Welke betaalkaart kies je het best?

Met een betaalkaart kun je aankopen doen –in een klassieke winkel of in een webshop –, een etentje betalen op restaurant en geld afhalen aan een bankautomaat, en dat zowel in eigen land als in het buitenland. Maar de ene kaart is de andere niet.

In dit dossier vind je meer informatie over:

1. het verschil tussen de bestaande betaalkaarten: debetkaarten, kredietkaarten en prepaid betaalkaarten;
2. het verschil tussen Bancontact en Maestro.

Betaalkaarten: welke soorten zijn er? 

In de eerste plaats zijn er debetkaarten. Telkens wanneer je een debetkaart gebruikt, dus zowel voor een betaling als voor een geldafhaling aan een automaat, gaat het geld meteen af van de rekening waaraan ze is gekoppeld. Zo’n kaart is absoluut zeer nuttig. Je kunt ze heel vaak ook in het buitenland gebruiken.

In wat volgt, verneem je meer over debetkaarten.

Daarnaast zijn er kredietkaarten. In dat geval wordt de rekening waar de kaart aan is gekoppeld, niet meteen gedebiteerd op het ogenblik dat je de kaart gebruikt. Maar er moet een onderscheid worden gemaakt tussen de twee soorten van kredietkaarten: 

• enerzijds zijn er die waarbij je de bedragen die je met de kaart hebt betaald en die je aan een geldautomaat hebt afgehaald, in één keer moet terugbetalen wanneer je je maandelijkse uitgavenstaat ontvangt;
• anderzijds zijn er de kredietkaarten waarbij je de terugbetaling over meerdere maanden mag spreiden.

In het eerste geval gaat het eigenlijk niet echt om een kredietkaart, maar veeleer om een debetkaart met uitstel van betaling. Alleen in het tweede geval betreft het een kredietkaart in de strikte zin van het woord en kun je krediet krijgen.

Ook een kredietkaart kan zeer nuttig zijn. De kaarten met het logo Visa, Mastercard en American Express worden immers wereldwijd aanvaard. Maar als je gebruik maakt van een kaart waarbij je de terugbetaling in de tijd kunt spreiden, kan dat erg duur uitvallen door de hoge intrestvoet die wordt toegepast en riskeer je jezelf in de schulden te steken.

In wat volgt, verneem je meer over kredietkaarten.

Tot slot zijn er prepaid betaalkaarten. Die worden vaak ten onrechte als kredietkaarten aanzien. De uitgever van de kaart verleent je nochtans geen krediet, je kunt alleen het geld uitgeven dat je zelf op de kaart hebt geladen, of iemand anders voor jou. Een prepaid betaalkaart is niet erg nuttig voor de doorsneeconsument die over een kredietkaart beschikt. Maar ze kan bijvoorbeeld wel van pas komen voor een jongere die voor lange tijd naar het buitenland gaat.

In wat volgt, verneem je meer over prepaid betaalkaarten.

Wat is het verschil tussen Bancontact en Maestro?

Bancontact en Maestro zijn twee verschillende functies die zich op een debetkaart kunnen bevinden: Bancontact is in principe alleen in België bruikbaar, terwijl Maestro een internationale betaaldienst is.

In de rubriek Debetkaarten verder in dit dossier gaan we daar nader op in.

In ons land bieden bijna alle banken als debetkaart standaard een kaart aan met de Bancontactfunctie. Omdat Bancontact in principe echter alleen in België wordt aanvaard, koppelen ze aan dezelfde kaart een internationale betaaldienst. Op die manier kun je met een en dezelfde kaart vlot op vele plaatsen terecht, zowel in binnen- als in buitenland. Het is de handelaar die kiest welke functie wordt geactiveerd op het ogenblik dat je met je debetkaart betaalt: ofwel Bancontact ofwel de internationale betaaldienst.

Die internationale betaaldienst was in het verleden steevast “Maestro” en dat is ook de naam die de meeste consumenten nog kennen. Maar ondertussen kan het ook “Visa Debit” zijn. “Maestro” zal op termijn overigens verdwijnen en worden vervangen door “Mastercard Debit” want eigenlijk is Maestro niets anders dan een merk van kredietmaatschappij Mastercard. 

Heel uitzonderlijk krijg je in ons land momenteel een debetkaart met alleen het logo van “Mastercard Debit”, zonder de Bancontactfunctie. 

Een debetkaart van Bancontact met Visa Debit of van Mastercard Debit wordt in het buitenland en voor onlinebetalingen ruimer aanvaard dan een kaart van Bancontact met Maestro.

Hoe dan ook kom je bij gebruik in het buitenland bijna altijd voordeliger uit als je geld afhaalt met een debetkaart en betalingen uitvoert met een kredietkaart.

• Binnen de eurozone (alle landen waar de euro de nationale munt is) zijn de kosten identiek als die bij gebruik in België, d.w.z. er zijn nooit kosten als je je debetkaart gebruikt om een aankoop te betalen, maar soms wel een klein beetje als er je geld mee opneemt aan een geldautomaat (veel minder dan wanneer je geld afhaalt met een kredietkaart). Op dit ogenblik is daar een grote uitzondering op: de Belfiusgroep geeft weliswaar Mastercard Debit uit als debetkaart, maar hanteert voor die kaart de kosten van een kredietkaart, en dat betekent dat die kaart duur uitvalt als je ze gebruikt om er geld mee af te halen.
• Buiten de eurozone zijn er sowieso kosten doordat je met een andere munt zit.

Als je buiten Europa reist, moet je hoe dan ook met een ander belangrijk aspect rekening houden: uit veiligheidsoverwegingen zijn betaalkaarten dikwijls geblokkeerd voor gebruik buiten Europa. Het is aan jou om die beveiliging te laten opheffen. Bij de meeste banken kun je dat zelf nakijken via de app of via internetbankieren en indien nodig tijdelijk aanpassen. Contacteer je bank in geval van twijfel. Wacht niet tot het allerlaatste moment om de deblokkering aan te vragen.

Voor meer details verwijzen we je naar ons dossier over hoe je het best betaalt in het buitenland.

Voor de terugbetaling van de bedragen die je met de kaart betaalt, zijn er twee mogelijkheden:

• ofwel moet je alles in één keer betalen op het ogenblik dat je je maandelijkse uitgavenstaat ontvangt,
• ofwel heb je de mogelijkheid om de terugbetaling over meerdere maanden te spreiden. 

In het eerste geval gaat het eigenlijk veeleer om een debetkaart met uitstel van betaling.

Alleen de tweede soort is een kredietkaart in de strikte zin van het woord: je moet dan een overeenkomst ondertekenen voor een kredietopening, en nog belangrijker, je zult (vaak erg hoge) intresten moeten betalen als je je betalingen in de tijd spreidt.

Bij de meeste banken heb je de keuze uit die twee systemen.  

Bij de winkels die kredietkaarten uitgeven, is er meestal automatisch een kredietopening aan gelinkt. 
 

De basisvoorwaarden bij de bank

Bij de banken kun je meestal maar een kredietkaart krijgen als je bij hen ook een zichtrekening hebt.  

Daarnaast eist men vaak dat de maandelijkse factuur van de kaart via domiciliëring wordt betaald. Zo'n domiciliëring is handig, maar je moet er natuurlijk wel op letten dat er op dat eigenste ogenblik genoeg geld op je rekening staat. 
 

Kredietopening duur én gevaarlijk

Als je een kredietkaart hebt met een kredietopening en je beslist om gebruik te maken van de mogelijkheid om de terugbetaling van de aankopen over verschillende maanden te spreiden, zul je intresten moeten betalen. De maximale intrestvoet die daarvoor mag worden toegepast, ligt bij wet vast. Hij schommelt naargelang van het bedrag van de kredietopening, maar kan tot meer dan 13% gaan ... Feit is dat de meeste banken het maximum toepassen.

Wij raden zo'n kredietopening af. Niet alleen is dat een peperduur krediet, de formule is bovendien gevaarlijk doordat de verleiding groot is om voortdurend op krediet te leven. De stap is dan heel klein naar een overmatige schuldenlast. Lees ons dossier over kredietopeningen voor meer details.

Enkele jaren terug hadden bijna alle Belgische grootbanken een prepaid kaart. Maar stilaan begint het aanbod af te nemen. 

Er is wel nog een prepaid kaart die wordt uitgegeven door het postbedrijf bpost (dus niet door bpost bank), onder de naam “bpaid”.

Prepaid betaalkaarten zijn geen kredietkaarten

Op bijna alle prepaid kaarten die in ons land aan de man worden gebracht, staat het logo Mastercard. Vandaar de grote gelijkenis met een kredietkaart. Maar een prepaid kaart is geen kredietkaart! De uitgever van de kaart verleent je geen krediet, je kunt alleen het geld uitgeven dat je er zelf op hebt geladen, of iemand anders voor jou.

Op de kaart vind je naast het merk het logo van de uitgever. Dat kan een bank zijn, maar evengoed een commerciële organisatie uit de niet-bancaire sector. In dat laatste geval worden de kaarten bijna altijd via internet aangeboden. 

Kaarten met het Mastercard-logo worden op miljoenen plaatsen over de hele wereld aanvaard. Daardoor is zo’n prepaid kaart veel ruimer bruikbaar dan een kaart met de Bancontactfunctie.

Veilig in gebruik

Een prepaid kaart houdt minder risico’s in dan een andere betaalkaart, althans als je er voorzichtig mee omspringt, net zoals dat met elke betaalkaart nodig is.

Bij elk gebruik moet je in principe je geheime code ingeven en je kunt niet méér uitgeven dan het saldo dat nog is opgeladen. 

In geval van verlies of diefstal gelden dezelfde regels als bij een andere betaalkaart.

Bepaalde kosten zijn te omzeilen

Je moet in de eerste plaats meestal een jaarlijkse bijdrage betalen om over de kaart te kunnen beschikken. 

Daarnaast worden in de regel kosten aangerekend bij elk gebruik dat je van de kaart maakt. Met uitzondering dan van betalingen in euro, die zijn gratis. Maar voor een geldafhaling moet je doorgaans wel rekening houden met kosten. En zodra er een vreemde munt aan te pas komt, zijn er hoe dan ook wisselkosten, zoals dat bij elke betalingskaart het geval is, dus zowel bij een betaling als bij een geldafhaling. Als vuistregel kunnen we stellen dat de kosten van dezelfde grootteorde zijn als die voor een kredietkaart bij dezelfde bank.

Gelukkig worden in de regel geen kosten aangerekend om de kaart op te laden, althans zolang het geld elektronisch wordt overgeschreven. Maar als je de kaart met cash oplaadt, riskeer je wel te moeten betalen.

Ook de kaart leeghalen (“ontladen”) en het resterende bedrag naar een zichtrekening overschrijven kan meestal gratis.

Enkel zinvol in specifieke gevallen

Voor wie kan een prepaid kaart handig zijn?

• Voor jongeren – die nog geen kredietkaart kunnen aanvragen – wanneer ze naar het buitenland reizen. Daar kunnen ze dan aankopen doen met een kaart waarop zij of hun ouders vooraf een bepaald bedrag hebben gezet. De ouders kunnen de uitgaven van hun kind makkelijk in de hand houden door de kaart slechts mondjesmaat op te laden.
• Voor iemand die voor zijn werk een tijdje naar het buitenland moet, kan zo'n kaart eventueel nuttig zijn. Net zoals ouders de uitgaven van hun kinderen binnen de perken kunnen houden, kan ook de werkgever op die manier de uitgaven van zijn werknemer beperken en zo nodig snel meer geld storten om bijkomende of onvoorziene kosten te dekken (bv. bij een ongeval). 
• Voor volwassenen die geen kredietkaart hebben/willen maar vaak online aankopen doen, is de kaart ook een optie. Zo kan men zich er immers toe beperken om alleen de som op te laden die men nodig heeft. 
• Voor volwassenen die geen kredietkaart hebben/willen en naar een land van buiten de eurozone gaan, waar de Maestrofunctie van hun debetkaart niet zal volstaan.

Een prepaid kaart is daarentegen minder nuttig voor:

• volwassenen die reeds over een klassieke bankkaart beschikken (debetkaart of kredietkaart); 
• mensen die moeilijkheden ondervinden om hun budget te beheren. Als je jezelf limieten wilt opleggen, kun je beter gebruik maken van een zichtrekening waarmee je niet onder nul kunt gaan, met een debetkaart eraan gekoppeld, en daar alleen het geld op laten staan dat je die maand wilt uitgeven. Of neem bij het boodschappen doen alleen het bedrag in cash mee dat je wilt besteden, zodat je niet in de verleiding kunt komen om méér uit te geven dan wat je hebt ...