Wat is het verschil tussen gewone wijn en biologische wijn?

Wat is biologische wijn?

Biologische wijn of kortweg biowijn is wijn geproduceerd uit biologisch geteelde druiven en zonder al te veel chemische toevoegingen tijdens de vinificatie.

Biologische wijnproductiemethoden

"Biologische wijn wordt gekenmerkt door een duurzame benadering van de wijnbouw en het gebruik van milieuvriendelijke praktijken", legt onze expert Jeroen Plessers uit.

De meststoffen en andere pesticiden die regelmatig op conventioneel geteelde wijnstokken worden gebruikt, hebben inderdaad een impact op de omringende fauna en flora. Deze vervuiling die zich in de bodem ophoopt, schaadt uiteindelijk haar vruchtbaarheid en de biodiversiteit. Ook bestaat het risico dat er sporen van in de wijn terechtkomen.

De biologische wijnbouw ontwikkelde zich als reactie op deze situatie en is gebaseerd op een zogenaamd "natuurlijk" productieproces.

Biologische druiventeelt (wijnbouw)

• Biologische druiven worden geteeld zonder kunstmest, onkruidverdelgers of andere chemicaliën die de wijnstokken moeten beschermen tegen insecten, schimmels, onkruid en ander ongedierte.
• In de biologische wijnbouw vecht men op natuurlijke wijze tegen ongedierte, bijvoorbeeld door onschadelijke insecten uit te zetten die zich ermee voeden.
• Om de ontwikkeling van wijnstokken en druiven te bevorderen, gebruikt men natuurlijke producten zoals ecologisch mest of compost.
• Onkruid in de wijngaarden wordt mechanisch verwijderd (eggen, wieden of ploegen).

Biologische wijnproductie (vinificatie)

• De tussenkomst van de chemie is beperkt en gereguleerd.
• Bepaalde chemische ingrepen zijn tijdens het proces toegestaan, maar enkel onder strenge voorwaarden. Men mag dus kunstmatige additieven zoals enzymen, sulfiet of synthetische gisten toevoegen, maar alleen in beperkte hoeveelheden.

Voordelen van biologische wijn

Biologische wijnbouw heeft niet alleen een positieve impact op de biodiversiteit, maar ook op de smaak van de druiven. "Door andere planten rondom de wijnstok te laten groeien, nemen zij een deel van het water op uit de bodem. Als gevolg moet de stok dieper de grond in reiken om zichzelf te voeden", legt onze expert uit, "wat de kwaliteit van de druiven verbetert."

Doordat er tijdens het productieproces amper sulfieten worden toegevoegd, wordt biologische wijn door sommige mensen ook beter verdragen. Ze veroorzaakt minder snel misselijkheid, spijsverteringsproblemen en allergische reacties bij mensen die gevoelig zijn voor sulfieten.

Let op: doordat er tijdens het productieproces een lagere hoeveelheid sulfieten worden toegevoegd, kunnen ze ook minder stabiel zijn, sneller verouderen en minder goed houdbaar zijn. Bovendien is het bij biologische wijn ook moeilijker om consistentie te behouden tussen verschillende jaargangen van dezelfde wijn.

Lees meer over biowijnen in ons dossier

Wat is gewone of klassieke wijn?

Gewone wijn is dan weer het resultaat van landbouw- en productieprocessen die profiteren van moderne technologieën en chemische producten.

Klassieke wijnproductiemethoden

"De klassieke wijnproductie is gebaseerd op gestandaardiseerde industriële processen", legt Jeroen Plessers uit. "Het doel is daarbij om meer en consistenter te produceren, dus tegelijkertijd de opbrengst en kwaliteit verbeteren."

Klassieke druiventeelt

• Kunstmest wordt gebruikt om de ontwikkeling van de wijnstokken te bevorderen.
• Door de wijnstokken te besproeien met synthetische pesticiden en fungiciden worden ze beschermd tegen allerlei ziekten en parasieten.

Klassieke wijnproductie

• Tijdens de vinificatie wordt er ingegrepen om de smaak, kleur en stabiliteit van de wijn te beïnvloeden. Zo worden er synthetische gisten toegevoegd om er bijzondere aroma's aan te geven of soms zelfs houtkrullen om de indruk te wekken dat de wijn in vaten heeft gerijpt.
• Suiker wordt toegevoegd om de wijn body te geven, en sulfiet om hem te stabiliseren en langer houdbaar te maken.

Eigenschappen van gewone wijn

Doordat sulfiet wordt toegevoegd, is gewone wijn stabieler. Jeroen Plessers legt uit: "De wijn is minder gevoelig voor veranderingen in zijn omgeving (temperatuur, luchtvochtigheid, bewegingen enz.), waardoor hij niet troebel wordt of verslechtert. Hierdoor heeft het meer bewaarpotentieel dan biologische wijn.”

Tegelijkertijd is het gebruik van fytosanitaire en chemische producten tijdens de teelt en productie van klassieke wijn vervuilend voor het terroir en soms voor de wijn zelf.

Verschillen tussen gewone en biowijn

Biologische wijn onderscheidt zich dus vooral van gewone wijn door de verschillen tijdens de druiventeelt en in de methoden om de wijn te maken, met name in het feit dat er geen chemicaliën worden gebruikt. "Dit betekent uiteraard niet dat alle klassieke wijnen er vol van zitten", nuanceert onze expert, "maar dat je er minder aan wordt blootgesteld als je biowijnen kiest."

Milieu-impact en duurzaamheid

De klassieke wijnbouw is een grote verbruiker van fytosanitaire producten, waardoor ze een grotere impact heeft op het milieu dan de biologische wijnbouw.

De pesticiden, fungiciden en andere producten die worden gebruikt om de wijnstokken te beschermen tegen ongedierte (insecten, schimmels enz.) dragen bij aan bodem- en watervervuiling, wat op hun beurt bijdraagt aan de vernietiging van de biodiversiteit en ecosystemen. De ecologische voetafdruk van het gewone wijnproductieproces is dus aanzienlijk.

Etikettering en certificering

Een biologische wijn is gemakkelijk te herkennen aan een van deze labels op het etiket:

• Het EU-Biolabel, met sterren in de vorm van een blad
• Het oude Franse AB-logo voor biologische landbouw ("agriculture biologique")

De benaming "biologische wijn" wordt sinds 2012 gereguleerd door een Europees lastenboek, waarbij wordt vereist dat het productieproces voldoet aan de principes van de biologische landbouw, zowel in de wijngaarden (wijnbouw) als in de kelders (vinificatie).

Er zijn ook andere labels, die worden uitgegeven door bepaalde onafhankelijke organisaties waarvan de specificaties nog strenger zijn dan de Europese eisen. "Om zo'n label te mogen dragen, moet een wijnboer gecertificeerd zijn. Dat betekent dat hij periodieke controles moet ondergaan om zeker te zijn dat hij het verdient om het te behouden." En zoals onze specialist uitlegt: "Voldoen zijn methoden niet meer aan de specificaties, dan kan het label ingetrokken worden."

Verschillen in kwaliteit en smaak

Het smaakverschil tussen een gewone wijn en een biologische wijn kan subtiel zijn en hangt van veel factoren af, waaronder druivensoort, terroir, methoden en de vaardigheid van de wijnmaker.

Vergeet ook niet dat de smaak van wijn subjectief is en varieert van persoon tot persoon. Sommigen geven de voorkeur aan biologische wijnen vanwege de idee van zuiverheid en duurzaamheid, terwijl anderen klassieke wijnen verkiezen.

Impact op de gezondheid

Als we kijken naar de gevolgen voor je gezondheid, zit het verschil hem vooral in de sulfietgehaltes en residuen van pesticiden.

Biowijnen hebben doorgaans een lager sulfietgehalte, wat gunstig kan zijn voor degenen die er gevoelig voor zijn. Sulfieten worden inderdaad vaak gebruikt als bewaarmiddel in wijn en kunnen bij sommige mensen allergische reacties veroorzaken.

Omdat biowijnen worden geproduceerd uit druiven die zonder chemische pesticiden zijn geteeld, is de kans kleiner dat biologische wijnen residuen bevatten. Over zulke residuen moet je je echter niet te veel zorgen maken, zelfs niet in klassieke wijnen, omdat de risico's als minimaal worden beschouwd zolang je wijn met mate consumeert.

Welke wijn kiezen?

Supermarkten hebben gangpaden vol wijn, maar hoe kies je uit zo'n ruim aanbod aan smaken en prijscategorieën? Om je te helpen bij je keuze, testen en analyseren onze experts jaarlijks meer dan 400 wijnen. Of je nu van rode, witte of roséwijn houdt, biologisch of niet, dankzij onze koopwijzer vind je zeker een wijn naar jouw smaak en budget.

Biologische wijn, duurder dan gewone wijn?

Niet per se. Onze experts hebben biologische wijnen van topkwaliteit gevonden, zelfs voor minder dan € 10. Ontdek onze selectie door in de koopwijzer te filteren op "biologisch".

Naar onze koopwijzer wijn