Ethisch in de supermarkt

De "ideale" manier van handel drijven impliceert evenwichtige handelsrelaties met correcte werkomstandigheden en degelijke verloning in elke schakel van de keten. Dus ook voor de producenten in de productielanden.

Producten die u koopt in de supermarkt worden dikwijls geproduceerd in landen waar de plaatselijke wetgeving niet in voldoende sociale dekking voorziet. Welke initiatieven nemen supermarkten om een ethisch verantwoorde handel te stimuleren?

Ketens oefenen weleens druk op hun leveranciers door hoge eisen te stellen wat betreft kwaliteit en kwantiteit. Ook leverings- en betaaltermijnen worden gebruikt om leveranciers onder druk te zetten. Dat eist zijn tol, want leveranciers onder druk zetten arbeiders onder druk …

Daarom nemen wij op regelmatige basis de ethische inspanningen van supermarkten onder de loep. De resultaten van ons laatste onderzoek kunt u hier raadplegen.

Als wij het ethische luik van supermarkten onder de loep nemen, evalueren wij ze op basis van onderstaande criteria.

Initiatieven voor sociaal verantwoorde handel
De mate van betrokkenheid van de supermarktketen bij diverse ethische engagementen. Dit omvat o.a. het invoeren van charters en actieplannen op bedrijfsniveau.

Management van het ethisch engagement
Het belang van ethiek in het beleid van een bedrijf en de manier waarop een bedrijf omgaat met de betrokken partijen (leveranciers, werknemers, consumenten, reguleringsinstanties).

Bevorderen van goede werkomstandigheden
De mate waarin er rekening wordt gehouden met de basisconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO).

Relatie met leveranciers
Omwille van evenwichtige handelsrelaties moet de supermarkt zijn leveranciers garanties geven wat betreft prijzen en betaalafspraken.

Verkoop van producten met ethisch label
Heeft de supermarkt producten in de rekken waarvan bij de verkoop een minimumdeel gegarandeerd naar producenten uit zuiderse landen gaat? 

Transparantie over ethische materies
Heldere, open communicatie om consumenten in te lichten over het ethisch engagement van de supermarktketen.

U kunt mee opkomen voor de rechten van de werknemers in de derde wereld en tegen kinderarbeid, voor een rechtvaardige vergoeding van de producenten en voor het milieu, door af en toe te kiezen voor een product (koffie, bananen, honing, fruitsap ...) met een ethische label. We kennen allemaal Max Havelaar en Oxfam ("fair trade"), maar er bestaan ook andere (keur)merken zoals Rainforest Alliance (bv. Chiquita-bananen, Collibrikoffie, Lipton-thee en binnenkort Côte d’Or-chocolade). Deze labels focussen telkens op één of meerdere criteria zoals milieu, arbeidsomstandigheden en sociale of financiële voorwaarden.
Zijn ethische producten niet duurder? Niet noodzakelijk, al is dat vaak wel het geval. Een fairtradeproduct kan soms goedkoper uitvallen dan een conventioneel product. Dat heeft minder te maken met wat de producent betaald krijgt dan met de winstmarge die de tussenpersonen op zak steken.