De waarheid over hoestsiropen: werken ze?

Grijp jij bij een verkoudheid of griep meteen naar een hoestsiroop? Dat doe je beter niet. Hoestsiropen hebben weinig zin, en kunnen soms zelfs gevaarlijk zijn. Gelukkig zijn er veiligere alternatieven om die vervelende hoest wat te verlichten.
Achter een simpele hoest kunnen veel oorzaken schuilgaan. Een klassiek virus zoals verkoudheid of griep, covid-19, een bacteriële infectie, een allergie of gewoon wat irritatie van de luchtwegen.
Eén ding blijft meestal hetzelfde: we willen er graag zo snel mogelijk vanaf. En dus vragen veel mensen bij de apotheker naar een hoestsiroop. Gemakkelijk, denken ze, maar hoestsiropen zullen je niet sneller van je hoest verlossen én ze zijn verre van onschuldig.
Waarom we hoesten
In feite is een hoest niets meer dan een natuurlijke reflex om de luchtwegen vrij te maken, bijvoorbeeld van slijmen of irritaties zoals stof of rook. Het is dus perfect normaal om af en toe last te hebben van een hoestje.
De hoest proberen te onderdrukken is geen goed idee, zeker niet wanneer het om een “natte”, slijmerige hoest gaat. Die heeft immers als functie om de irriterende stoffen of ziektekiemen samen met de slijmen uit je lichaam te jagen. Laat dus vooral je lichaam zijn werk doen.
De werking van hoestsiropen
Er bestaan twee soorten hoestsiroop: het ene type onderdrukt de hoest, het andere type maakt de luchtwegen vrij. Dat ze deze beloftes ook effectief waarmaken, daar bestaat echter geen wetenschappelijk bewijs voor.
Risico's en bijwerkingen
Net zoals ieder ander geneesmiddel heeft zo’n hoestsiroop echter ook bijwerkingen. Denk daarbij maar aan slaperigheid, duizeligheid en maagklachten. En wist je dat je na het nemen van een hoestremmer eigenlijk niet meer met de auto mag rijden?
Ingrediënten in hoestsiropen zijn verwant aan morfine
De hoestsiropen met meerdere actieve bestanddelen - die het meeste risico gaven op ongewenste effecten - zijn intussen gelukkig wel al enkele jaren van de markt verdwenen.
Maar ook andere hoestremmers zoals dextromethorfan, noscapine en codeïne (dat sinds 2013 nog uitsluitend op voorschrift te krijgen is) zijn nauw verwant aan morfine, en zijn dus verre van onschuldig. Daarbij komt nog dat het nut van zo’n hoestsiroop helemaal niet is bewezen.
Plantaardige varianten zoals Rhina NaturActiv, Broncho 2-in-1 et Bronchostop Duo zijn trouwens zeker niet beter. Die combineren vaak wél nog meerdere actieve bestanddelen, en geven dus meer kans op bijwerkingen. Bovendien is ook voor deze natuurlijke varianten het nut niet aangetoond.
Alternatieve en natuurlijke behandelingen voor hoest
Wil je toch echt iets nemen, kies dan eerder voor een lepeltje honing (let op, niet voor kinderen jonger dan een jaar) of een warme drank, zoals bijvoorveeld een infusie van tijm.
Ook voor dergelijke middeltjes is het niet bewezen dat ze daadwerkelijk de klachten verlichten, maar in tegenstelling tot de hoestsiropen hebben ze ten minste geen neveneffecten.
Het allerbelangrijkste is echter rust. Gun je lichaam de tijd om de ziektekiemen te verslaan en te genezen.
Zijn hoestsiropen het risico waard?
Kortom, gezien de risico's en het niet-bewezen nut raden wij het gebruik van hoestsiropen, al dan niet natuurlijk, vastberaden af.
Zeker niet geschikt voor kinderen
Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen heeft enkele jaren geleden een aantal knopen doorgehakt om het gebruik bij kinderen te beperken.
Zo mogen de meeste middelen om de hoest te onderdrukken of om de slijmen los te maken niet worden gebruikt bij kinderen jonger dan 6 jaar. Voor de siropen met codeïne ligt deze grens op 12 jaar én is er een voorschrift nodig. Reden is wederom het risico op ernstige bijwerkingen.
Denk dus liever twee keer na vooraleer je naar de hoestsiroop grijpt.
In ons dossier zelfmedicatie geven we je trouwens nog heel wat extra tips om kleine kwaaltjes, zoals hoest, zelf te bestrijden.