Facebook en Instagram binnenkort betalend: een goede zaak voor jouw gegevens?

Waarom zouden Facebook en Instagram betalend worden?

Facebook en Instagram kondigden een paar dagen geleden aan dat ze overwegen accounts zonder reclame aan te bieden tegen betaling, als reactie op de groeiende bezorgdheid van de Europese Unie over de privacy van consumenten.

Dit initiatief komt ook in de nasleep van de boete die de EU heeft opgelegd aan Meta (1,2 miljard euro) voor het doorgeven van de gegevens van Europese burgers aan de Verenigde Staten.

Het komt ook tegen een achtergrond van angstaanjagende ontwikkelingen in online reclame, waarbij gebruikers elke dag meer en meer worden getarget op sociale netwerken.

Je gegevens beschermen: is het een goed idee om je een betaallbonnement op Facebook en Instagram te nemen?

Het onmiskenbare voordeel van deze betaalde abonnementen is natuurlijk de afwezigheid van reclame en dus van mogelijke targeting op basis van je persoonlijke of gevoelige gegevens.

Het is echter nog te vroeg om te zeggen of deze abonnementen een echte toegevoegde waarde zullen hebben voor consumenten, vooral op het gebied van gegevensbescherming, aangezien het huidige project zich nog maar in de voorstelfase bevindt.

Minder welvarende gebruikers blijven achter

Maar er is al enige reden tot bezorgdheid, omdat deze betaalde abonnementen automatisch met zich meebrengen dat de minst welgestelde internetgebruikers nog steeds zullen moeten instemmen met het overhandigen van hun gegevens en gerichte reclamecontent. Terwijl de welgestelden zullen profiteren van een kwalitatief beter gebruik van Facebook en Instagram.

Dit werpt een ethisch probleem op.

Voldoen deze reclamevrije betalende abonnementen aan de GDPR?

Grote platforms zoals Meta moeten uiteraard voldoen aan de Europese Verordening Gegevensbescherming (GDPR). Dit nieuwe op abonnementen gebaseerde bedrijfsmodel voldoet aan de GDPR omdat het een a priori kader biedt voor het verzamelen en gebruiken van persoonlijke gegevens.

Met dit initiatief proberen Facebook en Meta ook te voldoen aan de eisen van een andere Europese verordening: de DSA (Digital Service Act).

De nieuwe Europese regelgeving ter bescherming van consumenten: de DSA

De Digital Service Act (DSA) is onlangs in werking getreden, in augustus 2023, en is veel concreter bedoeld dan de GDPR. Het zal een meer zichtbare impact hebben op consumentenpraktijken en het gebruik van verschillende platforms.

Gerichte reclame is nu bijvoorbeeld verboden voor minderjarigen en platforms moeten nu een alternatief aanbieden ZONDER algoritmes. Deze verandering kan leiden tot een daling van de prijs van advertenties die worden verkocht door Meta.

Om te voldoen aan de Europese DSA moet Meta dus zijn advertentie-'verliezen' compenseren door een betalend abonnement aan te bieden.

Advies van Testaankoop voor Facebook- en Instagram-gebruikers

We raden een veiliger gebruik van sociale netwerken aan. Het is nog wat vroeg om een standpunt in te nemen over deze betaalde abonnementen, omdat we in de praktijk moeten zien of deze betalende formule het inderdaad mogelijk maakt om gerichte reclame te vermijden. Zo niet, dan raden we het niet aan.

We betreuren dit initiatief echter nu al als een internet met twee snelheden: hogere kwaliteit voor een betalend platform en lagere kwaliteit voor minder welgestelde gebruikers.

Het valt nog af te wachten wat de Europese instellingen van dit nieuwe economische model vinden... We volgen dit verder op.

Bescherming van je persoonlijke gegevens: hoe dien je een klacht in?

Surf je op Instagram en Facebook en besef je dat je persoonlijke gegevens worden gebruikt zonder dat je het weet? Weet je niet zeker of het verzamelen van je gegevens legaal is of niet? Raadpleeg ons dossier over de bescherming van je persoonsgegevens voor meer informatie.

Aarzel niet om een klacht in te dienen in het geval van een inbreuk op de GDPR, zelfs tegen een groot platform zoals Facebook of Instagram.