Hoe moet je een goede notaris kiezen?

Waarom is het belangrijk om je notaris goed te kiezen?

Je kunt voor veel zaken bij een notaris terecht:

• aankoop of verkoop van een eigendom
• samenwonen, huwelijk, echtscheiding
• schenking en erfenis
• oprichting van een vennootschap

Soms ben je verplicht om een notaris onder de arm te nemen, bijvoorbeeld voor de aankoop van een huis. Voor een vastgoedtransactie zullen de notaris en zijn medewerkers immers een hele reeks gegevens over de woning verzamelen en nagaan (bodemattest, EPB- of EPC-certificaat, elektrische installatie, enz.).

Kopen of verkopen, lees hier alles

Ze zullen daarnaast een authentieke akte opstellen die het onweerlegbare bewijs van het contract vormt. Niemand kan dat in twijfel trekken.

Belang van de keuze van de notaris

Met welke vraag je ook bij een notaris aanklopt, je zult hem of haar veel moeten toevertrouwen en uitleggen, zoals je gezinssituatie, je specifieke wensen, wat je wilt vermijden… Kies daarom liever voor iemand die je kunt vertrouwen.

Criteria om een notaris te kiezen

De notaris is een ambtenaar die door de koning is aangesteld. Hij is persoonlijk verantwoordelijk voor alles wat er binnen zijn kantoor gebeurt. Er zijn een paar elementen waarmee je rekening moet houden bij je keuze.

1. Opleiding en ervaring

Om notaris te worden, moet je een lang parcours afleggen. Je moet:

• een masterdiploma in de rechten behalen (5 jaar)
• een masterdiploma in notariaat behalen (1 jaar)
• stage lopen bij een notaris (minstens 3 jaar)
• een examen afleggen om notaris te worden

Als iemand het officiële statuut van "notaris" heeft, mag je er dus op rekenen dat die persoon bekwaam is en ervaring heeft.

2. Locatie

Je kunt een notaris bij jou in de buurt kiezen. Er zijn er ongeveer 1 140 in België. Je keuze is volledig vrij. Je hoeft dus niet per se naar een notaris in jouw buurt, en je moet ook niet altijd dezelfde kiezen. Je bent niet aan één bepaalde notaris gebonden.

Vraag dus zeker eens rond bij je vrienden en familie, en schakel gerust een notaris in die je via mond-tot-mondreclame wordt aanbevolen. 

3. Tarieven en kosten

Benieuwd hoeveel de diensten van een notaris je gaan kosten? Het eerste advies is gratis. Pas als de notaris een dossier opent en start met een onderzoek, begint de rekening te lopen.

Het bedrag dat je aan de notaris moet betalen, valt uiteen in drie categorieën:

• 1. Kosten: een vergoeding voor het werk van de notaris en zijn medewerkers en voor de verantwoordelijkheid die hij op zich neemt (erelonen)
• 2. Belastingen: de notaris int namens de overheid verschillende belastingen (bv. registratierechten, successierechten, btw, hypotheekkosten enz.) 
• 3. Administratieve kosten: zoals bijkomend onderzoek of opvragen van informatie over stedenbouw enz. 

Zoals je ziet, komt niet alles wat je aan de notaris betaalt in zijn eigen zak terecht.

Hoe de kosten van een notaris berekenen?

De kosten van een notaris hangen in België af van je regio.

Dit zijn de cijfers voor de aankoop van een huis of appartement voor € 300 000,- (eigen en unieke woning). Wij houden hier geen rekening met eventuele kortingen of verlaagde tarieven voor bescheiden woningen. 

Vaste en variabele tarieven

De overheid heeft voor veel notariële interventies vaste prijzen opgelegd, maar niet voor alles, wat de zaken ingewikkelder maakt.

Voor zaken waarvoor de tussenkomst van een notaris verplicht is, zoals de aankoop van een woning, geldt er een vast tarief. De ene notaris is in dit geval dus niet duurder dan de andere. Hoe hoger de aankoopwaarde van de woning, hoe meer je wel betaalt. 

Toch kunnen de kosten tussen klanten variëren, ondanks vergelijkbare omstandigheden. Het ene dossier is immers het andere niet, en kan bijvoorbeeld meer onderzoek vergen van de notaris. Dat maakt de prijsbepaling minder transparant voor de klant, maar is onvermijdelijk.

Te vermijden valkuilen tijdens besprekingen met je notaris

Elk jaar publiceert de Ombudsdienst van het Notariaat (die klachten tegen notarissen onderzoekt) een jaarverslag waarin het aantal en het soort klachten tegen notarissen wordt vermeld.

De ombudsdienst constateert in zijn laatste verslag dat jaarlijks steeds dezelfde klachten terugkomen. Vermijd deze waar mogelijk.

1. Gebrek aan communicatie tussen de notaris en de burger

Sinds het ontstaan van de Ombudsdienst van het Notariaat (2015) vinden de meeste geschillen hun oorsprong in een communicatieprobleem. Wat verwacht de burger? Wat kan de notaris bieden? Maar ook: wat mag de notaris verwachten van de burger?

Hier knelt vaak het schoentje. Want, als de noden en verwachtingen van de burger niet duidelijk zijn voor de notaris, zal hij zijn dienstverlening niet kunnen aanpassen en efficiënt kunnen inspelen op de vraag.

Zeg dus altijd duidelijk wat je verwacht en stel al je vragen: waarom, wat, hoe, door wie, binnen welk tijdsbestek, tegen welke prijs en wie betaalt deze kosten?

2. Gebrek aan eigen onderzoek van de burger bij stedenbouw 

De notaris wordt vaak ten onrechte als verantwoordelijke gehouden om stedenbouwkundige inbreuken vast te stellen. Terwijl de notaris daartoe niet over de nodige middelen beschikt. De notaris kan de klant enkel informeren en hem wijzen op de onmogelijkheid om de stedenbouwkundige regelmatigheid van een pand te garanderen.

Ook de kandidaat-koper heeft een informatieplicht. Laat je dus goed informeren door de afdeling stedenbouw voordat je een koopcontract tekent, zodat je er zeker van bent dat je de woning kunt gebruiken voor het doel dat je voor ogen hebt.

3. Gebrek aan transparantie tijdens de procedure bij de notaris

Uit verschillende klachten blijkt ook dat de procedure soms niet voldoende transparant is voor de burger. Aarzel niet om meer uitleg te vragen. Lees in het kader van de verkoop van een gebouw door bijvoorbeeld Biddit alles goed door en informeer vooraf naar de verkoopvoorwaarden.

Wees dus voorzichtig. Aarzel niet om contact op te nemen met de Ombudsdienst voor het notariaat als je in een gelijkaardige situatie terechtkomt. Die komt van pas als je een klacht hebt over je notaris. 

Hoe moet je je voorbereiden om je eerste afspraak met een notaris?

1. Informeer jezelf en laat je goed informeren over het onderwerp.

2. Vraag jezelf af of je een notaris nodig hebt. Je kunt bijvoorbeeld zelf een testament opstellen.

3. Bedenk van tevoren goed wat je precies wilt. Wat heb je precies in gedachten? Hoe beter je de notaris precies kunt uitleggen wat je wilt, hoe beter hij de situatie kan aanpakken.

4. Om tot een oplossing te komen, heeft de notaris informatie nodig over je leefsituatie en je wensen. Wees dus voorbereid op mogelijk lastige vragen van de notaris.

5. Vraag altijd vooraf meer informatie over de kosten aan je notaris.

6. Stel een lijst op met je eigen vragen en schrijf de antwoorden op of vraag de notaris of je het gesprek mag opnemen. Zo kun je het antwoord later nog eens beluisteren. 

Vragen over of problemen met je notaris?

Om een klacht in te dienen tegen je notaris moet je de juiste stappen en kanalen kennen. Wanneer zich in een notariële zaak problemen voordoen, is het belangrijk dat je stappen onderneemt om je rechten te doen gelden.

Heb je daarbij hulp nodig, dan kun je contact opnemen met onze juridische experts op 02 542 34 34. Zij zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 9u tot 12u30 en van 13u tot 17u (vrijdag tot 16u).

Contacteer onze juridische experts