Tieners spenderen (te) veel tijd op sociale media
Zes op de tien tieners zitten elke dag minstens twee uur op sociale media, zo blijkt uit onze enquête. Bij één op de zeven loopt die tijd zelfs op tot vijf uur of meer. Wanneer moet je je zorgen maken, en hoe krijg je als ouder een betere grip op de onlineactiviteiten van je tiener?
Onze Belgische jongeren zijn een pak actiever op sociale media dan hun ouders beseffen. Zes op de tien 15- tot 18-jarigen zijn dagelijks minstens twee uur bezig met apps als Instagram, Snapchat, Tiktok, Facebook en Discord, en één op de vier zelfs vier uur of meer. Tijdens weekends en vakanties neemt het internetgebruik nog verder toe.
Dat blijkt uit onze bevraging bij 716 ouders en 541 tieners over hun internetgebruik. De resultaten zijn confronterend, maar niet ongewoon of alarmerend. Verslaafd zijn deze tieners niet.
Is mijn kind verslaafd aan sociale media?
Sociale media als communicatietool
Acht op de tien jongeren hebben minstens drie profielen op sociale media, veel meer dan hun ouders denken. Minder dan één op de tien heeft er helemaal geen. Verbazend is dat niet, want tieners communiceren en interageren nu eenmaal via sociale media. Als al je vrienden online zitten, heb je bijna geen andere keuze.
Het lijkt misschien alsof tieners een halve dag hersenloos zitten te scrollen, maar in werkelijkheid is hun socialemediagebruik zelden zo passief. Jongeren zijn veelal actieve gebruikers online, die veel chatten met vrienden en zelf content plaatsen op Instagram of TikTok.
Tieners houden profielen verborgen
Ze schermen dat onlineleven wel graag af voor nieuwsgierige ogen, vaak zonder dat ouders iets vermoeden. Zo heeft 15 % van de bevraagde tieners zijn of haar ouders geblokkeerd op sociale media, en evenveel jongeren hebben een tweede (geheim) profiel aangemaakt.
Ook dat is volkomen normaal en geen reden tot paniek. Meer nog, het is zelfs gezond. De puberteit is een periode van emancipatie, waarin kinderen steeds meer loskomen van hun ouders. Jongeren hebben hun privéleven altijd al afgeschermd voor hun ouders.
Hoeveel sociale media is te veel?
Wanneer moet je je dan wél zorgen maken om je tiener? Als je kind niet meer geïnteresseerd is in andere activiteiten en het laat hangen op school, moet je ingrijpen en regels opleggen. Zo ver komt het zelden. Bij slechts een minderheid, zo’n 1 tot 5 %, loopt het mis.
Het belangrijkste is dat er een positieve band is tussen jou en je tiener met wederzijds vertrouwen, zodat je kind zich veilig voelt om thuis met problemen of issues aan te kloppen.
Tips voor bezorgde ouders: zo bescherm je je tiener
- Duik mee in de leefwereld van je tieners en vraag waar ze mee bezig zijn. Speel een spelletje mee, of doe eens samen een TikTok-challenge.
- Praat openlijk over de uitdagingen en gevaren van het internet, zoals sexting, cyberbullying en het effect van filters en onrealistische schoonheidsidealen. Laat hen daarbij voelen dat ze altijd bij jou terechtkunnen met vragen en problemen.
- Spreek schermvrije momenten af. Geen gsm’s aan tafel, tijdens het huiswerk en twee uur voor het slapengaan bijvoorbeeld. Leg uit waarom je dat belangrijk vindt.
- Bepaal eventueel een “schermbudget”. Spreek samen af wanneer en hoe lang je kind online mag, en koppel deze momenten aan voorwaarden zoals “als het huiswerk af is” of “enkel op bepaalde avonden”.
- Moedig hobby’s en passies aan, of dat nu muziek, kunst, sport of jeugdbeweging is. Plan ook genoeg activiteiten en uitstapjes voor het hele gezin zonder schermen.
- Geef zelf het goede voorbeeld. Als je als ouder heel de dag op je gsm bezig bent, bestaat de kans dat je kind dat gedrag kopieert of je adviezen niet ernstig neemt.