Hoe kies je een vaste airco?

Wat is een vaste airconditioner?

Hoe werkt het?

Deze warmtepomp onttrekt energie aan de buitenlucht zodat er minder elektriciteit nodig is om een huis met perslucht te koelen of te verwarmen. Vandaar de naam: "lucht-lucht warmtepomp".

In ons dossier Warmtepompen voor je verwarming vind je een gedetailleerde uitleg en schema van de werking van een lucht/lucht-warmtepomp.

Waaruit bestaat ze?

Het toestel bestaat uit een externe unit en één of meerdere units in de woning, afhankelijk van het aantal kamers en de volumes die gekoeld of verwarmd moeten worden. Een dunne buis waardoor het koelmiddel circuleert, verbindt de binnen- en buitenunits.

Binnenunits

Binnenunits zijn meestal 70 tot 100 cm lang, +/- 20 cm diep en 20 tot 35 cm hoog. Ze worden meestal bovenaan de muur gemonteerd. Sommige worden ook aan het plafond geïnstalleerd (vaak in een verlaagd plafond). Andere worden geïnstalleerd zoals een radiator (ventilatorconvector).

Buitenunits

De basisbuitenunit is ongeveer +/-80 cm lang bij +/-55 cm hoog en 30 cm diep. Terwijl fabrikanten steeds meer aandacht besteden aan het ontwerp van binnenunits, kan hetzelfde niet gezegd worden van buitenunits. Er zijn afschermingen beschikbaar om de visuele impact te beperken, maar deze moeten een open structuur hebben om de prestaties van de airconditioning niet te verminderen.

Afstandsbediening

Alle units hebben een afstandsbediening voor het programmeren van de gewenste instellingen. De meeste kunnen bediend worden via mobiele applicaties.

Wat zijn de criteria voor het kiezen van een goede vaste airco?

Het koelvermogen van vaste airconditioners varieert van 1,5 tot 7 kW en meer.

De energie-efficiëntieverhouding (EER) geeft een idee van de efficiëntie van het apparaat. Afhankelijk van de binnen- en buitentemperatuur en het gevraagde vermogen variëren de EER's voor vaste airconditioners tussen 5 en 12.

Voor vaste airconditioners verwijzen we echter liever naar de SEER, een seizoensgebonden EER die een gewogen gemiddelde weergeeft van de efficiëntie van het apparaat onder verschillende temperatuur- en vermogensomstandigheden. De SEER (seizoensgebonden) voor vaste airconditioners ligt rond de 7.

Je vindt de EER of SEER (Seasonal Energy Efficiency Ratio) op het energielabel van het apparaat, maar controleer ook altijd onze testresultaten.

Geluid

Binnenunit

Het geluid van de binnenunits is verdraaglijk. Bovendien kunnen ze ook in de stille modus werken, op een lager vermogen en met een half volume, zodat je slaap niet overmatig wordt verstoord.

Buitenunit

Het grote voordeel van een vaste airco is dat de lawaaiige elementen zich in de buitenunit bevinden, dus buiten het huis. Dus als je het raam sluit, heb je weinig last van het geluid.

Als jij (of je buurman) nog steeds last hebt van het geluid, kun je een geluiddempende kast om deze unit plaatsen. Volgens tests van onze Nederlandse collega's van de Consumentenbond kan dit het geluid met 5 tot 9 dB(A) verminderen, wat niet onbelangrijk is. Merk op dat de buitenunit altijd op flexibele silent-blocks moet worden gemonteerd om geluid en trillingen te absorberen.

Welke koelcapaciteit is vereist?

Om het juiste vermogen te kiezen spelen er tal van parameters, zoals de oriëntatie en het volume van de kamer, het aantal m² glasoppervlak, de aanwezigheid van isolatie en zonwering enz.

Aangezien een vaste airco door een vakman moet worden geïnstalleerd, kan die voor jou een nauwkeurige berekening maken. Toch is het handig om je zelf al een idee te vormen van het vereiste vermogen.

Volgens een grove vuistregel moet je 45 W aan koelvermogen per m³ rekenen. Daarbij tel je 300 W per m² glasoppervlak dat op de zonnekant gericht is. In de tabel hieronder vind je enkele voorbeelden.

Welk vermogen voor welk lokaal?
Type lokaal	Afmetingen (l x b x h in m)	Volume (m³)	Glas in raam op de zonnekant (m²)	Vereist vermogen (kW)
Kleine kamer	3 x 2,5 x 2,4 m	18	1.5	1.3
Grote kamer	4 x 3,5 x 2,5 m	35	3	2.5
Woonkamer	5 x 4 x 2,5 m	50	4	3.5

Verwar deze indicator niet met het elektrische vermogen van het apparaat.

Hoeveel kamers wil je tegelijkertijd koelen?

Met multisplitsystemen kan de buitenunit meerdere binnenunits aansturen om meerdere kamers tegelijk te koelen, bijvoorbeeld de woonkamer en slaapkamer. Een mobiele monobloc airconditioner kan daarentegen maar één kamer tegelijk koelen.

Hoeveel kost een vaste airconditioner?

Een set met één buiten- en één binnenunit kost tussen € 1.000 en € 2.500 exclusief btw. Reken tussen de €300 en €600 als je een extra binnenunit wilt toevoegen.

Dan zijn er nog de installatiekosten, die oplopen tot € 1.500 tot € 3.000 inclusief btw en installatiekosten.

In welke gevallen geeft men de voorkeur aan een vaste airco?

Een vaste airco is het overwegen waard als een of meer van de volgende criteria zijn vervuld:

• Je bent eigenaar van de woning.
• Je woning heeft langdurig last van oververhitting, bv. een appartement dat je moeilijk kunt afkoelen.
• Je wilt in verschillende lokalen tegelijk verkoeling brengen.
• Er is te veel lawaai als je het raam openzet.
• Jouw gezondheid vereist een goede regeling van de binnentemperatuur.
• Je verwarmt met elektriciteit en zo'n airconditioner, in feite een lucht-lucht warmtepomp, zou ook je elektrische verwarming in de winter kunnen vervangen.

Wat houdt de installatie in?

De buitenunit moet worden bevestigd aan een drager die de overdracht van trillingen voorkomt (demper); de binnenunit(s) moet(en) worden bevestigd; de elektrische aansluitingen moeten worden gemaakt; de leiding, die door een vakman met koudemiddel wordt gevuld, moet door een buitenmuur worden geleid; de condenswaterleiding(en) moet(en) naar buiten worden geleid of worden aangesloten op de afvoer.

In principe neemt dit werk niet meer dan een dag in beslag.

Zal je vaste airconditioner je elektriciteitsrekening doen stijgen?

Om je een idee te geven van het verbruik van vaste airconditioners (één vaste unit, één binnenunit), gaan we ervan uit dat ze 250 uur per jaar draaien, met onder andere 25 handelingen om een oververhitte kamer te koelen aan het begin. Dit geeft een gemiddelde van 100 kWh elektriciteit.

Tegen een prijs van 30 cent/kWh kost het gebruik van een vaste airco je dus ongeveer € 30 per jaar aan elektriciteit, of de helft van een mobiele airco, die ongeveer twee keer zoveel verbruikt om hetzelfde werk te doen. Verwar de A- en +labels van vaste en mobiele airconditioners dus niet met elkaar. Dat zou appels met peren vergelijken zijn.

Tot slot moet je weten dat de verleiding om je vaste airconditioner vaker te laten werken het voordeel van een lager verbruik kan verminderen. Zonder rekening te houden met de mogelijkheid van verwarming.

Ventilatie en luchtzuivering?

Ventilatiemodus (zonder koelen of verwarmen) is beschikbaar op alle toestellen, met luchtzuiverende of ontgeurende apparaten op sommige.

Ook een verwarmingsmodus?

In alle gevallen kan je airconditioner ook warmte leveren, en dat is niet alles. Ongeacht de behoefte om je huis te koelen, is het bijzonder rendabel om een airconditioner te kopen als je je huis verwarmt met elektriciteit. Als je een airconditioner gebruikt in plaats van je elektrische radiatoren, zal je rekening met een derde dalen.

Zie ook 8 redenen om te kiezen voor een lucht/lucht-warmtepomp.

Kun je ziek worden van airco?

Waarom airco klachten kan veroorzaken

In principe kun je niet ziek worden van de airconditioner, maar een slecht afgestelde airconditioning kan wel klachten veroorzaken, vooral bij personen die kampen met luchtwegproblemen. Ook wanneer de filters van de aircotoestellen vuil zijn, en stof, bacteriën en virussen makkelijker worden verspreid, ervaren sommige mensen ongemakken zoals irritatie of infectie van de luchtwegen of ademhalingsproblemen. Het is wel belangrijk dat je de airco goed gebruikt.

Tips voor gezond gebruik van je airco

• Gebruik een airconditioner met mate.
  
  
• Zorg voor een goede afstelling van je airconditioning. Beperk het temperatuurverschil tussen binnen en buiten. Extreme verschillen (meer dan 8°C) zijn af te raden; meestal zijn temperaturen rond de 21 of 22 °C al voldoende. Het zijn vooral de extreme temperatuurschommelingen die klachten aan de luchtwegen veroorzaken. Zet je airco dus niet té koud, ook al is het tropisch warm buiten.
• Onderhoud het toestel regelmatig en denk eraan om geregeld de luchtzuiveringsfilter van je airco na te kijken, te reinigen of te vervangen. Anders verspreid je stof, bacteriën en vuiligheid. Al is het natuurlijk niet evident om te weten wanneer een filter op kantoor of in je wagen moet gereinigd worden.
• Richt de blazers van de airco in de auto niet rechtstreeks op je gezicht, op die manier laat je eventuele bacteriën rechtstreeks los op de slijmvliezen in je neus en mond. Dit verhoogt ook de kans op oogirritatie.
• Als je vertrekt in een hete auto die in de zon heeft gestaan, zet dan even de ramen open voor je de airco inschakelt. Op die manier laat je frissere lucht binnen, dat is gezonder en beter voor de circulatie.
• Om de temperatuurschok te verkleinen tussen binnen en buiten schakel je de airco best al enkele minuten uit voor je met de auto je eindbestemming bereikt. Zo is de overgang tussen fris en warm voor je lichaam minder zwaar.