Welke voeding heeft je baby nodig?
Baby's maken een ongelooflijk groeiproces door tijdens hun eerste levensjaar. Ze groeien niet alleen in de lengte, ook hun geboortegewicht verdrievoudigt. Je kind ontwikkelt zich ook verder op neurologisch en motorisch vlak. En ook het spijsverteringsstelsel, het urinestelsel en het immuunsysteem worden verder op punt gesteld, waardoor je kleine ukkepuk na een tijd ook andere voeding kan eten dan enkel melk.
De eerste levensmaanden heeft je baby voldoende aan melkvoeding. Borstvoeding verdient daarbij de voorkeur, maar als je dat niet wil of om medische redenen niet kan geven, dan kan flesvoeding een volwaardig alternatief zijn. Pas vanaf 4 tot 6 maanden mag er geleidelijk aan worden gestart met vaste voeding.
Je kan de vaste voeding starten met groente- of fruitpap. De meningen hierover zijn verdeeld. Begin echter altijd met één van beide en wacht tot je kleintje daarmee goed vertrokken is alvorens je het tweede papje introduceert. Geef in het begin ook altijd 2-3 dagen dezelfde soorten fruit of groenten, zodat je eventuele allergieën snel kan achterhalen.
In dit dossier zetten we enkele aandachtspunten op een rijtje voor als je zelf aan de slag gaat:
Zelf koken verdient trouwens hoe dan ook de voorkeur. Uit onze test van 64 kant-en-klare groentepapjes bleek immers dat geen enkel potje álle voedingsstoffen bevat die jouw kleintje nodig heeft. Gebruik zulke potjes dus liever enkel als het niet anders kan. Het is dus zeker niet zo dat producten die zich richten tot de allerkleinsten ook volledig aangepast zijn aan hun noden.
Gemiddeld bestaat een fruitpap uit zo'n 200 tot 250 gram gemixt fruit. De portie zal uiteraard wat verschillen van kind tot kind naargelang zijn eetlust. Kies bij voorkeur voor vers of diepgevroren fruit, aangepast aan het seizoen. Conserven kunnen ook worden gebruikt, maar bevatten over het algemeen meer suiker. Gebruik die dus liever niet elke dag.
Spoel het fruit altijd goed voor gebruik. Verwijder ook de schil en/of pitten, net als eventuele overrijpe of rotte deeltjes.
De ideale fruitpap bevat enkel en alleen fruit.
Voeg geen koekjes, suiker, honing, yoghurt, platte kaas of graanproducten toe. De suiker in die producten maskeert de smaak van het fruit, waardoor je baby went aan de zoete smaak en de echte smaak van het fruit niet leert kennen.
In tegenstelling tot wat in het verleden werd aanbevolen, kunnen baby's alle fruit en groenten eten. Lange tijd werd gedacht dat exotische vruchten zoals kiwi of ananas tot de leeftijd van ten minste één jaar moesten worden vermeden, omdat ze allergische reacties zouden kunnen uitlokken. Tot op vandaag heeft geen enkele studie echter het nut aangetoond van het uitstellen van de introductie van allergene voedingsmiddelen (eieren, vis, exotisch fruit) om voedselallergieën te voorkomen. Het heeft zelfs een averechts effect doordat het de kans op allergische reacties verhoogt. Deze voedingsmiddelen kunnen dus snel worden geïntroduceerd, zowel bij kinderen met als bij kinderen zonder aanleg voor allergiën.
Ook andere tussendoortjes laat je op die leeftijd maar beter links liggen.
Over hoe een groentepap er idealiter is samengesteld, verschillen de meningen. Zo adviseert Kind & Gezin een portie van ongeveer 150 à 300 gram en daarbij een verhouding van 1/3 zetmeelhoudende producten (aardappelen, rijst, polenta, pasta ... ) en 2/3 groenten. Zij raden tevens aan om 10 gram vetstof toe te voegen, ofwel 1 soeplepel.
De Franstalige tegenhanger ONE houdt op een portie van 200 à 250 gram en een half-half verhouding en adviseert om ongeveer 12 gram vetstof toe te voegen, ofwel 3 koffielepels.
De grootte van de portie zal uiteraard ook afhangen van de eetlust van je kind.
Kies bij voorkeur voor verse groenten, aangepast aan het seizoen. Gebruik je diepgevroren groenten, neem dan de natuurlijke varianten zonder toevoegingen van room enzovoort. Conserven bevatten zout, gebruik die dus liever niet te vaak.
Voeg de vetstof pas toe nadat de groentepap gemaakt is. Varieer ook met deze vetstof. Iedere olie is immers anders samengesteld. Zo bevat koolzaadolie bijvoorbeeld veel omega 3, belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen van je kleintje.
Zout of bouillonblokjes zijn uit den boze. Andere niet-pikante kruiden en smaakstoffen kun je echter wel gebruiken.
Vanaf 6 maanden mag er ook een kleine hoeveelheid vlees, vis of ei bij. Je kunt hiervoor alle soorten puur vlees gebruiken. De bewerkte varianten zoals gehakt, worst, charcuterie enzovoort bevatten te veel zout en additieven en laat je dus beter links liggen. Kies je voor vis, let dan wel op de graten. Kies bij voorkeur voor een filet, waarbij je deze makkelijk kunt verwijderen. Het is aanbevolen om twee keer per week vis op het menu te zetten, 1 keer mager en 1 keer vette vis zoals zalm, makreel of haring. Deze zijn rijk aan omega 3. Hoe groot die hoeveelheid dan exact mag zijn, daarover verschillen de meningen. Zo spreekt ONE van 10-15 gram en Kind & Gezin van 15-25 gram. In onze ogen is 15 gram ruim voldoende. De totale dagelijkse eiwitbehoefte kan immers anders al snel worden overschreden. Je mag niet vergeten dat deze kleintjes nog flink wat melk drinken ook. Te veel eiwitten kunnen de nieren overbelasten en kan overgewicht op latere leeftijd in de hand werken.
Volgens Kind & Gezin mag je tofu toevoegen vanaf 6 maanden en soja vanaf 8 à 10 maanden. ONE laat ze pas toe vanaf een jaar. Maar zelfs dat is voor ons niet streng genoeg. Zulke producten geef je volgens ons beter niet onder de drie jaar. Uit een studie die we in het verleden deden bleek immers dat zulke producten isoflavonen bevatten, producten die op de hormonen werken en waarvan nog verder moet worden uitgezocht of ze wel volkomen onschadelijk zijn. Zeker bij baby's, die een laag lichaamsgewicht hebben, wordt de limiet al snel overschreden.