Wat als je vlucht is vertraagd of wordt geannuleerd door een staking?
Het is een slecht begin van je vakantie wanneer je vlucht door een staking veel vertraging oploopt of wordt geannuleerd. Maar laat zeker je rechten gelden en roep zo nodig onze hulp in.
Ben je het slachtoffer van een annulering of een belangrijke vertraging van een vlucht doordat er bij de luchtvaartmaatschappij wordt gestaakt? Wij maken je wegwijs in de rechten die je in dat geval hebt en gaan in op enkele veelgestelde vragen.
In principe recht op vergoeding
Normaliter is een luchtvaartmaatschappij verplicht om haar passagiers te compenseren voor vertragingen van ten minste 3 uur (ten opzichte van de geplande aankomsttijd), of als de vlucht werd geannuleerd en je hierover minder dan 2 weken vóór de vlucht werd geïnformeerd.
Voor meer details: zie onze Veelgestelde vragen hierna.
Behalve bij overmacht
De verplichting om de passagiers te vergoeden voor een vertraging of annulering van een vlucht vervalt echter wanneer er sprake is van overmacht, dus een buitengewone omstandigheid waarvan de oorzaak buiten de vliegmaatschappij ligt. Zo is een luchtvaartmaatschappij bij een staking van de luchtverkeersleiders niet verplicht om haar passagiers te compenseren voor de vertraging.
Let goed op of de luchtvaartmaatschappij dat argument niet te snel inroept. Zoals Ryanair dat deed bij de stakingsgolf in 2018. Die stakingen kenden echter hun oorzaak binnen het bedrijf zelf en waren rechtstreeks verbonden met de moeilijke werkomstandigheden. In dat geval was het dus duidelijk geen geval van overmacht en was Ryanair verplicht om de passagiers te vergoeden.
Wij verdedigen de consumenten soms met een groepsvordering
Wanneer een luchtvaartmaatschappij zich niet aan de wettelijke regels houdt, starten wij soms een groepsvordering op, waardoor we in één rechtszaak niet één maar alle betrokken reizigers die dat wensen, voor de rechtbank kunnen vertegenwoordigen. Dat hebben we bv. eerder met succes gedaan tegen Thomas Cook in naam van 180 passagiers.
In 2019 namen we datzelfde initiatief tegen Ryanair na de stakingen op 25 en 26 juli, 10 augustus en 28 september 2018, waardoor duizenden passagiers veel later of helemaal niet op hun bestemming waren geraakt. Je kunt je voor die groepsvordering gratis inschrijven. Sinds het baanbrekende arrest d.d. 23/3/2021 van het Europees Hof van Justitie daarover zijn wij hoopvol voor deze groepsvordering.
Een rekenmodule om het je gemakkelijk te maken
Wij beschikken over een rekenmodule waarmee je makkelijk kunt controleren op welke vergoeding je recht hebt wanneer je ontevreden bent over een vervoersmaatschappij.
Zelfs als er een reële kans bestaat dat je vlucht niet zal vertrekken, adviseren wij je om je reservatie niet zelf te annuleren. In dat geval verlies je namelijk het recht op terugbetaling van het ticket én de compensatie waarop je anders recht zou hebben.
Indien je absoluut op die dag wilt reizen, reserveer dan eerder parallel een tweede ticket bij een andere luchtvaartmaatschappij. De kans bestaat dat je eerste vlucht uiteindelijk toch vertrekt (en dan ontvang je uiteraard geen terugbetaling en compensatie), maar hoe groter de aangekondigde staking, hoe groter uiteraard de kans is dat hij wordt geannuleerd.
Ongeacht op welk ogenblik je vlucht werd geannuleerd (ten opzichte van de geplande vertrekdatum), moet de luchtvaartmaatschappij je het volgende aanbieden:
- een alternatieve vlucht binnen de kortst mogelijke termijn of
- een andere vlucht, op een later tijdstip, op een datum van jouw keuze of
- de terugbetaling van de geannuleerde vlucht.
Kies de oplossing die jou het best past! De maatschappij mag je niet gewoon de terugbetaling van je ticket voorstellen, ze moet je de keuze geven tussen die drie verschillende opties.
Bij de volgende vragen kun je lezen welke bijstand de maatschappij verschuldigd is en hoe je je schade vergoed kunt krijgen (terugbetaling van de vlucht, een forfaitaire vergoeding, compensatie voor schade en extra kosten).
- Als de terugvlucht zinloos is geworden en je niet meer wilt vertrekken
In dat geval moet je aan de maatschappij laten weten dat je die terugvlucht niet kunt nemen omdat je niet ter plaatse geraakt. Eis dat men je het volledige ticket terugbetaalt, dus zowel de heen- als de terugvlucht. Doe dat zo snel mogelijk, anders zou de maatschappij kunnen weigeren om terug te betalen.
Bewaar een bewijs van die communicatie.
- Als je de terugvlucht wilt behouden
Wanneer je hebt beslist om op eigen kracht naar je bestemming te reizen (trein, andere vlucht bij een andere maatschappij …) maar de terugvlucht te behouden bij de maatschappij, heb je volgens ons recht op de terugbetaling van het treinticket of het ticket voor de andere vlucht ten bedrage van de meerprijs die je daarvoor hebt betaald (dus het gedeelte boven op de prijs van de geannuleerde vlucht) en op de eventueel verschuldigde schadevergoeding, ook al specificeert de Europese wetgeving dat niet expliciet.
- Als de heenvlucht zinloos is geworden en je iet meer wilt vertrekken
Kon er geen aanvaardbaar alternatief worden aangeboden voor de terugvlucht, en kun je de terugreis niet op eigen kracht maken, laat de luchtvaartmaatschappij dan weten dat je die terugvlucht niet kunt nemen omdat je niet ter plaatse geraakt en eis dat men je het volledige ticket terugbetaalt, dus zowel de heen- als de terugvlucht.
Bewaar het bewijs van die communicatie.
- Als je toch de heenvlucht wil nemen
Wanneer je hebt beslist om op eigen kracht terug te keren (trein, andere vlucht bij een andere maatschappij …) en de heenvlucht te behouden bij de maatschappij, kun je de terugbetaling vragen voor het treinticket of het ticket voor de andere vlucht ten bedrage van de meerprijs die je hebt betaald voor dat ticket (dus het gedeelte boven op de prijs van de geannuleerde vlucht) en op de eventueel verschuldigde schadevergoeding.
Je bent vrij om niet te wachten op de alternatieve vlucht en een terugvlucht te boeken bij een andere maatschappij.
Je kunt de vergoeding van de luchtvaartmaatschappij gebruiken om het nieuwe ticket te betalen.
Als je langer dan 2 uur moet wachten op de alternatieve vlucht, heb je recht op het volgende:
- maaltijden en verfrissingen
- gratis telefoon + internet
Als de wachttijd nog langer duurt, kun je ook aanspraak maken op:
- een hotelkamer
- transport: bijvoorbeeld vervoer van een luchthaven naar een andere luchthaven of vervoer naar het hotel
Als de maatschappij geen bijstand biedt, heb je het recht om de terugbetaling te eisen voor de kosten die je voor de bovenvermelde diensten hebt gemaakt.
Voeg bij je aanvraag een kopie van de betaalbewijzen, zoals kastickets van restaurants, hotelrekeningen, overzicht van gepleegde telefoontjes …
Naast de bijstand die bij vraag 6 werd vermeld, heb je het recht om een forfaitaire schadevergoeding te eisen van:
- € 250 voor een vlucht van 0 tot 1 500 km
- € 400 voor een vlucht van meer dan 1 500 km in de EU of 1 500 tot 3 500 km buiten de EU
- € 600 voor een vlucht van meer dan 3 500 km
Opgelet: de vertraging wordt bekeken ten opzichte van het uur van aankomst en niet het uur van vertrek.
Die schadevergoeding kun je evenwel niet eisen wanneer de vertraging te wijten is aan overmacht.
Een staking is alleen overmacht wanneer de oorzaak niet ligt bij de luchtvaartmaatschappij waarvan de vluchten zijn vertraagd of werden geannuleerd. Dus als de vertraging te wijten is aan een staking van de luchtverkeersleiders, is de luchtvaartmaatschappij niet verplicht om haar passagiers te vergoeden.
Ryanair kon volgens ons geen overmacht inroepen voor de stakingen in 2018. Die kenden hun oorzaak binnen het bedrijf zelf en hadden rechtstreeks te maken met de moeilijke werkomstandigheden. Wij oordeelden daarom Ryanair verplicht was om de passagiers te vergoeden voor vertragingen van ten minste 3 uur.
Behalve de bijstand en de schadevergoeding vermeld in vraag 6 en 7, staat het je vrij om af te zien van de vertraagde vlucht en een andere oplossing te zoeken. De extra kosten die je daarbij oploopt, kun je terugvorderen van de luchtvaartmaatschappij.
Opgelet: de vertraging wordt bekeken ten opzichte van het uur van aankomst en niet van het uur van vertrek.
Ongeacht het ogenblik waarop de vlucht werd geannuleerd, is de luchtvaartmaatschappij verplicht om je te vergoeden voor je maaltijden, hotelovernachtingen en de transfers in afwachting van een vervangvlucht (zie vraag 8 over bijstand).
Als je nog andere kosten hebt gemaakt – zoals een voorschot op een verhuring, hotelovernachtingen die je niet worden terugbetaald of het prijsverschil tussen de vlucht bij de luchtvaartmaatschappij in kwestie en de vlucht bij een andere maatschappij – vinden wij dat je ook voor die je geld mag terugeisen, ook al specificeert de Europese wetgeving dit niet expliciet.
Voeg bij je aanvraag een kopie van de betaalbewijzen.
Alles hangt af van de termijn tussen de melding van de annulering en de datum van de eigenlijke vlucht. En ook van de eventuele vervangingsoplossingen die de luchtvaartmaatschappij aanbiedt.
- Meer dan twee weken vóór de vlucht: de maatschappij moet je een alternatief aanreiken. Als je dat weigert, heb je recht op de terugbetaling van de prijs van het ticket.
- Tussen twee weken en zeven dagen vóór de vlucht: de maatschappij moet je een alternatief aanreiken. Als je dat weigert, heb je recht op de terugbetaling van de prijs van het ticket.
Daarnaast heb je recht op een schadevergoeding, tenzij de maatschappij je een alternatieve vlucht voorstelt die maximum 2 uur vóór het oorspronkelijke vertrekuur vertrekt én bovendien maximum 4 uur na de oorspronkelijke aankomsttijd aankomt.
- Minder dan een week vóór de vlucht: de maatschappij moet je een alternatief aanreiken. Als je dat weigert, heb je recht op de terugbetaling van de prijs van het ticket.
Daarnaast heb je recht op een schadevergoeding, tenzij de maatschappij een alternatieve vlucht voorstelt die maximum 1 uur vóór het oorspronkelijke vertrekuur vertrekt én bovendien maximum 2 uur na de oorspronkelijke aankomsttijd aankomt.
Het bedrag van de schadevergoeding hangt af van de afstand van de vlucht:
- € 250 voor een vlucht van 0 tot 1 500 km
- € 400 voor een vlucht van meer dan 1 500 km in de EU of 1 500 tot 3 500 km buiten de EU
- € 600 voor een vlucht van meer dan 3 500 km
- € 250: van 0 tot 1 500 km
- € 400: meer dan 1 500 km in de EU of 1 500-3 500 km buiten de EU
- € 600: meer dan 3 500 km
Voor boekingen sinds 1/7/2018 is een nieuwe wet van toepassing. Er is nu ook sprake van een pakketreis wanneer je online twee verschillende reisdiensten hebt gekocht bij twee verschillende dienstverleners maar via een onderling verbonden boekingsprocedure.
Er zijn echter twee voorwaarden:
- Je naam, betalingsgegevens en mailadres werden overgedragen van de ene dienstverlener naar de andere.
- De tweede boeking volgde binnen 24 uur na de eerste boeking.
Boekte je dus bv. een vlucht bij een bepaalde luchtvaartmaatschappij en verwees die jou naar een andere website waarop je een hotel of huurauto boekte binnen 24 uur én werden jouw gegevens door de luchtvaartmaatschappij doorgegeven, dan is dat een pakketreis.
De luchtvaartmaatschappij is dan de reisorganisator en die is aansprakelijk voor de uitvoering van alle reisdiensten begrepen in de pakketreis. Concreet zou die maatschappij ingeval de vlucht wordt geannuleerd en de reis niet kan doorgaan, dan ook de kosten voor het hotel en de autohuur aan je moeten terugbetalen.
Jammer genoeg kunnen de toepassingsvoorwaarden van die wet nogal makkelijk worden omzeild. Maar we adviseren toch om zeker te proberen om de toepassing ervan te claimen.
Ook dan kun je schadeloosstelling aanvragen bij de luchtvaartmaatschappij (terugbetaling van de vlucht en van de extra kosten plus schadevergoeding).
Met dit verschil dat het reisbureau de prijs van je ticket(s) kan terugbetalen, als het nog in het bezit is van wat je hiervoor had betaald.
Op jouw verzoek kan het reisbureau ook een andere vlucht reserveren bij een andere vliegmaatschappij.
Sommige buitenlandse touroperators maken bv. gebruik van vluchten van Ryanair.
Wanneer je dan, bv. via de pers, verneemt dat je vlucht werd geannuleerd, moet je contact opnemen met je touroperator om te vragen of er geen andere vlucht werd gevonden.
Gewoon niet naar de luchthaven gaan omdat je ervan uitgaat dat je reis noodzakelijkerwijs niet zal kunnen doorgaan, is geen goed idee: als er een ander vliegtuig op je wacht, riskeer je de volledige reissom te verliezen, zonder enige mogelijkheid van terugbetaling.
Als je reis wordt geannuleerd wegens de annulering van de heenvlucht, moet de touroperator de prijs van de reis terugbetalen, tenzij hij je een andere reis voorstelt, zonder prijssupplementen, en je die aanvaardt.
Om dat te vermijden zal de touroperator alles in het werk stellen om een andere vlucht voor je te zoeken.
Een ander belangrijk punt in het specifieke geval van een vlucht met meer dan vijf uur vertraging: als je ervoor kiest om de vertraagde vlucht niet te nemen, wordt de terugbetaling van de reis onmogelijk (vertraging van een vlucht vormt geen essentieel bestanddeel van het contract, tenzij het om een minitrip gaat).
We stellen alles in het werk om je te informeren. Je kunt onze adviesdienst bellen:
In elk geval, als je binnen zes weken geen (bevredigend) antwoord hebt ontvangen van de luchtvaartmaatschappij op je vraag voor schadevergoeding, nodigen we je uit om contact met ons op te nemen.
Als we van verschillende consumenten klachten hebben ontvangen, kunnen we indien nodig beslissen om juridische stappen te ondernemen, eventueel in de vorm van een groepsvordering. Zoals we dat hebben gedaan naar aanleiding van de weigering van Ryanair om de passagiers te vergoeden na de stakingsgolf in 2018.
Als je in 2018 werd getroffen door de stakingsgolf bij Ryanair, kun je je nog inschrijven voor onze groepsvordering.