Antibiotica bij dieren, de ommekeer is ingezet
Het is absoluut noodzakelijk dat we het gebruik van antibiotica terugschroeven om antibioticaresistentie te verminderen. Voor het jaar 2018 noteren we de grootste daling in het gebruik van antibiotica in de dierengeneeskunde sinds 2011. Toch moet er nog een laatste inspanning geleverd worden om de uiteindelijke doelstellingen te behalen.
Twee van de drie doelstellingen al bereikt
In 2014 stelde het AMCRA (Kenniscentrum inzake antibioticagebruik en -resistentie bij dieren) drie doelstellingen vast om het gebruik van antibiotica in de dierengeneeskunde te beperken. Het is immers de bedoeling om het fenomeen van de antibioticaresistentie een halt toe te roepen. Tussen 2011 en eind 2020 moet er op drie vlakken vooruitgang geboekt worden:
- -50% in het totale gebruik van antibiotica
- -75% in het gebruik van kritisch belangrijke antibiotica (antibiotica die erg vatbaar zijn voor resistentie, antibiotica die als ‘laatste redmiddel’ gebruikt worden en antibiotica waarvan het gebruik door specifieke maatregelen gecontroleerd moet worden)
- -50% in het gebruik van gemedicineerde voeders op basis van antibiotica
Het eerste goede nieuws: twee van die doelstellingen zijn al sinds 2017 bereikt. Sterker nog, ze zijn sindsdien zelfs overtroffen. Momenteel gebruikt men 70% minder antibiotica in gemedicineerde voeders en het gebruik van kritisch belangrijke antibiotica is zelfs met 79% gedaald, ondanks een stijging van het gebruik in 2018.
Hoewel die stijging van 34% bij vleeskippen en -kalveren slechts één jaar betrof, is ze toch onrustwekkend te noemen. Dat percentage dient dan ook zo snel mogelijk teruggeschroefd te worden. Er ligt in die sectoren dan ook nog wel wat werk op de plank.
Het tweede goede nieuws: het totale gebruik van antibiotica is het afgelopen jaar sterk gedaald met maar liefst 35%. De doelstelling van -50% tegen 2020 ligt dan ook nog binnen de mogelijkheden. De af te leggen weg is echter nog lang en er zal een versnelling hoger geschakeld moeten worden om de laatste 15% te realiseren.
Een echte impact op de resistentie
Uiteraard blijft het in toom houden en terugdringen van resistentie de belangrijkste doelstelling. Het derde goede nieuws is het feit dat het verminderd gebruik van kritisch belangrijke antibiotica sinds 2011 hand in hand gaat met een daling van de antibioticaresistentie ten opzichte van die antibiotica in dezelfde periode.
Jammer genoeg blijft de resistentie ten opzichte van antibiotica die voornamelijk bij fokdieren gebruikt worden op hetzelfde niveau sinds 2011. Het is dus van essentieel belang dat we inspanningen blijven leveren om het gebruik van alle antibiotica terug te schroeven.
Laten we niet vergeten dat België op Europees niveau een belangrijke gebruiker van antibiotica in de dierengeneeskunde blijft. Bovendien is ons land in Europa een van de grootste gebruikers van antibiotica bij de mens. We blijven er dan ook op aandringen dat ons land nieuwe en meer ambitieuze doelstellingen vastlegt.
In ons dossier Antibiotica in voeding vindt u meer informatie over antibiotica in onze voeding.