Overwinning voor de consument: tot 90 euro per maand compensatie voor Vlaamse gezinnen die 6 maanden of langer wachten op hun energiefactuur

Duizenden gezinnen jarenlang zonder eindfactuur door IT-problemen

De problemen begonnen in november 2021, toen het federale dataplatform Atrias werd gelanceerd. Dat platform moest het uitwisselen van gegevens zoals meterstanden en facturen tussen energieleveranciers en netbeheerders efficiënter maken.

Maar al snel doken er technische problemen op. In eerste instantie werd aangekondigd dat slechts een beperkte groep klanten hinder zou ondervinden, maar het probleem bleek veel groter dan verwacht. Ondanks herhaalde beloftes van beterschap, moesten duizenden gezinnen maanden en soms zelfs jaren wachten op hun afrekeningsfactuur voor elektriciteit of gas. Ook veranderen van energieleverancier of verhuizen was in die situatie bijzonder moeilijk.

Begin 2023 waren in Vlaanderen bijna 8 000 EAN-codes, de unieke nummers die een elektriciteits- of gasaansluiting aanduiden, al langer dan zes maanden geblokkeerd. In april 2025 ging het nog steeds om zo’n 1 600 toegangspunten. Er is dus vooruitgang, maar die verloopt traag. In december 2024 greep de Vlaamse energieregulator al in: Fluvius kreeg een boete van 120 280 euro én een dwangsom opgelegd.

Financiële nadelen voor consumenten

Door problemen met het dataplatform ontvingen sommige consumenten al jaren geen energiefactuur meer. Zij wachten met spanning af welke financiële gevolgen hen te wachten staan zodra ze een afrekening krijgen over de voorbije jaren. In de afgelopen jaren zijn de energieprijzen sterk gestegen.

Eén van de getuigenissen die we destijds ontvingen: “Ik ben een van de velen die geblokkeerd zitten in het IT-systeem Atrias van Fluvius. Ik ben nu ondertussen al 2,5 jaar geen voorschot of afrekening aan het betalen. We zetten wel maandelijks opzij voor de bom die komt, maar dit neemt niet weg dat ik nog steeds niet kan veranderen van leverancier. Zodus ben ik onderhevig aan de grillen van Engie en mijn nog steeds variabel contract.”

De getuige had al meermaals contact gehad met alle betrokken partijen. Die beloofden telkens dat de factuur eraan kwam, maar er gebeurde niets. “Vandaar de vraag of er toch niet iets van compensatie of vergoeding tegenover gezet kan worden voor mijn machteloosheid in dit hele verhaal?”

Hoe ontvang je de vergoeding?

Nu is die compensatie eindelijk een feit in Vlaanderen. De vergoeding bedraagt 1,5 euro per dag per EAN-code. Dat komt neer op 45 euro per maand of 90 euro als zowel je toegangspunt voor elektriciteit als gas geblokkeerd is.

Om in aanmerking te komen voor de vergoeding, moet je aan 2 voorwaarden voldoen:

• Je EAN-code is geblokkeerd. Dit kun je zelf controleren op de website van Fluvius.
• Door de blokkering kan je leverancier geen afrekenings- of slotfactuur opstellen.

Volgens Fluvius hoef je de vergoeding niet zelf aan te vragen. Je leverancier meldt het probleem aan de netbeheerder, en vanaf dat moment begint de teller te lopen. Wordt je aansluiting binnen 180 dagen gedeblokkeerd, dan krijg je geen vergoeding. Duurt het langer, dan heb je vanaf dag 181 wél recht op een vergoeding.

Kom je in aanmerking, dan zal Fluvius jou contacteren om je rekeningnummer te vragen. De uitbetaling gebeurt één keer per jaar bij het begin van het kalenderjaar of op het moment dat het probleem met jouw EAN-code is opgelost.

Wat is de situatie in Wallonië en Brussel?

In Wallonië waren eind juni 2025 nog zo’n 4 700 toegangspunten langer dan 6 maanden geblokkeerd. De Waalse regulator CWaPE stelde wel een daling vast in de afgelopen maanden, ook al moeten netbeheerders en leveranciers intensief blijven werken aan oplossingen.

Van een compensatieregeling is in Wallonië helaas nog steeds geen sprake. De CWaPE stelde 2 jaar geleden voor om de netbeheerders een forfaitaire vergoeding van 100 euro per maand te laten betalen aan getroffen consumenten en nam dit zelfs op in zijn verkiezingsmemorandum. Tot op heden bleef dit voorstel helaas zonder gevolg. Waals minister van Energie Cécile Neven gaf eind april als antwoord op een schriftelijke vraag aan de compensatieregeling “te analyseren”.

In Brussel waren eind mei 2025 nog zo’n 375 toegangspunten geblokkeerd. Energiewaakhond Brugel ondernam vorig jaar actie door een schadevergoedingsregeling voor te stellen aan de wetgever. Daarnaast werkte de regulator aan richtlijnen in samenspraak met leveranciers en Sibelga om te komen tot een uniforme compensatieregeling die wordt opgenomen in de algemene voorwaarden van de leveranciers.

Eindelijk compensatie, maar wel met kanttekeningen

De vergoeding is een belangrijk en positief signaal voor consumenten die veel te lang moesten wachten op hun energiefactuur. Als consumentenorganisatie drongen we hier al jaren op aan, dus we zijn tevreden dat Vlaanderen eindelijk werk maakt van een regeling. Al hadden we liever gezien dat ze wat sneller en strenger werd uitgewerkt.

Zo vinden we de wachttijd van 180 dagen vooraleer de vergoeding ingaat, behoorlijk lang. Wettelijk gezien moet een leverancier immers binnen zes weken een jaarlijkse afrekening bezorgen zodra hij de meetgegevens ontvangt. Voor een slotfactuur is dat zelfs binnen vier weken. Vanuit dat perspectief leek een termijn van 90 dagen ons redelijker.

Maar het belangrijkste is dat er eindelijk iets beweegt en dat is een stap in de goede richting.