Wat is de DSA, de Europese technologiewet voor digitale platformen?

Wat is het doel van de Digital Services Act (DSA)?

De DSA (Digital Services Act of Digitaledienstenverordening) is een Europese regelgeving die sinds augustus 2023 strenge transparantie- en moderatiemaatregelen oplegt aan onlineplatformen, zoals X, Google, Facebook, TikTok, Booking.com, AliExpress, Youtube enz. Net zoals de GDPR probeert deze verordening de wetgeving voor digitale diensten te harmoniseren.

Deze regels werden in februari 2024 uitgebreid voor alle digitale spelers op de Europese markt. Dit betekent dat ze gelden voor:

• Internet service providers;
• clouddiensten;
• onlineplatforms, socialemediaplatforms, platforms voor het delen van allerlei inhoud, reisplatforms, accommodatieplatforms, enz;
• zeer grote onlineplatforms;
• zeer grote zoekmachines.

Deze verordening legt nieuwe verplichtingen op aan onlineplatforms om internetgebruikers te beschermen tegen illegale inhoud, verkeerde informatie en misbruik. Het doel is om de verspreiding van illegale inhoud op het internet te voorkomen en Europese burgers te beschermen. 

De basisregel van deze Verordening inzake digitale diensten is eenvoudig: alles wat in het echte leven als illegaal wordt beschouwd, moet ook illegaal zijn in het digitale (online) leven.  

Verantwoordelijkheid van online digitale spelers 

Om dit te bereiken roept de DSA online digitale spelers op om hun verantwoordelijkheid te nemen. Het doel is ervoor te zorgen dat digitale platforms (zoals Google of Facebook) effectieve maatregelen ontwikkelen om de verspreiding van verboden of schadelijke inhoud of illegale producten tegen te gaan. 

Een evenwicht vinden tussen vrijheid van meningsuiting en de strijd tegen misbruik 

Het doel op lange termijn is een evenwicht te vinden tussen vrijheid van meningsuiting en de strijd tegen misbruik en bedreigingen voor de grondrechten en de democratie zelf.

De implementatie van de DSA is bedoeld om Europese internetgebruikers beter te beschermen tegen online misbruik, maar ook tegen de risico's van informatiemanipulatie.

Doelstellingen van de DSA

Een belangrijke doelstelling van de DSA is het beschermen van de vrijheid van meningsuiting en consumentenrechten. Om deze doelstellingen te bereiken, voorziet de DSA in een aantal maatregelen, waaronder een tool voor het melden van illegale inhoud.

Terug naar boven

Wat zijn de nieuwe regels voor digitale diensten in Europa?

Rapporteren en modereren van inhoud

Een van de verplichtingen van onlineplatforms is om internetgebruikers een hulpmiddel te bieden waarmee ze illegale inhoud en producten kunnen melden. Wanneer illegale inhoud via deze tool wordt gemeld, worden diezelfde platforms verzocht snel actie te ondernemen om de inhoud te verwijderen of de toegang ertoe te blokkeren.

Platformen moeten ook transparant zijn in hun beslissingen om inhoud te modereren. Ze moeten hun gebruikers bijvoorbeeld informeren over de redenen waarom ze inhoud hebben verwijderd of waarom de toegang tot een account is beperkt.

Hostingproviders, met inbegrip van online platforms, zijn uitdrukkelijk verplicht om duidelijke en specifieke redenen te geven voor hun beslissingen om inhoud te modereren.

Ze zijn verplicht om internetgebruikers te informeren over de werking van de algoritmen die worden gebruikt om reclameaanbevelingen te doen. Gebruikers moeten daarom begrijpen waarom bepaalde inhoud aan hen wordt voorgesteld of waarom bepaalde advertenties op hen zijn gericht.

Ze moeten de parameters van het algoritme kunnen wijzigen.

Daarnaast moeten platforms transparant zijn over hun verificatie, beheer en klachtenverwerking. 

De beslissing om illegale inhoud te verwijderen, kan rechtstreeks worden genomen door het algoritme dat de inhoud heeft opgemerkt. Wanneer de gebruiker de verwijdering aanvecht, is menselijke tussenkomst wél verplicht.

Terug naar boven

Sinds juli 2025: richtlijnen om minderjarigen beter te beschermen

Op 14 juli 2025 heeft de Europese Commissie richtlijnen gepubliceerd voor de toepassing van artikel 28 van de DSA. Dat artikel verplicht onlineplatformen om minderjarigen te beschermen tegen gevaarlijke inhoud, verslavende functies en ongewenste contacten.

Deze aanbevelingen zijn juridisch niet bindend, maar zullen dienen als referentie bij de controle op de naleving van artikel 28 van de DSA. Zowel coördinatoren voor digitale diensten als nationale toezichthouders (zie hieronder) kunnen zich erop baseren. Let wel: het naleven van deze richtlijnen betekent niet automatisch dat een platform volledig conform is.

De belangrijkste aanbevelingen van de Commissie zijn de volgende:

• Standaard privémodus voor minderjarigen: zorg dat accounts van minderjarigen standaard privé staan, zodat ongewenste contacten beperkt blijven en hun persoonlijke gegevens verborgen zijn.
• Aanpassen van aanbevelingsalgoritmes: vermijd dat jongeren in een negatieve contentspiraal terechtkomen en geef hun meer controle over wat ze te zien krijgen.
• Blokkeermogelijkheden en toestemming: laat minderjarigen gebruikers blokkeren en verbied dat ze aan groepen of privéchats worden toegevoegd zonder hun uitdrukkelijke toestemming.
•  Verslavende functies standaard uitschakelen: schakel functies zoals leesbevestigingen, automatisch afspelen van video’s, eindeloos scrollen en meldingen standaard uit.
• Bescherming van inhoud van minderjarigen: verbied het downloaden of maken van schermafbeeldingen van content die door minderjarigen wordt geplaatst.
• Effectieve leeftijdscontrole: zorg voor doeltreffende leeftijdsverificatie, vooral op platformen met gevoelige inhoud (zoals porno of gokspelen).
• Geen misbruik van commerciële onwetendheid: vermijd dat kinderen worden blootgesteld aan misleidende commerciële praktijken die leiden tot ongewenste uitgaven of verslavend gedrag.
• Betere moderatie- en rapportagetools: verbeter deze hulpmiddelen met snelle feedbackmogelijkheden en leg minimale eisen vast voor ouderlijk toezicht.

Deze maatregelen zijn bedoeld om kinderen beter te beschermen tegen uiteenlopende risico’s, zoals cyberpesterijen, misleidende commerciële praktijken, geseksualiseerde inhoud en ongewenste contacten. Ze zijn van toepassing op elk platform dat toegankelijk is voor minderjarigen, namelijk:

• Waarvan de gebruiksvoorwaarden toelaten dat minderjarigen de dienst gebruiken;
• Waarvan de diensten zich richten op minderjarigen of waarvan het publiek grotendeels uit minderjarigen bestaat;
• Of zodra het platform weet dat een deel van zijn gebruikers minderjarig is.

Daarbij geldt dat diensten die enkel voor volwassen bedoeld zijn (zoals pornografische websites) en die het gebruik beperken tot personen ouder dan 18 jaar, toch als toegankelijk voor minderjarigen werkelijk buiten te houden.

Terug naar boven

Hoe controleert de DSA deze nieuwe regels op het internet?

Audits en transparantierapporten

Deze platforms zullen jaarlijks een onafhankelijke audit moeten ondergaan om te controleren of ze aan hun verplichtingen voldoen. Bovendien zullen grote onlineplatforms (met meer dan 45 miljoen gebruikers per maand) elke zes maanden een transparantierapport moeten indienen over hun inspanningen op het gebied van inhoudsmoderatie.

Ontdek of grote onlineplatforms zoals LinkedIn, Snapchat of Zalando voldoen aan de DSA.

Een coördinator digitale diensten om de naleving van de DSA te garanderen

De verordening inzake digitale diensten (DSA) voorziet in het bestaan van een onafhankelijke autoriteit die door elke EU-lidstaat wordt aangewezen: de coördinator digitale diensten.
De coördinator moet ervoor zorgen dat de DSA wordt nageleefd door de aanbieders van digitale diensten op hun grondgebied.

In België zijn er vier instanties bevoegd:

• Belgisch Instituut voor postdiensten en telecommunicatie (BIPT) op federaal niveau
• Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) op Vlaams niveau
• Conseil Supérieur de l’Audiovisuel (CSA) voor Wallonië en Brussel
• Medienrat voor de Duitstalige gemeenschap

BIPT is nationale coördinator.

Introductie van betrouwbare flaggers 

De DSA introduceert ook nieuwe mechanismen zoals "betrouwbare flaggers". Dit zijn goedgekeurde organisaties die als betrouwbaar worden beschouwd bij het melden van illegale inhoud.

Tot de introductie van de DSA was het de eigenaar (in het geval van Facebook bv. Meta) die na een klacht of melding besliste of de inhoud illegaal was of niet. 

Betrouwbare flaggers rapporteren aan de nationale coördinator.

Terug naar boven

Wat zijn de sancties voor niet-naleving van de DSA?

Niet-naleving kan boetes tot 6% van de wereldwijde omzet tot gevolg hebben, of zelfs een verbod om diensten aan te bieden in Europa.

Bij niet-naleving kunnen platforms en zoekmachines boetes en sancties opgelegd krijgen.

Bij recidive of ernstige overtreding van de DSA mogen platforms mogelijk niet langer actief zijn op de Europese markt. Terug naar boven

DSA schippert tussen online vrijheid van meningsuiting en censuur

Tegen deze achtergrond is een stormachtig debat ontstaan over het risico van de invoering van Europese censuur op het internet, waarbij sommigen al een zekere "formalisering van censuur" aan de kaak stellen, aangezien staten en Europa bepaalde webinhoud zullen kunnen reguleren.

Er moet een delicaat evenwicht worden gevonden tussen vrijheid van meningsuiting, moderatie en censuur. Waar ligt de grens... Terug naar boven

Hoe moet je online misbruik melden?

Haat, manipulatie, fake news, namaak... zijn steeds vaker voorkomende misbruiken op het internet en in het bijzonder op sociale media. Als je haatspraak of andere illegale berichten of producten tegenkomt, aarzel dan niet om dit te melden.

Lees hier hoe je illegale inhoud kunt melden

Terug naar boven