Geneesmiddelen niet op stock
Wat is een tekort?
Misschien is het jou ook al eens overkomen, je stapt binnen bij je apotheker en vraagt om het geneesmiddel dat je al jaar en dag inneemt. In plaats van je het doosje te overhandigen, vertelt je apotheker je ditmaal echter dat het geneesmiddel tijdelijk niet beschikbaar is. Wanneer het weer binnenkomt, kan hij je niet altijd met zekerheid vertellen.
Bovenstaande situatie valt vaker voor dan je zou denken. Wij deden een rondvraag bij meer dan 2 000 landgenoten. Daaruit bleek dat maar liefst 28,5 % van de Belgische gezinnen de afgelopen twee jaar in zo’n situatie zat, 16 % zelfs meermaals. Daarmee is de problematiek aan een opmars bezig. Volgens de officiële lijst van het geneesmiddelenagentschap (FAGG) waren er in eind november 2020 in ons land ruim 500 verpakkingen tijdelijk niet beschikbaar. Evenveel verdwenen er dat jaar definitief van de markt. De impact op de patiënt is echter niet min. Zo moet deze soms terug naar zijn arts, komen er geregeld extra kosten bij, en kunnen er zelfs gevolgen zijn voor diens gezondheid. En dat terwijl de grootste oorzaak van tekorten commercieel getint is. Wij eisen dan ook meer actie.
Gebrek aan eenduidige definitie
Maar wanneer spreken we van een tekort? Helaas is er daarvoor geen eenduidige definitie. Farmaceutische firma’s zijn wettelijk wel verplicht een tekort aan hun overheid te melden, maar wat dan wel een tekort is dat bepaalt iedere overheid voor zich in hun wetgeving. Dat maakt het natuurlijk erg lastig om op Europees niveau deze problematiek te kunnen bespreken of zelfs gewoon de ernst ervan goed en wel te kunnen bevatten en meer inzichten te verwerven in deze complexe materie. In België werd tot voor kort een termijn van twee weken gehanteerd. Was er sprake van een tekort dat langer dan deze termijn duurde, dan moest dit aan het FAGG werden gerapporteerd. Recent werd deze signaleringstermijn echter aangepast naar drie dagen.
Het FAGG vermeldt grosso modo twee categorieën van tijdelijke onbeschikbaarheden op zijn website: de zogenaamde “reële onbeschikbaarheden” (bv. door productie- of kwaliteitsproblemen) en de “verdelingsproblemen”. Bij die laatste is het geneesmiddel in kwestie niet beschikbaar door een distributieprobleem; de firma heeft dan nog wel een stock van het geneesmiddel, maar (sommige) groothandelaars, die de apothekers moeten beleveren, hebben bijvoorbeeld geen voorraad meer. Het resultaat voor de patiënt blijft gelijk, namelijk zijn geneesmiddel is niet vlot verkrijgbaar wanneer hij er naar vraagt in de apotheek. Dat is dan ook de definitie die wij hanteren als consumentenorganisatie. Van zodra iemand niet binnen 24 uur aan de benodigde medicatie kan geraken, spreken wij van een tekort. Wettelijk gezien zijn groothandelaar-verdelers immers verplicht om zich zo te organiseren dat ze binnen de 24 uur aan de bestellingen van apothekers kunnen voldoen.
In wat volgt, trachten wij een antwoord te bieden op onderstaande vragen: