Wimperserum niet altijd zonder risico
In de lente van 2023 werden we bij Testaankoop gecontacteerd door een van onze leden in verband met serums om wimpergroei te stimuleren. Na het gebruik van Eyelash Lengthener van de Nederlandse fabrikant Kingsowned, merkte ze een verkleuring van de iris op. De oorzaak: bimatoprost, een stof die in verschillende serums voor wimpergroei zit.
Waarom bevatten wimperserums prostaglandine-analogen?
Kingsowned is niet het enige bedrijf dat bimatoprost gebruikt. Deze werkzame stof staat bekend als een prostaglandine-analoog. Die analogen worden gebruikt in behandelingen om de oogdruk bij glaucoompatiënten te verminderen. Een van hun bijwerkingen is dat ze de wimpers doen groeien, reden waarom ze worden gebruikt in schoonheidsproducten.
Wat zijn de bijwerkingen en risico's van prostaglandine-analogen?
Wimpergroei is echter niet de enige bijwerking van prostaglandine-analogen. Ze kunnen ook de volgende bijwerkingen hebben:
- irritatie
- jeukende ogen en oogleden
- haargroei rond de ogen
- donkere verkleuring van het regenboogvlies (de iris) of de huid rond de ogen
Wat meer is, als een oogarts glaucoom bij een patiënt wil opsporen, kan het product een te hoge oogdruk verbergen.
"We hebben ons lid gevraagd om de bijwerking te melden bij de FOD Volksgezondheid. Van onze kant hebben we contact opgenomen met het FAGG (Federaal Geneesmiddelenagentschap) om uit te zoeken of het product als geneesmiddel of als cosmetisch product moet worden geclassificeerd", legt Katleen Dillen, gezondheidsexpert bij Testaankoop, uit.
Geen wettelijk kader in België voor prostaglandine-analogen in wimperserums
Na lang wachten ontvingen we eindelijk een antwoord van de FOD Volksgezondheid en het Federaal Geneesmiddelenagentschap. Die lange wachttijd betreuren wij.
Het FAGG heeft zich nog niet uitgesproken over wimperserums die prostaglandine-analogen bevatten
"Het Geneesmiddelenagentschap kon geen antwoord geven op onze vraag over de status van wimperserums die bimatoprost bevatten. Het is aan de Gemengde Commissie om te beslissen of het een geneesmiddel of een cosmetisch product is", vervolgt Katleen Dillen.
"Maar we weten uit ervaring dat de Commissie er jaren over kan doen om tot een beslissing over een product te komen. Een beslissing hierover kan dus nog lang op zich doen wachten.
Voorlopig worden deze serums dus nog beschouwd als schoonheidsproducten en vallen ze dus onder het toezicht van de FOD Volksgezondheid. Momenteel is er in België geen wetgeving die het gebruik van prostaglandine en zijn analogen (zoals bimatoprost) in cosmetica regelt. De verkoop van serums voor wimpergroei, vergelijkbaar met die van Kingsowned, is dus niet verboden.
Het oordeel van Europa over prostaglandine-analogen
Het Europees Wetenschappelijk Comité voor de Veiligheid van de Consument (SCCS) heeft zich begin 2022 over dit onderwerp uitgesproken. Het comité heeft een opinie gepubliceerd over het gebruik van prostaglandinen en hun analogen in cosmetische producten. Daarin uitte het comité zijn bezorgdheid over de veiligheid voor de consument. Naar aanleiding van het standpunt van het SCCS is er tussen de lidstaten een discussie aan de gang over een mogelijke wijziging van de wetgeving.
Wat kun jij als consument doen?
Bij gebrek aan een beslissing op Belgisch of Europees niveau, wat kunnen consumenten doen als ze problemen ondervinden met producten die prostaglandine-analogen zoals bimatoprost bevatten?
Lees aandachtig de samenstelling van producten alvorens ze te kopen
Als je een serum wilt kopen om je wimpers te doen groeien, lees dan zorgvuldig de ingrediëntenlijst. Vermijd woorden met "prost", zoals bimatoprost, cyclopropylbimatoprost, isopropylcloprostenaat, ethylprostenolamide of ethyl tafluprostamide. Dit zijn allemaal prostaglandine-analogen, die bijwerkingen kunnen hebben vergelijkbaar met die van bimatoprost.
Als je toch besluit om een dergelijk product te kopen, vermijd dan dat het in contact komt met je ogen. Breng het serum aan op de bovenkant van je wimpers, nooit aan de binnenkant. Spoel je ogen onmiddellijk uit met water als het product in contact komt met je ogen.
Meld bijwerkingen aan de FOD Volksgezondheid
"We raden je aan om bijwerkingen rechtstreeks te melden aan de FOD Volksgezondheid", benadrukt onze gezondheidsexpert. "De FOD heeft bevestigd dat het korte formulier door iedereen kan worden ingevuld, niet alleen door gezondheidswerkers. Je kunt het ingevulde formulier sturen naar cosmetovig@health.fgov.be.
"Het is belangrijk dat consumenten deze bijwerkingen melden", stelt onze experte. "Zo kan de Gemengde Commissie van het FAGG er rekening mee houden wanneer ze een beslissing neemt over het product. Het zal de overheid ook bewuster maken over de bijwerkingen van deze producten, zodat consumenten in de toekomst veiligere producten kunnen gebruiken."
