Bluetooth of wifi: welke verbinding voor je draadloze audiotoestellen?

De verschillende wifi-verbindingen

Fabrikanten hebben verschillende protocollen ontwikkeld om draadloos muziek te kunnen streamen.

DLNA

DLNA staat voor Digital Living Network Alliance en gebruikt het bestaande wifi-netwerk om verbinding te maken met de speaker. Hierbij verschijnen alle toestellen die muziek kunnen afspelen via het wifi-netwerk op het brontoestel (bijvoorbeeld je pc, tablet of smartphone).

Klein nadeel: je moet de app van de fabrikant gebruiken om ze te bedienen, bijvoorbeeld om een nummer te pauzeren, naar een volgend nummer over te gaan, het volume te regelen enz. Omdat gebruikers gedwongen worden om hun muziek te streamen via de app van de fabrikant, kunnen ze geen playlists van andere apps beluisteren. Dat is dus vooral een struikelblok voor streamingdiensten (zoals Spotify, YouTube enz.).

Hoewel DLNA op het eerste gezicht niet meer zoveel gebruikt wordt, zal bijvoorbeeld een Bose-speaker intern wel vaak een DLNA-protocol hanteren.

AirPlay 2

Dit formaat is eigendom van Apple en maakt ook gebruik van het wifi-netwerk. Je kan er muziek uit je bibliotheek (via iTunes, maar ook via alle andere streamingdiensten) mee streamen van een Apple-toestel naar je speaker of versterker. Dat werkt voor zowel audio- als videobestanden.

Let op: AirPlay werkt enkel nog met iOS 4.3. AirPlay 2 is dan weer beschikbaar vanaf iOS 11.4. Dit wifi-protocol werkt goed, maar verbruikt meer energie omdat je brontoestel de bestanden zelf moet decoderen. De bron en de speaker moeten zich ook op hetzelfde wifi-netwerk bevinden.

Sonos

Sonos werkt op dezelfde manier als DLNA en AirPlay, maar is niet compatibel met andere systemen. Je kunt er dus enkel toestellen van Sonos mee aansturen, wat een van de grootste nadelen van het systeem is.

De Sonos-producten zijn wel compatibel met Spotify Connect (een ander protocol). Je kunt op een Sonos-toestel dus Spotify-muziek streamen via de Sonos-app, maar ook via Spotify Connect.

Sonos biedt verder ook verschillende versies van zijn app aan. De oude versie, de Sonos S1, is beperkter maar compatibel met oudere toestellen, terwijl de S2 bedoeld is voor nieuwere toestellen. Dat is verwarrend voor de consumenten.

Wat je ook moet weten, is dat geen enkel Sonos-product kan worden gebruikt zonder eerst te worden verbonden via de app (zelfs de bluetooth-toestellen niet). Tot slot dwingt Sonos je om je geolocatie te delen. Dat is niet alleen onnodig voor een goede werking, maar bovendien een inbreuk op je privacy.

Spotify Connect

Spotify Connect is een door Spotify ontwikkeld protocol om Spotify-content te streamen. Wil je het protocol gebruiken, dan moet je een abonnement nemen op het platform. Dat is heel handig voor Spotify-fans, maar voor andere streamingdiensten is het protocol niet beschikbaar. Spotify Connect werkt op dezelfde manier als Chromecast: doordat je smartphone enkel dienst doet als afstandsbediening en niet als lezer, loopt de batterij niet al te snel leeg.

Let op: in tegenstelling tot in zijn begindagen, ondersteunt Spotify niet langer alle oudere toestellen. De dienst zal dus niet meer beschikbaar zijn zonder waarschuwing van Sonos.

Chromecast

Er zijn twee manieren om verbinding te maken via Chromecast: door het protocol te implementeren op hardware van derden, of via een toestelletje dat lijkt op een USB-stick. Hiermee kun je audio (maar ook foto's en video’s) streamen naar je tv of speaker, vanaf een mobiele telefoon, tablet of computer. Er bestaan ook tv's met ingebouwde Chromecast, wat gewoonlijk het geval is bij Android-tv's. De Chromecast wordt rechtstreeks op je tv aangesloten via een HDMI-aansluiting (meestal aan de zijkant van je tv). Het andere uiteinde van het toestel is voorzien van een USB-aansluiting, die uitsluitend wordt gebruikt voor voeding.

De inhoud die je wilt streamen gaat via de wifi (ingebouwd in de stick) en de HDMI-poort. Je kunt dus genieten van muziek via je Spotify-app of via je persoonlijke bibliotheek.

Met de Chromecast-technologie stream je niet rechtstreeks van je smartphone naar je tv of luidspreker. Je maak eerst verbinding met de Chromecast-servers, die vervolgens via het internet informatie uitwisselen met je tv of speaker om de gewenste audio te streamen. Dat betekent ook dat als je eenmaal gestart bent met streamen, je je mobiele telefoon kunt uitschakelen en de film of muziek gewoon doorspeelt. Goed nieuws dus voor je batterij. Er is wel één nadeel: heb je geen internettoegang, dan werkt de Chromecast niet.

Er bestaan momenteel twee soorten Chromecasts: Chromecast Classic HD en Chromecast 4K voor UHD-tv's. Hoewel het een geweldige oplossing was voor oudere toestellen, heeft Google beslist om de Chromecast Audio (ontworpen voor speakers zonder netwerkverbinding) niet langer aan te bieden.

Multi-room via wifi

Met wifi-speakers is het mogelijk om een multi-room-verbinding te maken. Zo kunnen meerdere speakers worden gecombineerd om stereogeluid of zelfs surround sound te verkrijgen. Deze speakers kunnen dezelfde muziek afspelen in verschillende ruimtes. Als je dat wil, kunnen ze ook elk een verschillend nummer afspelen. Er bestaat echter geen standaardsysteem waarmee je speakers van verschillende merken onderling kunt combineren. Dus als je kiest voor ‘multiroom’-speakers (bv. Sonos, Bose, Harman of Raumfeld), moeten ze allemaal van hetzelfde merk zijn. Je moet ook de app van het merk gebruiken om ze af te regelen. Harman-speakers gebruiken bv. Google Home, wat betekent dat je een Google-account nodig hebt om ze te beheren.

De verschillende bluetooth-verbindingen

Het bluetooth-systeem bestaat in verschillende versies. De meest recente zijn Bluetooth 5.0 BLE en 5.1. Let op: ze worden mogelijk niet allemaal ondersteund door je toestel.

Bluetooth 4.0

Bluetooth 4.0, ook bekend als BLE (Bluetooth Low Energy), is een van de eerdere versies. De bluetooth-chip verbruikt veel minder energie, waardoor meerdere verbonden objecten tegelijkertijd gebruikt kunnen worden. Het duurt ook minder lang om een toestel te verbinden en om gegevens te versturen. De geluidskwaliteit werd ook iets verbeterd.

Bluetooth 5.0

Dit is momenteel de ‘standaard’-versie die je op de meeste toestellen vindt. Hoewel Bluetooth 5.0 geen nieuw audio-protocol heeft, beschikt deze versie wel over een beter bereik en een hogere bandbreedte (ongeveer 2 Mbps voor audio). Het bereik werd ook verbeterd en bedraagt nu 240 meter. Helaas hebben de tablets en smartphones die momenteel op de markt zijn niet hetzelfde bereik, omdat hun chips minder krachtig zijn.

Deze versie ondersteunt ook BLE, waardoor je minder energie verbruikt. De versie 5.0 gebruikt bredere transmissiekanalen, waardoor je meer communicatiemogelijkheden hebt wanneer je je in de buurt van een zender bevindt. Het geluid is ook verbeterd dankzij de integratie van de LC3-audiocodec (Low Complexity Communications Codec 2020). Daarmee kunnen ontwikkelaars zich beter aanpassen aan het audiosignaal: ze kunnen een hogere kwaliteit verzenden of het signaal meer comprimeren om het energieverbruik beter onder controle te houden.

Een van de nadelen van Bluetooth 5.0 is dat Google en Apple je verplichten om je locatiediensten aan te zetten voordat je bluetooth gebruikt, zonder dat daar een technische noodzaak voor bestaat.

Bluetooth AAC

Beter bekend als HE-AAC (High Efficient AAC), is dit de standaard audiocompressiecodec voor Apple-, iOS- en YouTube Music-toestellen. Dit is een gegevenscompressiecodec waarbij heel wat audiogegevens worden verwijderd tijdens de overdracht.

Het is ook een codec die veel energie verbruikt. De huidige AAC-bitrates zijn 128 kbps, 192 kbps en tot 256 kbps. Android-gebruikers hebben deze codec niet echt nodig omdat de prestaties van deze toestellen aanzienlijk kunnen variëren. Apple-toestellen daarentegen zijn (hardwarematig) geoptimaliseerd voor deze codec en leveren geluid van hoge kwaliteit met 256 kbps.

AptX-HD

Muziekpuristen geven wellicht de voorkeur aan een speaker die het bluetooth-protocol AptX gebruikt. Deze technologie biedt immers een aanzienlijk betere geluidskwaliteit dan Bluetooth 5.0.

AptX staat voor Audio Processing Technology. Het maakt gebruik van de bluetooth-technologie via een chip die is ontwikkeld door Qualcomm. Dit protocol heeft een lagere audiovertraging (15 ms vergeleken met 40 ms voor 5.0) waardoor er (vrijwel) geen vertraging is bij het afspelen. De maximale bitsnelheid voor AptX HD ligt ook hoger, namelijk 576 kbps (48 kHz, 24 bit) vergeleken met 345 kbits voor SBC (48 kHz, 16 bit).

Helaas wordt AptX niet vaak ondersteund door de toestellen. iPhones zijn er doorgaans niet mee uitgerust, en Android-toestellen ook slechts zelden. Het aantal speakers dat dit protocol ondersteunt, is eveneens beperkt.

LDAC

LDAC™ of Low Latency and High-Definition Audio Codec is een vrij nieuwe audiotechnologie van Sony waarmee je via bluetooth kunt genieten van draadloze audio van hogere kwaliteit. Met drie keer meer verzonden gegevens (bitrate van 990 kbps) biedt LDAC een verbeterde draadloze luisterervaring voor al je muziek. Zelfs bij lagere bitsnelheden presteert deze codec in de meeste audiotests beter dan de SBC-, AAC- en AptX-codecs. Als je oortjes LDAC ondersteunen, kun je de bluetooth-streaminginstellingen op je telefoon wijzigen, wat een echte meerwaarde biedt.

Helaas heeft ook deze technologie twee nadelen: ten eerste is ze niet algemeen beschikbaar en ten tweede zijn de meeste fabrikanten niet bereid om de licentiekosten te betalen.

NFC

Dankzij de NFC-chip (Near Field Communication) kun je twee bluetooth-toestellen gemakkelijker en sneller met elkaar verbinden. Je hoeft je smartphone of tablet alleen maar in de buurt van je speaker te houden en de verbinding gebeurt automatisch.

De muziekoverdracht zelf verloopt niet via dit protocol, maar via bluetooth. Je moet weten dat NFC een heel beperkte reikwijdte heeft van slechts enkele centimeters. De technologie wordt bijvoorbeeld gebruikt voor de Mobib-chipkaarten van de MIVB. Helaas kan NFC niet worden gebruikt op Apple-toestellen, behalve om contactloos te betalen. Aanvankelijk beloofde Apple dat het de NFC-functie beschikbaar zou maken voor de iPhone 7 en de daaropvolgende modellen, alsook voor de modellen die zijn uitgerust met iOS 11. Jammer genoeg heeft het bedrijf zich niet aan zijn woord gehouden en is dit protocol niet beschikbaar voor de Apple-gebruikers.

Deze technologie komt helaas niet echt van de grond omdat ze eigendom is van Sony en andere fabrikanten geen licentiekosten willen betalen om ze te gebruiken.

Multi-pairing via bluetooth

Wifi-speakers kunnen gebruikt worden voor een multi-room-opstelling, terwijl bluetooth-speakers al enkele jaren het multi-pairing-systeem aanbieden. Met die optie kunnen meerdere speakers worden aangesloten op dezelfde bron, waardoor het vermogen wordt vermenigvuldigd. Dit is echter geen stereosysteem (waarbij elk toestel een ander signaal ontvangt), aangezien alle toestellen hier een identiek signaal ontvangen.

Het maximale aantal speakers varieert per merk. Met JBL kan je maximaal 100 toestellen koppelen, terwijl dat bij Bose en Sony slechts 8 toestellen zijn. Bij Sonos kunnen op die manier 32 speakers worden gekoppeld.