Zonnepanelen: nieuwe premie vanaf 2021 compenseert verlies van terugdraaiende meter
Volgens de Vlaamse overheid zou wie zonnepanelen heeft geplaatst vóór het eind van dit jaar, zijn elektriciteitsmeter 15 jaar kunnen zien terugdraaien na de aanmelding van de fotovoltaïsche installatie. Komt er intussen een digitale meter in huis, dan zal dat terugdraaien op een virtuele manier gebeuren.
Maar de Vlaamse energieregulator VREG wil bij de invoering van de digitale meter af van het mechanisme van deze “totale compensatie” en heeft hiertoe een rechtszaak aangespannen. Als de VREG gelijk krijgt, zou met de plaatsing van een digitale meter bij jou thuis die totale compensatie verdwijnen. Je behoudt dan wel nog een gedeeltelijke compensatie, namelijk op het deel “energie” van je factuur maar niet langer op het deel “netkosten” van jouw elektriciteitstarief. Tegelijk zou het prosumententarief wegvallen.
Wie zonnepanelen plaatst vanaf 2021, zou sowieso in het nieuwe stelsel van de gedeeltelijke compensatie zonder prosumententarief terechtkomen.
Financieel rendement blijft overeind
Voor het financieel rendement voor een investering in zonnepanelen zijn twee factoren cruciaal: de oriëntatie van het dak en de initiële aanschafprijs voor de installatie. Volgens onze berekeningen kun je met een aanschafprijs van € 1 250 per kilowattpiek (kWp) uitkomen op een rendement van 3,5 tot 5,6 % per jaar, en dat over 20 jaar, afhankelijk van de minder of meer gunstige oriëntatie van het dak. Meer details hierover vind je in ons dossier over zonnepanelen.
De Vlaamse overheid heeft nu een nieuwe investeringspremie aangekondigd voor wie zonnepanelen plaatst vanaf 2021 in een woning waarvan de bouwaanvraag dateert van vóór uiterlijk eind 2013. Het gaat in 2021 om een bedrag van € 300 per kWp voor de eerste 4 kWp en van € 150 per kWp voor de kWp tussen 4 en 6 kW, met een maximum van € 1 500 per installatie. Voor installaties die in dienst wordt genomen in de jaren 2022 tot 2024, zou de premie jaar na jaar zakken. Ter vergelijking: voor een basisinstallatie betaal je vaak tussen € 1 100 en € 1 350 per kWp.
Deze premie betekent eigenlijk dat de aanschafprijs van de installatie dankzij de eenmalige premie daalt voor zover de prijzen van de installaties niet worden opgetrokken door de installateurs en die zo het effect van de premie niet ongedaan maken. Een mechanisme dat we al eerder in andere situaties hebben zien opduiken als subsidies worden toegekend.
Volgens onze berekeningen zou de nieuwe premie het verlies door de overgang van de “totale compensatie” naar een gedeeltelijke compensatie min of meer compenseren, afhankelijk van onder meer de mate aan zelfverbruik. Dit is de mate waarin je jouw eigen stoomproductie meteen kunt benutten door je elektrische toestellen voornamelijk op dat moment te laten draaien. Onze conclusie luidt: vanuit het oogpunt van het financieel rendement moet je een investering in zonnepanelen niet uitstellen tot 2021, zeker niet als je vanaf dan bij een lager zelfverbruik meer nadeel zou ondervinden, wat bv. kan voorkomen als je een grote zonnepaneleninstallatie zou plaatsen die het verbruik van een klassieke elektrische verwarming of een warmtepomp moet dekken. In dat scenario kun je beter proberen om het voordeel van de terugdraaiende meter gedurende 15 jaar te verkrijgen.
Nood aan stabiel kader
In de aankondiging door de Vlaamse overheid wordt met geen woord gerept over hoelang de gedeeltelijke compensatie van de stroomproductie op termijn zou worden behouden. Er wordt evenmin verteld of de premie zou worden aangepast als tegengewicht voor de mogelijke impact van de invoering van een capaciteitstarief, waarbij je een vaste vergoeding moet betalen volgens het (piek)vermogen of -verbruik van jouw elektrische installatie. Dan verkleint het deel waarop je door zelfverbruik kunt besparen.
Aangezien het bedrag van de premie jaar na jaar zou dalen, lijkt dat niet het geval te zijn. Wij vinden het alvast cruciaal om de gedeeltelijke compensatie, die gepaard gaat met de afschaffing van het prosumententarief, te behouden.
Volgens ons heeft de consument dan ook vooral nood aan een stabiel kader rond zonnepanelen, meer nog dan aan een premie.