Wat is de beste manier om water op te warmen?

Om de beste oplossing voor warm water te vinden, moet je met veel zaken rekening houden: het soort energie waarover je beschikt (aardgas, stookolie, propaan, elektriciteit enz.), de beschikbare plaats en aansluitingen, het totale warmwaterverbruik van jouw gezin, het gewenste comfort, het aantal douchecellen en badkuipen in huis en de afstand van het warmwatersysteem tot de verschillende aftappunten. En uiteraard de kosten voor de aankoop van het systeem, de installatie en de energieprijzen.

De kosten zijn afhankelijk van het geïnstalleerde systeem. Het is dus belangrijk om te kiezen voor een systeem dat je het gewenste comfort biedt én past binnen jouw budget.

Warm water via een doorstroomsysteem of een met een reservoir?

Er bestaan twee grote soorten systemen voor warm water:

• Boilers, die een bepaalde hoeveelheid warm water constant op temperatuur houden in een reservoir.
• Doorstroomtoestellen, die het water enkel opwarmen op het moment dat het nodig is. Dat is het geval bij geisers of wandketels die mee instaan voor de verwarming. In tegenstelling tot boilers kunnen ze onbeperkt warm water leveren.

Dit zijn de beste manieren om water te verwarmen

In de volgende delen van dit dossier zetten we de voordelen van de verschillende manieren om water op te warmen voor jou op een rijtje. In het laatste deel zetten we de kosten voor elk systeem tegenover elkaar. Voor een gepersonaliseerde berekening klik je hier.

Naar de rekenmodule 

Pluspunten Relatief lage aankoopprijs Goedkope installatie: geen schoorsteen nodig voor de afvoer van verbrandingsgassen en geen toevoer van lucht nodig Vrij gemakkelijk zelf te plaatsen door een handige doe-het-zelver Constante temperatuur en debiet

Minpunten Als het warm water op is, duurt het enkele uren alvorens de boiler opnieuw is opgewarmd Vrij groot, afhankelijk van het volume van het opslagvat Uiterst hoge elektriciteitskosten

Pluspunten Constante temperatuur en debiet. Zeer goede prestaties: zeer hoog rendement, laag verbruik en beperkte milieu-impact. Elektriciteitsverbruik binnen de perken.

Minpunten Neemt veel plaats in. Hoge aankoopprijs. Naast de gewone aansluitingen van een elektrische boiler moeten er ook vrij grote buizen worden geplaatst voor de luchtaanvoer en -afvoer. Mogelijk levert het systeem minder goede prestaties als het slecht is afgesteld. Ook al is het elektriciteitsverbruik lager dan bij een klassieke elektrische boiler, elektriciteit blijft duur.

Pluspunten Onbeperkte hoeveelheid warm water. Goed rendement: de prijs per liter warm water is relatief laag. Mogelijk om dicht bij het afnamepunt te installeren (niet afhankelijk van de verwarmingsketel).

Minpunten Minder comfortabel als er op verschillende punten warm water wordt afgenomen. De watertemperatuur kan schommelen, wat vervelend is onder de douche; een thermostatische kraan kan dat probleem gedeeltelijk oplossen. Wordt het best dicht bij de badkamer geplaatst; grote afstanden zijn alleszins te vermijden. Afvoer nodig voor de verbrandingsgassen

Pluspunten Onbeperkte hoeveelheid warm water. De installatie en het onderhoud van het warmwatersysteem en de verwarmingsketel kunnen tegelijkertijd gebeuren. Hoog rendement dat echter daalt als de functie "voorverwarmen" wordt gebruikt die meer en meer wordt voorgesteld. Neemt weinig plaats in. Goedkoop in aankoop: de meerkosten voor een verwarmingsketel uitgerust met dit systeem zijn laag.

Minpunten Minder comfortabel als er op verschillende punten warm water wordt afgenomen. De temperatuur is niet altijd constant. Grote afstanden worden het best vermeden.

Pluspunten De installatie en het onderhoud van de ketel en de boiler kunnen tegelijkertijd gebeuren. Constante temperatuur en debiet. Snelle opwarming van het water in de boiler. Je kunt op meerdere punten tegelijkertijd warm water aftappen.

Minpunten Hoger energieverbruik, vooral in de zomer. Hogere investering. De afstand tussen de boiler en de watertoevoer kan groot zijn (afhankelijk van de plaatsing van de verwarmingsketel) waardoor je soms langer moet wachten op warm water.

Pluspunten Grote hoeveelheid water Je kunt op meerdere punten tegelijkertijd warm water afnemen. Constante temperatuur en debiet. Opnieuw opwarmen gaat sneller dan bij een elektrische boiler.

Minpunten Komt weinig voor in de handel. Laag rendement. Neemt veel plaats in. Afvoer nodig voor de verbrandingsgassen (schoorsteen of een andere verluchting).

Pluspunten Constante temperatuur en debiet. Groot reservoir voor water op temperatuur. Gebruik van hernieuwbare energie.

Minpunten Systeem neemt veel plaats in. Vereist plaatsing buiten (dak, terras…) met geschikte oriëntatie voor de panelen. Lange afschrijvingsduur. Zonne-energie dekt slechts een beperkt deel van de benodigde energie, en de totale verbruikskosten hangen af van het type bijverwarming (elektrisch, verwarmingsketel op gas, stookolie of propaan).

Voor onze vergelijking van de totale kosten baseren wij ons op de gemiddelde prijzen over een jaar, tussen juni 2021 en juni 2022. De prijzen van de diverse soorten energie, en in het bijzonder die van gas en elektriciteit, hadden in die periode al een forse stijging gekend. Na juni 2022 hebben we nieuwe ongekende en pijnlijke prijspieken gezien. Maar de keuze voor de plaatsing van een warmwater mag niet gebeuren op basis van die recordprijzen en daarom gaan wij uit van gemiddelde prijzen.

Als we alle kosten voor elk warmwatersysteem samentellen, verkrijgen we de volgende grafiek.

Wat is nu het voordeligste systeem?

Als we uitgaan van een verbruik van 100 liter warm water per dag, zijn dit de conclusies op basis van de gemiddelde prijzen die wij hanteren.

Een wandketel op aardgas (€ 330 per jaar) of op propaan in bulk, dus uit een tank (€ 360) is veruit het goedkoopste systeem als we zowel de kosten van de installatie (af te schrijven over 15 jaar) als de verbruikskosten (energie en onderhoud) in rekening nemen.

Daarna volgt de geiser op aardgas als je met aardgas verwarmt (€ 450), de geiser op propaan in bulk (€ 475), en de geiser op aardgas als je dat enkel gebruikt om te koken en warm water aan te maken (€ 500).

Een boiler op een stookolieketel (€ 465) kan met de gasgeiser wedijveren. Dat geldt al minder als de boiler wordt gecombineerd met een ketel op aardgas of propaan uit een tank (€ 540 à € 570).

Een gasgeiser die normaal een van de goedkopere systemen is, valt alsnog zeer duur uit als hij werkt op propaan uit flessen (bijna € 700 per jaar).

Elektrische boiler uit den boze

Eén systeem is zo duur dat je het hoe dan ook moet zien te mijden: de klassieke elektrische boiler. Dit soort toestel vreet dure stroom. Zelfs met het tweevoudig uurtarief of exclusief nachttarief zorgt zo’n boiler voor een zware jaarfactuur, die kan oplopen tot bijna € 1 000. Ook al is het toestel nog niet afgeschreven of loopt het nog niet op zijn laatste benen, toch doe je er goed aan om het aan de kant te schuiven en te vervangen door een warmtepompboiler.

Een warmtepompboiler (€ 550) valt uiteindelijk een heel stuk goedkoper uit, ondanks een hogere begininvestering. Zijn elektriciteitsverbruik ligt dan ook zowat drie keer lager.

Hou er wel rekening mee dat een warmtepompboiler veel plaats inneemt. Je moet ook omvangrijke leidingen voorzien om de lucht aan te zuigen en af te voeren. Idealiter haalt de installatie de lucht van buiten en stuwt ze de gebruikte, afgekoelde lucht ook weer naar buiten.

Wat met een groter warmwaterverbruik?

Heb je een groter warmwaterverbruik, van bv. 200 liter per dag, dan blijven de gaswandketel en, in tweede instantie, de gasgeiser de meest voordelige systemen. Maar de kloof met de warmtepompboiler en de boiler op een stookolieketel verkleint naarmate het verbruik van warm water toeneemt.
Omgekeerd swingen de kosten voor een klassieke elektrische boiler en de geiser op propaan uit flessen in dat scenario helemaal de pan uit.