De voordelen en methoden van buisisolatie voor verwarmingsbuizen

Bij een centrale verwarming lopen er leidingen van de ketel naar alle radiatoren. Daarlangs gaat warmte verloren. In de woonkamer is dat niet zo erg want het is toch de bedoeling om die ruimte op te warmen. Maar wanneer de leidingen lopen door een onverwarmde of minder verwarmde ruimte zoals een gang of traphal en al zeker door een garage of een kelder, waar de temperaturen vaak een stuk lager liggen — soms is het er maar 10 of 12°C — gaat er onnodig heel wat warmte verloren.

Met een goede isolatie van je verwarmingsbuizen kunt je je verbruik met 14% verminderen.

Isolatie om je energierekening te verlagen

Bij een leiding met een diameter van 28 mm, een courante maat van buizen voor de verwarming, loopt het verlies per lopende meter niet-geïsoleerde buis in een niet-verwarmd lokaal gemakkelijk op tot 12 liter stookolie of 12 m³ gas.

Tot € 200 besparing per jaar met een goede isolatie

Tegen de huidige gemiddelde energietarieven van mei 2024 spreken we hier per meter over een verlies van € 19 voor stookolie en € 17 voor wie zich met aardgas verwarmt. Als je uitgaat van een type-installatie met leidingen van verschillende diameters en een aantal aftakkingen, kun je door alles te isoleren gemiddeld zo’n € 200 euro per jaar besparen zowel voor aardgas als stookolie.

Hoe groter de diameter van de leidingen, hoe groter vanzelfsprekend ook het warmteverlies. Via een leiding van 48 mm diameter gaat dubbel zoveel warmte verloren als bij een leiding van 28 mm. Een leiding van 22 mm verliest een derde minder energie dan een van 28 mm.

In totaal kan het gemiddelde Belgische huishouden hun verwarmingsverbruik met 14% verminderen door de verwarmingsbuizen te isoleren.

In Brussel is het trouwens verplicht de buizen te isoleren met een diameter van 20mm of meer in onverwarmde ruimtes en vanaf 50mm in verwarmde ruimtes: dit is één van de eisen die nagekeken worden tijdens een ‘EPB-oplevering’, de verplichte controle als je een ketel installeert of vervangt in je woning.

De ingreep is op zichzelf niet zo moeilijk maar op voorhand stel je je het best enkele vragen.

Je hebt in principe de keuze uit drie soorten materialen voor buisisolatie:

• Rotswol: dit product is over het algemeen zeer dik en isoleert daardoor zeer goed.
• Polyethyleenschuim: de isolatiekousen van dit type worden aangeboden met verschillende soorten sluitingen.
• Elastomeer: dit is een zeer flexibel materiaal, wat het zeer eenvoudig te installeren maakt.

Lees meer over de voor- en nadelen van deze materialen. 

De leidingen in je verwarmingssysteem volgen niet altijd een regelmatig pad. Rechte leidingen kunnen perfect geïsoleerd worden met alle soorten isolatiehulzen. Maar het kan ook zijn dat je leidingen meer of minder uitgesproken bochten hebben, of zelfs een hoek van 90°.

Ontdek het stappenplan om zelf je buisisolatie te installeren.

Is het ook verstandig om de warmwaterleidingen te isoleren? Dat hangt af van hoe het water door de leidingen circuleert. We onderscheiden twee situaties:

• In sommige installaties pompt een pomp het warme water constant rond in een circuit, zodat het op elk moment direct beschikbaar is bij de kraan. In dat geval is het aan te raden om alle leidingen in het circuit te isoleren.
• Als je geen systeem hebt waarin het warme water constant circuleert, is isolatie geen grote prioriteit.

Hoe groter de diameter van de hulzen voor de buisisolatie, hoe hoger de prijs. De sluiting heeft ook invloed op de prijs. We hebben de huidige marktprijzen onderzocht, zowel in bouwmarkten als online.

Vergelijk de kosten voordat je een keuze maakt.

Je kunt naar een bouwmarkt gaan om buisisolatie te kopen, maar kijk ook naar de producten die online worden verkocht.

Op internet vind je vooral producten van elastomeer en enkele van rotswol.

In de bouwmarkten vind je voornamelijk producten van polyethyleenschuim.
Op ons energieplatform vind je nog meer tips over het isoleren van je huis en je energieverbruik te verminderen.

Naar het energieplatform

Je kunt natuurlijk gewoon repen minerale wol rond je leidingen wikkelen. Maar je kunt de klus sneller klaren en vooral een mooier afgewerkt geheel verkrijgen door gebruik te maken van de speciaal daartoe voorziene isolatieschalen die in de handel verkrijgbaar zijn. Doorgaans zijn die geschikt voor leidingen tot 48 mm diameter.

Drie soorten materiaal voor buisisolatie

In essentie kun je kiezen uit drie soorten materiaal: rotswol, polyethyleenschuim en elastomeer. We overlopen hierna hun plus- en minpunten.

Rotswol

Dit product is doorgaans zeer dik en isoleert daardoor zeer goed.

Voor Zeer goede thermische prestaties: de warmteverliezen worden sterk ingeperkt. Makkelijk aan te brengen op rechte stukken verwarmingsleiding van alle diameters, ook de grotere. Als je nauwkeurig werkt, kun je twee delen isolatieschaal netjes laten aansluiten in een hoek van 90°.

Tegen Zeer stijf materiaal en daardoor niet geschikt om bochten te isoleren. Niet bruikbaar als verwarmingsleidingen dicht tegen elkaar lopen of als ze te dicht tegen de muur aan zitten. Het is aangewezen om bij de plaatsing handschoenen, een bril en een masker te dragen om jezelf te beschermen. Rotswol kan immers voor irritatie zorgen. Niet overal verkrijgbaar, niet zo goedkoop in aanschaf.

Polyethyleenschuim

Je vindt dit soort leidingisolatie met verschillende soorten sluitingen (voorgelijmd met papierstrip, zipsluiting, oudere snapsluiting …). Het assortiment bevat vaak ook hulpstukken voor hoeken in 90°, isolatietape en gewone tape.

Voor Het product is verkrijgbaar in de meeste winkels, onder meer in de verkooppunten van de gekende doe-het-zelfketens zoals Brico, Gamma en Hubo.

Tegen Je moet de sluiting extra goed verzorgen opdat ze niet zou loskomen. Doorgaans niet verkrijgbaar voor leidingen met een grotere diameter. Collectoren, overlappende leidingen en wijde bochten isoleren is vaak problematisch. Hierdoor moet je meer isolatietape gebruiken, wat de kosten kan doen oplopen.

 

Elastomeer

Dit materiaal is uiterst soepel, waardoor het zeer makkelijk aan te brengen is. Qua plaatsingsgemak scoort dit materiaal veruit het best.

Voor Isoleert zeer goed. Geschikt voor zowel soepele als rechte verwarmingsleidingen. Gemakkelijk te plaatsen, ook in bochten. Verkrijgbaar in tal van diameters. Je kunt er tegelijk twee leidingen die dicht tegen elkaar lopen, mee omwikkelen. Het assortiment bevat doorgaans ook isolatietape met goede thermische prestaties om moeilijke of kritieke punten aan te pakken.

Tegen Vooral online verkrijgbaar. Soms te kopen in grote lengtes, bv. 25 m, wat niet altijd nodig is. Het duurst qua prijs.

Isolatiemateriaal met of zonder sluiting? 

Er zijn niet alleen verschillen qua materiaal, maar ook in het sluitingssysteem van buisisolatie.

Er zijn verschillende sluitingsmethoden:

• Zelfklevende lijm: Bij sommige schalen moet je zelf lijm op beide zijden van de sluiting aanbrengen of, wat handiger is, de naad afdichten met (isolatie)tape.
• Voorgelijmde naden: Andere schalen hebben voorgelijmde naden waarbij je alleen een foliestrip hoeft af te trekken zodat de twee delen aan elkaar kleven.
• Zipsysteem: Dit systeem lijkt op het sluitingssysteem van zakjes geraspte kaas. Het nieuwe zipsluitingssysteem blijkt goed te sluiten. We raden aan om enkele dagen na het aanbrengen de sluiting nog eens met de vinger na te gaan, zodat deze goed dicht blijft.

Voor alle varianten geldt dat je ze eerst moet opentrekken, deze rond de buis aanbrengen en vervolgens opnieuw sluiten.

Conclusie

De buisisolatie van rotswol presteert het beste dankzij hun dikte. Hierdoor heb je wel voldoende ruimte nodig tussen de leidingen en de muur, of tussen de leidingen onderling, wat in de praktijk vaak lastig is. Bochten maken met rotswol is eveneens moeilijk door de grotere dikte.

Elastomeer is het goedkoopste product biedt dezelfde prestaties als de duurste buisisolatie. Elastomeer is bovendien zeer flexibel, waardoor het veel makkelijker aan te brengen is. Heb je veel bochten in de leidingen en geen rechte hoeken van 90°? Dan is elastomeer de beste keuze. Is de configuratie eenvoudiger, met veel rechte stukken en voldoende ruimte tussen de leidingen? Dan kun je net zo goed kiezen voor polyethyleenschuim of zelfs rotswol.

Zelfs nu de energieprijzen zijn gedaald, blijft het isoleren van leidingen een goede investering die snel is terugverdiend.

In onderstaande video leggen we je uit hoe je met verschillende materialen buisisolatie kan installeren: 

Elastomeer is veruit het makkelijkste om te plaatsen. Dit materiaal is bijzonder flexibel, waardoor het aanbrengen rond bochten en hoeken van 90° zeer eenvoudig is. Bij het kiezen van de juiste diameter kun je zelfs een extra grote maat gebruiken om twee leidingen tegelijk te omwikkelen, wat met geen enkel ander type leidingisolatie mogelijk is.

Hoewel de soepele isolatieschalen van elastomeer veel delen van je leidingnetwerk kunnen isoleren, is het toch soms nodig om isolatietape te gebruiken, bijvoorbeeld rond kranen en collectoren. Bij andere isolatiematerialen kunnen grotere stukken moeilijker met schalen worden geïsoleerd, wat betekent dat je vaak isolatietape moet gebruiken voor een goede afwerking. Het kan zelfs nuttig zijn om de tape twee keer rond de leidingen te wikkelen, aangezien isolatietape dunner is dan de isolatieschalen.

Houd er rekening mee dat isolatietape niet goedkoop is en de totale kosten aanzienlijk kan verhogen. Let daarom niet alleen op de prijs per meter isolatieschaal, maar kies bij voorkeur voor buisisolatie die je installatie al maximaal isoleert om extra kosten voor tape te vermijden.

We kunnen hier twee situaties onderscheiden:

• In sommige installaties doet een circulatiepomp het warm water constant in een kring rondstromen opdat de gebruiker op ieder moment aan elke warmwaterkraan meteen warm water zou kunnen tappen. Deze situatie is vergelijkbaar met die van verwarmingsbuizen, of zelfs erger want de circulatie van warm water vindt het hele jaar door plaats, dus ook in de zomer met het risico dat het in die lokalen te warm wordt. Bijgevolg is het hier aangewezen om alle leidingen van de kring te isoleren, zowel in verwarmde als niet-verwarmde ruimten. Je zult er aanzienlijk mee besparen op jouw energiefactuur.
  
  
• Als je niet te maken hebt met warm water dat constant circuleert, zal isoleren niet meteen een prioriteit zijn. Isoleer je toch, dan zal de winst er vooral in bestaan dat het water in de buizen tussen de boiler en de kraan iets minder snel afkoelt en dat je wanneer je binnen bv. een half uur opnieuw water tapt, dit nog warm genoeg zal zijn om het direct te benutten.

Bescherming tegen vorst

Uiteraard kan het isoleren van waterleidingen, met hetzelfde soort isolatieschalen, ook nuttig zijn in de winter als bescherming tegen de vorst. De kraan kun je beschermen met een doek met een plastic zak errond.

Om te vermijden dat een buitenleiding of -kraan kapotvriest, kun je die soms maar beter gewoon afsluiten in de winter. Draai de stopkraan van de leiding in kwestie dicht en zet de kraan open om alle water uit de leiding te laten lopen.

• De prijs voor isolatie met polyethyleenschuim ligt rond 1,5 à 2 euro per meter voor de basisversie en 4 à 8 euro voor de zipsluiting (voor buizen met een diameter van 22mm tot 48 mm).
• Bij rotswol isolatie vonden we prijzen van 6 à 11 euro per meter
• Voor elastomeer ligt de prijs op 7 à 18 euro per meter

Hoe groter de diameter van leiding waarvoor de isolatieschalen bedoeld zijn, hoe hoger de prijs. De isolatie van rotswol is duurder dan deze van polyethyleenschuim, maar goedkoper dan deze van elastomeer. Bij elastomeer merken we online grote prijsverschillen voor hetzelfde product. Ga dus zeker goed op onderzoek als je voor elastomeer kiest.

Ook de sluiting heeft een impact op de prijs: die met een zipsluiting zijn drie tot vier keer duurder dan de basisversie zonder.

Bovendien zul je veelal nog isolatietape nodig hebben om moeilijk bereikbare stukken leiding die je niet volledig hebt kunnen isoleren, te omwikkelen. Die tape is doorgaans niet zo goedkoop. Je hebt er baat bij om al zoveel mogelijk met isolatieschalen te werken zodat je alleen je toevlucht moet zoeken bij tape als het niet anders kan. 

Ook de bochtstukken, wanneer deze beschikbaar zijn, zijn aanzienlijk duurder. Het is dus voordeliger als je de isolatieschalen ook kan gebruiken in de bochten.

Doe-het-zelfzaak

In de doe-het-zelfzaken vind je vooral de producten uit polyethyleenschuim. In de winkel kun je de buisisolatie meestal zelfs betalen met je ecocheques. 

Onlinewinkel

Online vind je vooral de producten in elastomeer en enkele producten in rotswol.

De producten in rotswol zijn wel meer dan eens bedoeld voor diameters van meer dan 48 mm en dus grotere installaties. Het aanbod voor de huishoudelijke installaties is eerder beperkt.

Bij de producten uit elastomeer vind je pakketten met een uiteenlopende lengte aan schalen. Je hebt kleine pakketten met een lengte van 2 m maar je hebt ook grote rollen die tot 25 m gaan. Als je overal in huis dezelfde diameter van verwarmingsleidingen hebt, is er niets op tegen om zo’n grote hoeveelheid aan te kopen. Maar als je in huis met tal van verschillende diameters in je leidingennet wordt geconfronteerd, dreig je met veel overschot opgezadeld te zitten, wat je beter kunt vermijden.

Hou ook rekening met de verzendkosten, deze kunnen soms oplopen in verhouding met de kostprijs van je producten, zeker wanneer je slechts kleinere hoeveelheden nodig hebt.