Mag een energieleverancier jouw maandelijks voorschot zomaar verhogen?
In een reactie op de boomende energieprijzen besliste Mega, die bijna 600 000 Belgen als klant telt, om het bedrag van de maandelijkse voorschotten te verhogen. Die maatregel treft zowel consumenten die een variabel contract hebben alsook - toch enigszins verwonderlijk – veel consumenten met een vast contract.
Voor die laatste groep verwijst Mega naar de impact op het energieverbruik van het telewerk, van de koele temperaturen van de afgelopen maanden en van de vernieuwing van contracten tegen veel hogere tarieven, op een moment dat niet samenvalt met de meteropname. Dat voorspelt laattijdige aanpassingen van voorschotten en gepeperde eindafrekeningen.
Wat wij ervan denken
Volgens ons probeert Mega vooral om de financiële risico’s te beperken van een eventueel toenemend aantal wanbetalers, als je weet dat de leveranciers als enige aansprakelijk zijn in geval van niet-betaling van de factuur (ook voor de netkosten en andere heffingen).
Wij stellen het op prijs dat Mega zijn klanten over de prijsverhoging informeert, maar vinden dat de verhoging van de voorschotten en de bepaling van het bedrag ervan aan het oordeel van de klanten zouden moeten worden overgelaten. Uiteindelijk zijn zij het best geplaatst om hun eigen financiële toestand in te schatten en te oordelen over de kansen op een meer of minder aanzienlijke verhoging.
In elk geval roept deze handelswijze vragen op, waarop wij hierna een antwoord geven.
- Is het wettelijk?
Het Consumentenakkoord voor de energiemarkt, dat Mega in juni heeft onderschreven, blijft helaas vaag over de kwestie van de voorschotten: de leveranciers moeten alleen uitleg geven over de berekeningsmethode en hun beslissing rechtvaardigen, maar het akkoord bepaalt niet duidelijk dat de consument het recht heeft om een verhoging te weigeren. Wij vinden dat dit punt uit het Consumentenakkoord zou moeten worden herzien en het laatste woord aan de consumenten zou moeten worden gegeven.
De algemene voorwaarden van Mega voorzien in een verhoging van het voorschot als de verbruiksomstandigheden wijzigen. Volgens ons is het aan de leverancier om die wijziging te bewijzen maar we stellen vast dat hij dat niet doet.
- Is het terecht?
Het getuigt effectief van voorzichtigheid om je voorschotfactuur te verhogen als je een variabel contact hebt. Dat hebben we ook zelf aangeraden. Als je je in die situatie bevindt, vinden sommige leveranciers zoals Lampiris zelfs dat het beter is om de voorschotten met 30 tot 50 % te verhogen. Maar het initiatief daartoe zou bij de consument moeten liggen.
Het verplichte en veralgemeende karakter van een verhoging van de voorschotfacturen voor een aantal consumenten met een vast contract vinden wij hoe dan ook veel minder gerechtvaardigd.
- Wat kun je doen als je niet akkoord gaat met die verhoging of het bedrag ervan?
Als je niet akkoord gaat met die verhoging, laat Mega je de mogelijkheid om ze af te zwakken, maar niet met meer dan twee derde. Als Mega dus jouw maandelijks voorschotbedrag verhoogt met € 30, mag je de verhoging slechts met € 20 afzwakken en moet je minstens € 10 méér betalen aan maandelijks voorschot.
Daarnaast bestaat de enige oplossing erin om van leverancier te veranderen, voor zover je dan een goed alternatief vindt. Dat is in Brussel niet vanzelfsprekend, waar slechts twee leveranciers nog nieuwe klanten zonder voorwaarden aanvaarden.
Bovendien moet je er rekening mee houden dat Mega steeds het volle bedrag aan jaarvergoeding aanrekent per begonnen jaar, en dus niet pro rata het aantal maanden dat je klant bij hen bent geweest. Daardoor kun je extra financieel verlies lijden.
- Wat in geval van failliet van een leverancier?
De stijgende prijzen zetten leveranciers die al hun energie moeten aankopen op de groothandelsmarkten, onder druk. Vorige maand ging in Brussel Energy2Business failliet, die energie leverde aan professionele klanten. Een paar jaar geleden keek ook Energy People tegen een faillissement aan en konden we ex-klanten enkel aanraden een schuldvordering in te dienen bij de curator met een minieme kans om hun centen ooit terug te zien.
Als de prijzen zo fors verder blijven stijgen als ze nu op de markten doen (de gasprijs is intussen naar 100 €/MWh gestegen op de groothandelsmarkt), valt niet uit te sluiten dat kleinere leveranciers het moeilijk krijgen. Een té forse verhoging van je voorschotbedrag is dus ook niet aangewezen want in geval van een faillissement zal het allesbehalve gemakkelijk zijn om wat je te veel hebt betaald, terug te krijgen.
Neen aan een omschakeling van vast naar variabel zonder expliciet akkoord
Verschillende energieleveranciers hebben al beslist om tijdelijk niet langer nieuwe vaste contracten aan te bieden. Veel consumenten zullen daardoor als hun huidige contract afloopt, zonder te weten een contract met een variabel tarief in de maag gesplitst krijgen.
Bovendien vernamen wij dat Mega klanten van een vast naar een variabel contract heeft overgezet op een moment waarop de leverancier wel nog altijd vaste contracten aanbood. Dat vinden wij onaanvaardbaar.
Het is hoog tijd dat de procedure die de consument moet informeren over de vernieuwing van zijn contract, duidelijker en transparanter wordt.
Hulp nodig?
Weet dat je altijd onze klachtenbox kunt gebruiken als je een probleem hebt met een energieleverancier.
Je kunt ook contact opnemen met onze experts (van maandag tot vrijdag van 9u. tot 12u.30 en van 13u. tot 17u., behalve op vrijdag tot 16u.) voor al jouw vragen over energie: dat kan per telefoon op het nummer 02 542 33 86 of via het contactformulier.