medische hulpmiddelen
Eén ding hebben ze gemeen: ze hebben een mechanische of fysieke werking. Zo vormt een pleister bijvoorbeeld een barrière tussen een wonde en de omgevende lucht en kan een knieprothese worden beschouwd als een kopie van het echte gewricht maar dan uit metaal en plastic.
Bij een medisch hulpmiddel is er dus geen chemische interactie met je lichaam. Dat is wél het geval bij geneesmiddelen. Het actieve bestanddeel van een geneesmiddel gaat bijvoorbeeld inwerken op je afweersysteem of gaat bepaalde stoffen in je lichaamscellen beïnvloeden.
Binnen de groep van de medische hulpmiddelen zijn er echter een flink aantal producten, borderline medische hulpmiddelen genaamd, die sterk lijken op geneesmiddelen, voedingsupplementen of cosmetica en zich hierdoor in een grijze zone bevinden. Ook zulke producten beoordelen wij op hun gezondheidsclaims.
Ontdek welke claims wij doorprikken
Zijn alle geneesmiddelen betrouwbaar?
Neen. Zelfs binnen de categorie van geneesmiddelen zijn de eisen niet dezelfde voor elk product. Voor homeopathische geneesmiddelen en traditionele kruidengeneesmiddelen is bijvoorbeeld de werkzaamheid niet bewezen, al worden ze wel als geneesmiddel verkocht.
In onze databank geneesmiddelen vind je ons oordeel over duizenden geneesmiddelen. 11 % kreeg van ons het label "betwistbaar nut", wat wil zeggen dat we ernstige twijfels hebben bij hun werkzaamheid en/of veiligheid. 2 % raden we zelfs volledig af: deze medicatie heeft meer nadelen dan voordelen en moet volgens ons van de markt verdwijnen.
Wij vinden dat alle toegelaten producten onder de noemer “geneesmiddel” aan dezelfde normen moeten voldoen. Dit geldt eveneens voor de middelen die al op de markt zijn: een herevaluatie is hier op zijn plaats.
Hoe kan ik weten welke middeltjes te vertrouwen zijn?
Als consument is het heel moeilijk om te weten of de werkzaamheid en veiligheid van bepaalde producten voldoende onderbouwd is. Wij helpen je daarbij, onder meer met onze databank geneesmiddelen en ons oordeel over medische hulpmiddelen in de "grijze zone".
Kijk sowieso uit met medische producten waarvoor reclame gemaakt wordt: dit zijn vaak medische hulpmiddelen, voedingssupplementen, cosmetische producten of vrij te verkrijgen geneesmiddelen, waarvan het nut en de veiligheid niet per definitie gegarandeerd zijn.