Geheime contracten voor terugbetalingen van geneesmiddelen : te veel nadelen!
Wilt u ook een gezonde geneesmiddelenindustrie en solidaire gezondheidszorg wil?
Problematische procedure
Sinds 2010 bestaat er een procedure voor de terugbetaling van innovatieve geneesmiddelen die vaak erg duur zijn en waar er nog onzekerheid bestaat over, bijvoorbeeld, hun doeltreffendheid of de kosteneffectiviteit. Op ons verzoek en dat van de vereniging Kom op tegen Kanker, heeft het KCE het model onder de loep genomen.
De erg kritische conclusies sluiten perfect aan bij een werkwijze die we al lang aanklagen. Om een tijdelijke terugbetaling mogelijk te maken, dient er een contract getekend te worden tussen het betreffende bedrijf en het Ministerie van Volksgezondheid. Het probleem is dat die onderhandelingen onderworpen zijn aan strikte geheimhoudingsregels.
Te veel is te veel
In theorie wil dit systeem op basis van wederzijdse overeenkomst nieuwe, innovatieve geneesmiddelen toegankelijk maken, ondanks het bestaan van een aantal onzekerheden. Het wil ook die onzekerheden de wereld uit helpen tijdens de duur van het akkoord. Die akkoorden worden echter ook gebruikt in situaties waarin een geneesmiddel geen echte meerwaarde maar wel een te hoge prijs heeft vergeleken met gelijkaardige geneesmiddelen op de markt. De overeenkomsten worden vooral meer en meer gebruikt om op een vertrouwelijke manier te onderhandelen over een prijsdaling van (te) dure producten.
Maar volgens het KCE zijn de onzekerheden zelden opgelost aan het einde van de overeenkomst (3 jaar). De oorspronkelijke vragen blijven vaak onbeantwoord. Daarnaast is het onduidelijk dat door de snellere beschikbaarheid de patiënt gebruik kon maken van een echt doeltreffender geneesmiddel. Het bedrijf heeft dus verschillende jaren eigenlijk een blanco cheque ontvangen voor de terugbetaling van een (zeer) duur product.
Eens het product terugbetaald is, bevindt de regering zich in een zwakke positie om de prijzen te laten dalen of de terugbetaling te annuleren. Hierdoor worden bedrijven niet gemotiveerd om inspanningen te leveren door studies uit te voeren die de twijfels over de doeltreffendheid van hun product zouden kunnen wegnemen.
De risico‘s
De veralgemening van het systeem op internationaal vlak zal de bedrijven waarschijnlijk niet tegenhouden om zeer hoge verkoopprijzen te hanteren zonder dat die prijzen op een transparante manier gerechtvaardigd worden.
De vertrouwelijkheid van het huidige systeem laat de geneesmiddelenindustrie toe om de verkoopprijs van een product hoog te houden in het land waar de overeenkomst ondertekend is en aldus haar prijsonderhandelingen in andere landen niet in gevaar te brengen. Het mysterie van de prijzen die in de andere landen echt toegepast worden, blijft aldus bestaan.
Tijd om te handelen
Het KCE concludeert dat die overeenkomsten, die aanvankelijk als win-winsituaties werden voorgesteld, duidelijk winst opleveren voor de geneesmiddelenindustrie en niet zozeer voor de staat, vooral dan op lange termijn. Het zal u dus niet verbazen dat pharma.be geprobeerd heeft om een grondige evaluatie van dit parallelle en ondoorzichtige terugbetalingssysteem te dwarsbomen. Als gevolg hiervan heeft de studie slechts gebruik kunnen maken van een beperkt aantal gegevens. De onderzoekers van het KCE werden verplicht om hun analyses toe te spitsen op informatie die voor iedereen toegankelijk is.
Het KCE heeft een lijst met aanbevelingen opgesteld om de procedure transparanter en evenwichtiger te maken. Het afsluiten van een overeenkomst zou eerder een uitzondering moeten blijven. En een onafhankelijke beoordeling op basis van de vertrouwelijke gegevens van de contracten, aangevuld met maatregelen ter bescherming van de vertrouwelijkheid, zou uitgevoerd moeten worden. Dat is volgens ons essentieel in een democratie om te weten te kunnen komen of onze overheidsmiddelen goed geïnvesteerd worden.
Wij vragen aan Maggie De Block om te reageren en erop toe te zien dat die aanbevelingen worden toegepast.