Hoe een virus voorkomen, herkennen en verwijderen op je telefoon?

Door de ingebouwde beveiliging van je smartphone te omzeilen, proberen cybercriminelen je telefoon te besmetten met malware (malafide software). We gaan virussen te lijf in 3 stappen: voorkomen, herkennen en verwijderen.
- Hoe bescherm ik mijn smartphone tegen virussen?
- Hoe weet ik of ik een virus op mijn telefoon heb?
- Hoe verwijder ik een virus op een Android telefoon?
- Hoe verwijder ik een virus op een iPhone?
Hoe bescherm ik mijn smartphone tegen virussen?
Je hebt de beveiliging van je Android-smartphone of iPhone voor een groot deel zelf in handen. Met deze tips houd je malware buiten.
- Klik niet zomaar op links in berichten. Niet alleen kunnen criminelen zo persoonlijke gegevens stelen. Ze kunnen je ook wijsmaken dat je telefoon besmet is en je een "beveiligingsapp" doen installeren, terwijl die app net het tegenovergestelde doet. Let ook op voor downloadlinks op onbekende websites. Klik je door op een pop-upvenster, dan kan er op de achtergrond een kwaadaardige app geïnstalleerd worden.
- Update je besturingssysteem en apps. Hierdoor is je apparaat beter beveiligd: veiligheidslekken worden gedicht via regelmatige updates van het besturingssysteem. En ook phishingsites kunnen beter herkend worden als je browserapp up-to-date is.
- Controleer apps vóór installatie. Doe vóór het downloaden onderzoek naar de ontwikkelaar en de app zelf, zeker als je er nog nooit van hebt gehoord: hoeveel keer werd de app al gedownload, is er voldoende informatie online terug te vinden, heeft de ontwikkelaar al veel apps gemaakt of slechts één … Let ook op taalgebruik, spelfouten en vreemde logo’s om valse kopieën te ontmaskeren.
- Download alleen apps vanaf de officiële App Store en Play Store. Stel ook in op je Android-toestel dat je geen apps van onbekende bronnen kan installeren. Dit kan je meestal via Instellingen > Biometrie en beveiliging > Onbekende apps installeren.
- Geef apps niet zomaar toegang tot alle functies op je telefoon. Neem de machtigingen waar een app om vraagt goed door. Een app die er te veel of onnodige vraagt, kan verdacht zijn.
- ‘Jailbreak’ (iOS) of ‘root’ (Android) je smartphone niet. Het is geen goed idee om de beperkingen van het besturingssysteem te omzeilen en dus de beveiliging ervan te doorbreken. Hackers en dus ook malware kunnen dan volledige toegang krijgen.
Hoe weet ik of ik een virus op mijn telefoon heb?
Stel dat je nietsvermoedend op een schadelijke link hebt geklikt of een schadelijke app hebt geïnstalleerd. Hoe kan je dan weten dat er malware op je toestel staat?
- Hoge telefoonrekening: Plots een ongewoon hoge factuur met onbekende kosten erop vermeld? Mogelijk heeft een malafide app je ingeschreven op dure betaaldiensten, bijvoorbeeld via sms.
- Verhoogd dataverbruik: Als je plots en zonder duidelijke reden een piek ziet in je dataverbruik, kan dat erop wijzen dat malware op de achtergrond taken uitvoert of informatie verstuurt via je toestel.
- Traag toestel: Je toestel vertraagt en warmt zonder reden op, of je batterij loopt sneller dan normaal leeg? Misschien wordt het gebruikt om cryptogeld te maken (cryptomining).
- Ongewenste apps: Zie je op je toestel een app staan waarvan je je niet kunt herinneren dat je deze hebt geïnstalleerd, dan is dat misschien het werk van een schadelijke app.
- Vervelende advertenties: Pop-ups met reclame die te pas en onpas je hele scherm innemen, kunnen wijzen op malware.
- Apps die vaak crashen: Veel apps lopen van tijd tot tijd vast, maar als ze dat geregeld en schijnbaar zonder reden doen, kan het zijn dat je telefoon is geïnfecteerd met malware.
Hoe verwijder ik een virus op een Android-telefoon?
Stap 1: Verwijder schadelijke apps
- Schakel over op veilige modus: dan worden alle externe apps gestopt. Op de meeste Android-toestellen doe je dit door de aan-uitknop ingedrukt te houden. Mogelijk moet je dan nog een paar seconden op Uitschakelen drukken.
- Zoek naar de schadelijke app: open Instellingen en kies Apps of Apps en meldingen (of iets dergelijk). Zoek naar apps die er verdacht uitzien.
- Verwijder de schadelijke app: selecteer de app en tik op Verwijderen. Als de knop Verwijderen grijs is, dan betekent dit dat de malware beheerdertoegang heeft. Ga in dat geval naar Instellingen > Biometrie en beveiliging (of iets dergelijk). Tik op Apparaatbeheerders of Andere beveiligingsinstellingen > Apps apparaatbeheer en check of er onbekende apps zijn die toegang hebben. Is dat zo, dan kan je die machtiging intrekken door het blauwe vinkje uit te schakelen. Nu kan je de app verwijderen.
- Start je telefoon opnieuw op.
Stap 2: Wis de browsercache en de map met downloads
Sommige soorten Android-malware kunnen zich, net als adware, in je browser verstoppen. Als je veel pop-up-advertenties ziet of naar andere sites wordt omgeleid, is het tijd je browser op te schonen. Adware laat namelijk sporen achter en wijzigt de browserinstellingen. Zo ga je te werk voor Chrome:
- Open Instellingen en kies Apps (en meldingen). Zoek naar Chrome.
- Kies Opslag (en cache) en tik op Cache legen.
- Tik op Opslag beheren of Opslag wissen en kies Alle gegevens wissen.
Stap 3: Wis je toestel
Als geen van deze stappen werkt, kan het helpen om je toestel te resetten. Let wel: dit is een drastische stap. Maak altijd eerst een back-up van je smartphone, zodat je die bij een heropstart kan terugzetten.
- Ga naar Instellingen > Algemeen beheer en kies Resetten of Instellingen > Systeem > Opties voor resetten.
- Tik op Fabrieksgegevens herstellen of Alle gegevens wissen en bevestig onderaan.
- Als je een back-up had gemaakt, kan je je gegevens nu terugzetten.
Hoe verwijder ik een virus op een iPhone?
Stap 1: Verwijder schadelijke apps
Als je buiten de officiële App Store om apps installeert, kan je geïnfecteerde apps binnenhalen. Vermoed je dat een bepaalde app schadelijk is, dan kan je die verwijderen door deze ingedrukt te houden en vervolgens te verwijderen.
Stap 2: Wis je surfgeschiedenis
Dit kan helpen als je in Safari last hebt van pop-ups of "foutmeldingen". Als je deze gegevens wist, worden mogelijk ook alle adware-achtige infecties verwijderd. Ga naar Instellingen > Safari en tik op Wis geschiedenis en websitedata.
Stap 3: Wis je iPhone
Soms kan een simpele actie als het uit- en aanzetten van je iPhone het probleem oplossen. Als niets anders werkt, ga dan voor een reset. Maak wel eerst een back-up van je bestanden. Om je toestel te resetten, ga je naar Instellingen > Algemeen > Zet over of stel iPhone opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen.
Op zoek naar een nieuwe smartphone?
Valt je Android-telefoon of iPhone niet meer te redden en zoek je een nieuwe smartphone? In onze vergelijker vind je meer dan 190 geteste smartphones.