Contactloos betalen: zo hou je het veilig

Deze betaalmethode werkt met de NFC-technologie. NFC is de afkorting van “Near Field Communication”, wat zoveel betekent als draadloze communicatie van dichtbij.

Die technologie wordt trouwens niet alleen gebruikt voor betaalkaarten. NFC wordt onder meer ook toegepast bij bepaalde vervoersbewijzen (zoals Mobib), elektronische kaarten voor maaltijdcheques, toegangskaarten en autosleutels. En sommige festivals leveren een polsbandje met een NFC-chip om contactloos te betalen. 

Door je bankkaart of een ander betaalmiddel op enkele centimeters van de betaalterminal te houden, kunnen die twee onderling communiceren via radiogolven om de betaling uit te voeren.

Contactloos betalen met bankkaart

Staat er een pictogram met vier radiogolfjes op je bankkaart? Dan kun je contactloos met je kaart betalen aan elke betaalterminal waarop je hetzelfde pictogram ziet. Om je aankopen te betalen, houd je de kaart gewoon dicht bij dat pictogram op de terminal, vaak aan de linkerzijde.

Je moet je kaart dus niet meer in de terminal stoppen en geen pincode invoeren, tenminste als je niet meer dan een bepaald bedrag uitgeeft. De meeste banken hanteren een limiet van € 50. 

Bijna alle bankkaarten zijn al voorzien van een NFC-chip. En intussen kun je op vrijwel alle betaalterminals in België contactloos betalen. 

Wat zijn de risico's van contactloos betalen met mijn bankkaart?

Jammer genoeg gaan de snelheid, het gemak en de gebruiksvriendelijkheid enigszins ten koste van de veiligheid.

Doordat je een contactloze betaling niet moet bevestigen, verlies je in zekere mate de controle over de verrichting. Dat schept natuurlijk nieuwe mogelijkheden voor mensen met minder goede bedoelingen: 

Bij verlies of diefstal van je kaart kan iemand anders er (kleine) aankopen mee doen zonder je pincode te kennen. Gaat de zakkenroller met je portefeuille of handtas aan de haal, dan geldt dit dus voor elke contactloze betaalkaart die buitgemaakt wordt (debetkaart, kredietkaart, maaltijdchequeskaart,...).

Hoe beperk ik deze risico's?

• Contactloos betalen is enkel mogelijk voor bedragen tot € 50.
• Na een bepaald aantal contactloze betalingen of een zeker totaalbedrag moet je toch je pincode invoeren. Dit verkleint de kans dat er grote bedragen gestolen kunnen worden.

Hoeveel geld kan ik kwijtspelen als mijn kaart wordt gestolen?

In principe kun je helemaal niets kwijtraken. Aangezien de bank je in dat geval de mogelijkheid biedt om te betalen zonder authenticatie, moet ze het volledige bedrag vergoeden als er na verlies of diefstal van je kaart misbruik van is gemaakt.

Voor alle duidelijkheid: als je je kaart via Card Stop laat blokkeren, kan ze nadien toch nog eventjes worden gebruikt voor contactloze betalingen. Dat komt doordat contactloos betalen soms offline gebeurt, waardoor de kaart op het moment van betaling nog niet “weet” dat ze geblokkeerd is.

Wat als ik niet contactloos wil betalen met mijn bankkaart?

Wij vinden dat je als klant een kaart zonder NFC-chip moet kunnen eisen van je bank of dat je bank de chip moet uitschakelen als je dat wenst, zonder extra kosten.

De meeste banken voorzien de mogelijkheid om de NFC-chip te laten uitschakelen door bijvoorbeeld het callcenter te bellen, of via de website of de app van de bank.

Contactloos betalen met smartphone

Je kunt ook contactloos betalen met je smartphone. Let op, dat is niet hetzelfde als mobiel betalen met je smartphone, bijvoorbeeld door een QR-code te scannen. Bij die laatste komt er geen NFC-technologie aan te pas.

Meer uitleg over de verschillende betaalmethoden met je smartphone vind je in ons dossier.   

Betalen met je smartphone

Hoe kan ik contactloos betalen met mijn smartphone?

Android

Wat je precies moet doen, hangt af van het bedrag dat je moet betalen:

• Voor maximaal € 50: hou je smartphone even bij de betaalterminal en haal hem uit de slaapstand. Je moet niets anders doen en krijgt een bevestiging van de betaling.
• Voor meer dan € 50: hou je smartphone even bij de betaalterminal en ontgrendel vervolgens je smartphone (met je pincode, digitale vingerafdruk, …) om de transactie te bevestigen.

iOS

Anders dan bij Google Pay moet je jezelf altijd identificeren.

• Als je FaceID gebruikt, druk je tweemaal op de knop aan de zijkant van je iPhone. Bevestig de transactie met FaceID en
  houd je iPhone dicht bij de betaalterminal.
• Als je TouchID gebruikt, leg je vinger dan op de vingerafdruksensor terwijl je de iPhone dicht bij de betaalterminal houdt.

Hoe veilig is het om contactloos te betalen met mijn smartphone?

Apple Pay en Google Pay zijn ontworpen met veiligheid en privacy in het achterhoofd.

• Ten eerste worden alle gegevens versleuteld op het moment dat je een betaling doet, zodat ze niet kunnen worden gekopieerd.
• Ten tweede wordt je echte kaartnummer nooit met de verkopende partij gedeeld, enkel een soort virtueel kaartnummer.
• Wie een iPhone heeft, moet ten derde altijd een transactie bevestigen via een vingerafdruk of gezichtsscan. Voor Android-gebruikers geldt dit vanaf een bedrag van € 50, maar wie dat wil kan ervoor kiezen om iedere transactie extra te beveiligen.
• Tenslotte wordt soms gezegd dat een crimineel makkelijk online een betaalterminal kan kopen en die dan kan gebruiken om geld te stelen, bijvoorbeeld door die in de buurt van je smartphone te houden. Maar omdat je smartphone minstens uit de slaapstand moet zijn en je een transactie altijd of vanaf een bepaald bedrag extra moet bevestigen, is deze vorm van fraude nauwelijks uitvoerbaar.

Wat te doen bij diefstal of verlies van mijn smartphone?

Op een Androidtoestel:

• Je kunt alle functies van de telefoon op afstand uitschakelen op de website van Google of via de app Vind mijn apparaat.
• Wil je enkel je betalingen laten blokkeren en niet de volledige smartphone, dan moet je Card Stop bellen op het nummer 078 170 170. Vraag dan om alle "tokens" die gelinkt zijn aan je betaalkaart in Google Pay te verwijderen. Een token is een virtueel nummer dat tijdens een aankoop je echte kaartnummer vervangt en zo de transactie beveiligt.
• Uiteraard kun je ook contact opnemen met je bank of kaartuitgever.

Als je Apple Pay gebruikt, zijn er verschillende mogelijkheden om contactloos betalen uit te schakelen: 

• Via een ander vertrouwd apparaat. Op een iPhone of iPad ga je naar Instellingen > je naam > tik op het verloren apparaat en verwijder de kaart(en). Op een Mac ga je naar Systeemvoorkeuren en volg je dezelfde stappen.
• Via de app Zoek mijn op een ander Apple-apparaat of de iCloud-website. Tik op jouw verloren apparaat en geef het op als verloren. 
• Via je bank of kaartuitgever.

Contactloos betalen op festivals

Ook bepaalde festivals maken gebruik van de NFC-technologie om te betalen. De festivalgangers krijgen dan een armbandje met een chip, waarmee ze zowel hun ticket als hun consumpties afrekenen.

Hoe werkt contactloos betalen op festivals?

Met die armband betaal je heel eenvoudig door je pols dicht bij de betaalterminal te houden.

Wat zijn de voordelen en risico's van contactloos betalen op festivals?

Het grote verschil met contactloos betalen via je smartphone of smartwatch is dat je geen rechtstreekse toegang tot je bankrekening hebt. Je moet dus op voorhand een bepaald krediet op de chip laden. Vervolgens wordt elke uitgave meteen van je krediet afgetrokken, tot het op is.

Soms wordt dat systeem ook toegepast met behulp van een herlaadbare kaart.

In principe moet je het ongebruikte krediet nadien terugkrijgen. Maar door de band rekenen ze wel terugbetalingskosten aan. Bovendien vinden sommige festivalgangers het sop de kool niet waard en vragen hun geld dus niet eens terug. Als je de terugbetalingskosten hierbij optelt, houden de organisatoren hier een mooie bonus aan over.

Betalen op festivals

Veilig contactloos betalen

Veilig betalen met bankkaart 

• Schakel de NFC-chip uit van betaalkaarten die je niet contactloos gebruikt. 
• Controleer regelmatig je betalingshistoriek, alsook de kleine betalingen.
• Verlaag eventueel de dagelijkse gebruikslimiet van je kaart.

Veilig betalen met smartphone

• Schakel de NFC-functie van je toestel uit als je ze een tijdje niet gebruikt of als je in een onveilige omgeving bent.

Onze eisen voor contactloze betalingen

Het staat buiten kijf dat je zelf moet kunnen beslissen of je wel of niet over deze technologie wilt beschikken.

• Ofwel moet de kaartuitgever een mogelijkheid voorzien om deze NFC-chip te blokkeren.
• Ofwel moet de kaarthouder een kaart kunnen aanvragen, zonder NFC-chip. Uiteraard, zonder dat je extra kosten moet betalen als je de technologie niet wilt gebruiken.

Waarom we de vermelding "contactloze betaling" op rekeninguittreksels willen

Het zou bovendien goed zijn als de banken op je rekeninguittreksels vermelden of een betaling al dan niet contactloos gebeurd is zodat je de uitgaven kunt nakijken en kunt zien of je alle transacties herkent.