Welke toestellen brengen verkoeling in huis?

Je kunt een aantal ingrepen uitvoeren op het vlak van isolatie, zonwering, dakbedekking enz. om oververhitting in huis te voorkomen. Maar die vergen doorgaans een investering in geld en tijd. Met een plotse opstoot van de temperaturen ben je soms genoopt om snel te handelen.

Met zonwering kun je je al voor een groot stuk beschutten. Het spreekt vanzelf dat een buitenzonwering het meest efficiënt is, maar ook zonwering langs de binnenkant kan al een zeker effect genereren. Wat bij de keuze van de meest geschikte zonwering komt kijken, overlopen we elders  in 10 vragen.

Verkoelen zonder airco of ventilator

Denk er ook aan om de woning sterk te verluchtenop het ogenblik dat de temperatuur buiten lager ligt dan binnen, en dus vooral ‘s nachts. Vergis je niet: het volstaat niet dat je wat tocht voelt om meteen de ramen open te zwieren. Ga desnoods met een thermometer na of de temperatuur buiten wel degelijk lager ligt dan die binnen. Meer info over verluchten vind je in onze tips.

Op welke manier verkoelen? 

Zet zo mogelijk ramen open die zich in tegenovergestelde gevels bevinden. Eventueel kun je de hoogte van de woning benutten door ramen op de bovenste verdieping of zelfs op zolder open te zetten. Op die manier kun je een soort trek doorheen de woning creëren die de warmte sneller afvoert.

Beetje afkoelen? Wij hebben nog meer airconditioning- en ventilatietips:

• Zonnewinsten via de ramen beperken
• Beweegbare zonwering aanbrengen
• Verkoelen met behulp van groen
• Isoleren tegen de warmte
• Warmte bufferen in inerte materialen
• Reflecteren met een witte dakbedekking
• Het energieverbruik in de woning beperken
• ’s Nachts volop verluchten
• Comfort opwekken met een ventilator
• Passief of actief koelen
• Koopwijzer: de beste airco’s 2022

Ventilator of airco: wat kiezen?

Maar als de temperaturen toch de hoogte in schieten en je er niet in slaagt om het koel te houden in huis, kun je toch geneigd zijn om tijdelijk naar andere oplossingen te grijpen om je leefcomfort te verhogen, bv. met een ventilator of zelfs een aircotoestel. Hoe maak je dan je keuze?

Verkoelen met een ventilator of vernevelaar

Je hebt een zeer brede keuze aan ventilatoren: van een klein bureaumodel over een kolomventilator tot zelfs een plafondventilator. Alle hebben ze gemeen dat ze op zich niet zorgen voor een lagere temperatuur; ze werken vooral in op het gevoel.

Waar plaats ik een ventilator of vernevelaar?

In de buurt van een ventilator daalt de gevoelstemperatuur effectief door de luchtverplaatsing. Door die luchtverplaatsing over de huid verdampt het zweet en koelt het menselijk lichaam af. Zodra je de ventilator uitschakelt of te ver van je af plaatst, verdwijnt het effect ervan. Als de ventilatie wordt gecombineerd met verneveling, bv. met behulp van een ventilator die is uitgerust met een waterreservoir, neemt de verdamping van het water warmte op waardoor de luchttemperatuur enigszins daalt, zij het in beperkte mate. Hou er wel rekening mee dat als de lucht heel vochtig wordt, het bijkomende vocht niet meer zal kunnen verdampen en de verneveling aan efficiëntie zal inboeten. Het komt er dan op aan om het desbetreffende lokaal te verluchten, op een ogenblik dat de temperatuur buiten lager ligt dan binnen wel te verstaan. Je kunt ook een laken of doek vochtig of nat maken en die voor een gewone ventilator aanbrengen. Met een plastic fles met water die je invriest en daarna voor de ventilator plaatst kun je zelfs hetzelfde effect verkrijgen.  Uiteraard zul je geregeld het doek opnieuw moeten bevochtigen of een andere fles uit de diepvriezer moeten halen.

Welk type airco kiezen?

Een airco slaagt er wel in om de temperatuur in huis effectief te doen zakken. Een airco werkt volgens het principe van een koelkast: een vloeistof die in een gesloten circuit vloeit, neemt warmte uit de lucht van het desbetreffende lokaal weg om die naar buiten af te voeren.

Monoblok of split airconditioning?

Bij een monobloktoestel of mobiele airco wordt lucht uit het lokaal opgezogen, gekoeld en ontvochtigd, en vervolgens opnieuw aan het lokaal afgegeven. De eigenlijke warmte wordt naar buiten afgevoerd via een flexibele slang van zo’n 12 à 15 cm diameter. Veelal wordt die door een raam in kiepstand gehangen (zoals soms bij een droogkast).

Verse buitenlucht moet de afgevoerde binnenlucht vervangen, maar die buitenlucht is doorgaans warmer dan die binnen. Die extra warme lucht moet op zijn beurt worden gekoeld, waardoor de airco aan efficiëntie inboet - het zal langer duren om de lucht af te koelen tot de gewenste temperatuur, als dat al lukt - en ook extra zal kosten in verbruik. Dat het raam open staat, kan al evenzeer een storende factor zijn als er bv. veel lawaai in de omgeving is.

Monobloktoestellen zijn meestal mobiele apparaten. Het voordeel van mobiele airco’s is dat je ze in verschillende lokalen kunt gebruiken, althans op verschillende tijdstippen: overdag in de woonkamer, ’s avonds in de slaapkamer enz. Je hoeft ook geen installatiekosten te voorzien; gewoon de stekker in het stopcontact en het koelen kan beginnen.

Het nadeel van mobiele airco’s is dat ze doorgaans zwaar zijn en omvangrijk; 30 kg is geen uitzondering. Meestal kun je ze verrijden op wieltjes, maar het wordt een vervelende klus als je ze naar een andere verdieping moet verhuizen.

Wat is de kostprijs van zo’n monoblok of mobiele airco? 

Een monobloktoestel kost € 200 tot € 800 en meer.

KOOPWIJZER: Bekijk hier de resultaten van onze meest recente test van mobiele airco's.

Naar onze koopwijzer mobiele airco

Een splittoestel bestaat uit twee delen – één voor binnen, één voor buiten – die met elkaar zijn verbonden. In de koppeling tussen beide zitten leidingen waarin de koelvloeistof en het condenswater circuleren. Die koppeling is veel smaller dan de buis van een monobloktoestel, wat het makkelijker maakt om het lokaal luchtdicht te houden. Dat komt de efficiëntie van het systeem ten goede.

De meeste splittoestellen zijn vaste exemplaren met veelal een hoger koelvermogen dan dat van een mobiel exemplaar. Je kunt zo’n vast toestel doorgaans ook makkelijker tegen een wand of het plafond aanbrengen, zodat het niet in je weg staat. Je moet wel rekenen op bijkomende installatiekosten. Dat geldt des te meer bij de zgn. multisplittoestellen, waarmee je meerdere lokalen tegelijk kunt koelen. Dan worden verschillende binnenunits aan een en dezelfde buitenunit gekoppeld.

Hoeveel kost een splittoestel? 

Een airco van dit type kost al gauw € 600 tot € 1 200 en meer.

Waar moet je een airco plaatsen?

Bij monobloktoestellen moet je een grote buis door het raam hangen. Je moet ze dus in de buurt van een raam plaatsen.

Bij de splitmodellen moet je buiten plaats voor een unit voorzien, wat visueel wel eens minder aantrekkelijk oogt. De binnenunit(s) wordt veelal tegen de muur of tegen het plafond bevestigd.

Maakt een airco veel lawaai?

Airco’s zijn doorgaans erg lawaaierig, stille airco’s bestaan dus niet. Zoiets in je slaapkamer hebben, is geen evidentie. Dat is zeker het geval als de compressor binnen zit, zoals bij de monobloc-toestellen.

Sommige toestellen hebben echter een nachtfunctie of een stille modus: de ventilator draait dan trager om zo minder herrie te maken. Vaak kun je ’s nachts ook het licht van het display afzwakken.

Je kunt de toestellen veelal ook programmeren: na een bepaalde tijd laten uitschakelen, in- en uitschakelen voor bepaalde periodes of een combinatie van beide.
Het aantal decibel (dB) dat het toestel produceert, vind je terug op de informatie bij het toestel.

Andere criteria die je keuze kunnen bepalen zijn: het verbruik of vermogen van de airco, het onderhoud of het merk van airco. Lees er meer over in onze koopgids van mobiele airco's of in onze koopgids van vaste airco's.

Naar onze koopgids van vaste airco's

Naar onze koopgids van mobiele airco's

Een omkeerbare warmtepomp

Warmtepompen worden gepromoot als zeer efficiënte toestellen om een goed geïsoleerde woning te verwarmen, al speelt de hoge stroomprijs hen parten om vanuit financieel oogpunt de strijd met een verwarmingssysteem op gas of stookolie te kunnen winnen. Warmtepompen kunnen soms ook omgekeerd werken om te koelen (net zoals sommige airco’s omgekeerd kunnen instaan voor verwarming). Vaste aircotoestellen, veelal dus splitmodellen, zijn trouwens eigenlijk niets anders dan lucht-luchtwarmtepompen.

Lees er meer over in ons dossier over warmtepompen.