IBAN-check: nieuw functie om je overschrijvingen veiliger te maken

De IBAN-check bij de overschrijvingen helpt een belangrijk beveiligingslek te dichten

Tot nu toe hoefden banken bij een overschrijving, of die nu via een app, een website of op papier gebeurde, niet te controleren of de naam van de begunstigde wel overeenkwam met het rekeningnummer. Het geld werd gewoon overgeschreven, zelfs als de naam niet klopte of ontbrak.

Dat was een duidelijk beveiligingslek. Fraudeurs konden heel eenvoudig een factuur vervalsen, bijvoorbeeld van een energie- of telecomleverancier, door simpelweg het rekeningnummer van het bedrijf te vervangen door hun eigen nummer. Jij dacht dat je correct betaalde, maar in werkelijkheid ging het geld naar een frauduleuze rekening.

Terug naar boven

IBAN-check is nu verplicht in België

De invoering van de IBAN-check komt er niet toevallig. Een Europese wet verplicht alle banken en betalinginstellingen in de eurozone om deze controle uiterlijk tegen oktober 2025 in te voeren. Voor instellingen buiten de eurozone is de uiterste datum 9 juli 2027.

Die verplichting past binnen een ruimer juridisch kader, namelijk dat van instantbetalingen (Instant Payments), waarbij geld binnen enkele seconden wordt overgeschreven, ook buiten kantooruren.
Hou er wel rekening mee dat de IBAN-check van toepassing is op alle soorten overschrijvingen, niet alleen op onmiddellijke overschrijvingen.

Concreet geldt dit voor:

• Traditionele online overschrijvingen (duren meestal 1 tot 2 werkdagen)
• Doorlopende opdrachten
• Overschrijvingen aan de balie van je bank

Terug naar boven

Wat is de IBAN-check?

De IBAN-check voegt een belangrijke beveiligingslaag toe. Deze controle begunstigde waarschuwt je wanneer er een fout dreigt te gebeuren bij het bevestigen van een overschrijving. Zo krijg je de kans om het te corrigeren voor het geld definitief naar een andere rekening wordt verstuurd.

In Nederland en het Verenigd Koninkrijk is dit al enige tijd van kracht. Dankzij de IBAN-check krijg je een seintje als er een afwijking is tussen de naam en het IBAN. Bij twijfel moet de bank jou eerst informeren voordat de betaling doorgaat. Lees hier hoe dat precies werkt.

Hoe kan je de betrouwbaarheid van een IBAN nakijken?

In België word je als klant op de hoogte gebracht van de mate van overeenstemming tussen de naam van de begunstigde en het IBAN-rekeningnummer. Dat gebeurt via een melding tijdens het invullen van de overschrijvingsgegevens, zowel in internetbankieren als via de mobiele app.

Die melding verschijnt als een tekstbericht, gecombineerd met een kleurcode (groen, oranje of rood).

De controle van de begunstigde: een overwinning voor Testaankoop

We zijn blij met de komst van de IBAN-check, iets waar we al jaren voor pleiten, onder andere in onze strijd tegen phishing.

De check is misschien niet 100% waterdicht, maar het is wél een belangrijke stap richting veiligere overschrijvingen.

Terug naar boven

Hoe ver staan de banken?

De voorbije maanden hebben de banken (en sommige betalingsinstellingen, zoals Nickel) de nodige stappen gezet om de IBAN-check beschikbaar te maken, zowel via pc-bankieren als via mobiel bankieren.

Hieronder vind je een overzicht van de huidige situatie in de tabel.

Bank	IBAN-check beschikbaar via mobile banking	IBAN-check beschikbaar op PC Banking
Europa bank	25 juli 2025	25 juli 2025
Argenta	5 oktober 2025	juni 2025
KBC	5 oktober 2025	juni 2025
BNPPF	30 juni 2025	25 september 2025
Crelan	6 oktober 2025	juli 2025
Vdk bank	juni 2025	9 oktober 2025
Belfius	5 oktober 2025	5 oktober 2025
Deutsche bank	9 oktober 2025	5 oktober 2025
Beobank	9 oktober 2025	9 oktober 2025
Revolut	9 oktober 2025	9 oktober 2025
ING	2 juli 2025	9 oktober 2025

De betalingsinstelling Nickel heeft gewacht tot 9 oktober 2025 om de IBAN-check te activeren, zowel in haar mobiele app als in haar online omgeving.

Een geleidelijke invoering

Afhankelijk van je bank of betalingsinstelling heb je waarschijnlijk verschillende situaties meegemaakt. Sommige banken kozen ervoor om de IBAN-check eerst te activeren voor mobiel bankieren en pas later voor pc-bankieren, en omgekeerd.

Daardoor was de invoering van de IBAN-check soms niet volledig synchroon tussen de verschillende kanalen. Sommige banken, zoals Belfius, besloten het systeem op alle platformen tegelijk te lanceren (op 5 oktober). Andere banken, zoals Deutsche Bank, Revolut of Beobank, kondigden aan dat ze de IBAN-check precies op de uiterste datum zouden activeren (9 oktober).

9 oktober 2025: uiterste datum voor invoering

Sinds 9 oktober 2025 hebben banken en betalingsinstellingen geen keuze meer: de IBAN-check moet verplicht operationeel zijn, ongeacht hoe de euro-overschrijving wordt uitgevoerd.

Deze controle moet niet alleen beschikbaar zijn voor alle rekeningen met een Belgisch IBAN, maar ook voor rekeningen uit andere EU-landen die de euro als munt gebruiken.

Terug naar boven

Invoering van de IBAN-check: toepassingsregels en bijzondere gevallen

De IBAN-check is een handig hulpmiddel, maar het gebruik ervan verschilt licht naargelang de situatie en het bankkanaal dat je gebruikt.

Controle van doorlopende opdrachten

Voor doorlopende opdrachten geldt de IBAN-check enkel bij het aanmaken van een nieuwe opdracht.

• Zodra de doorlopende opdracht actief is, wordt de overeenstemming tussen de naam en het IBAN-rekeningnummer niet opnieuw gecontroleerd bij elke maandelijkse uitvoering.
• Doorlopende opdrachten die al bestonden vóór de invoering van de IBAN-check, worden niet retroactief gecontroleerd.

Vertragingen bij de invoering voor doorlopende opdrachten

Niet alle banken zijn vanaf 9 oktober 2025 al klaar om de IBAN-check te activeren voor doorlopende opdrachten. Sommige banken, zoals BNP Paribas Fortis en Deutsche Bank, hebben de ingebruikname van deze functie moeten uitstellen.

Wees dus aandachtig als je een doorlopende opdracht wilt instellen bij een van deze banken. Heb je twijfels, neem dan gerust contact op met je bankier.

Noodzakelijke updates

Als je mobiel bankiert, moet je meestal de nieuwste versie van de app installeren om toegang te krijgen tot de IBAN-check.

Zorg ervoor dat je de vereiste updates uitvoert, zodat je van deze controle kunt profiteren en je betalingen optimaal beveiligd blijven.

Terug naar boven

IBAN-check: een nuttig maar nog onvolmaakt systeem

Wanneer de IBAN-check niet van toepassing is

De IBAN-check werkt alleen als je zélf het rekeningnummer intypt. Scan je een QR-code om te betalen? Dan wordt de controle niet uitgevoerd. De IBAN-check kan je dus niet beschermen tegen vormen van fraude zoals quishing.

Controleer altijd zelf het IBAN-rekeningnummer

Daarnaast kan de automatische controle sommige overschrijvingen naar volkomen geldige rekeningen als verdacht aanduiden in het oranje of rood.

Bijvoorbeeld wanneer je een factuur betaalt en de handelsnaam van een bedrijf invult in plaats van de officiële juridische benaming. Omdat de administratieve naam vaak langer of anders gespeld is, kan het systeem denken dat de naam niet overeenkomt, ook al is het IBAN-rekeningnummer correct.

Goed nieuws: als de begunstigde een rechtspersoon (bedrijf of organisatie) is, zal de bank of betalinginstelling je ook de juiste naam tonen.

Maar hoe dan ook blijft een manuele controle belangrijk. Zo voorkom je dat je geld naar een verkeerd of frauduleus rekeningnummer stuurt. Als je twijfelt, neem dan altijd eerst contact op met het bedrijf of de dienstverleners aan wie je een overschrijving moet uitvoeren. In dit soort situaties geldt: beter voorkomen dan genezen.

Verantwoordelijkheid en verhaal bij een foutief IBAN

Het is des te belangrijker om het IBAN-rekeningnummer ook zelf na te kijken. Als je een overschrijving bevestigt waarbij de begunstigde niet correct werd geïdentificeerd, word jij als enige verantwoordelijk beschouwd. Neem dus de tijd om alle nodige controles uit te voeren vóór je geld verstuurt: overschrijvingen zijn onomkeerbaar, behalve in heel uitzonderlijke gevallen.

Als daarentegen de bank of de betalingsinstelling de IBAN-check niet correct heeft uitgevoerd, moet je onmiddellijk worden terugbetaald wanneer het bedrag naar een verkeerde rekening is overgeschreven.

Te laat en onder druk

We vinden het jammer dat deze controle pas zo laat wordt ingevoerd, en dan nog onder Europese druk. Belgische banken hadden zelf eerder het initiatief kunnen nemen, zeker omdat ze wel snel waren met innovaties zoals instantbetalingen, maar ondertussen weinig deden aan extra veiligheid.

Terug naar boven

Duidelijke communicatie is cruciaal

Voor jou als consument is het belangrijk dat je goed begrijpt hoe deze functie werkt en waarvoor ze dient. Banken zouden hierover ruim op voorhand heldere en begrijpelijke uitleg moeten geven, niet pas op het laatste moment. Deze informatie moet ook regelmatig worden bijgewerkt, en klanten moeten daarvan op de hoogte worden gehouden.

Banken zouden er bovendien op moeten wijzen dat een “geldig” IBAN (groen of oranje) niet noodzakelijk betekent dat de transactie voor 100% veilig is. Het risico op phishing blijft bestaan, en de IBAN-check volstaat op zich niet om alle vormen van fraude uit te sluiten.

Het blijft een bijzonder nuttig hulpmiddel, maar laat je niet misleiden door een vals gevoel van “absolute” veiligheid. Het is geen wondermiddel.

Krijg je een foutmelding, controleer dan opnieuw de betaalgegevens. Het is beter om even de tijd te nemen en het contract op te nemen met de begunstigde dan om per ongeluk een valse factuur te betalen.

Meer weten over phishing

Terug naar boven

IBAN-check: Wordt vervolgd...

De IBAN-check is een stap in de goede richting en beantwoordt aan een grote vraag naar meer bescherming bij online betalen. We volgen van dichtbij op hoe deze functie aan consumenten wordt aangeboden, met het besef dat de technologie voortdurend kan evolueren en steeds doeltreffender kan worden.

Wat doen bij online fraude?

Terug naar boven

Meer info?

Wil je meer weten over phishing en hoe je eraan kunt ontsnappen, surf dan naar dit dossier.

naar ons dossier over phishing

Terug naar boven