Waarom het gebruik van nitrieten omlaag moet
Frankrijk heeft een positief signaal gegeven afgelopen week: de Nationale Vergadering heeft bijna unaniem een wetsvoorstel goedgekeurd over het gebruik van nitrieten in voeding. Het is (nog) niet de bedoeling om ze meteen te verbieden, maar wel op wettelijk vlak een weg vrij te maken om het gebruik ervan in charcuterie alvast geleidelijk aan te verminderen. Het bekendste voorbeeld is wellicht ham, dat zijn smakelijke roze kleur dankt aan nitrieten.
Herevaluatie om consument te beschermen
Verenigingen zoals de Ligue contre le Cancer, Yuka of zelfs Foodwatch mobiliseerden zich in Frankrijk om dit wetsvoorstel te steunen en de additieven E249, E250, E251 en E252 te verbieden die volgens hen bewezen gezondheidsrisico's inhouden. Enkele honderdduizenden consumenten hebben hun petitie ondertekend.
Als consumentenorganisatie roepen wij de Europese Commissie al geruime tijd op om de toegestane hoeveelheden van deze additieven te verlagen, zoals reeds het geval is in Denemarken. Fabrikanten zouden op hun beurt het gebruik ervan moeten beperken. Wij vinden dat een herevaluatie van deze additieven aan de orde is op basis van de meest recente wetenschappelijke bevindingen en dat ze enkel zouden mogen worden toegestaan als blijkt dat ze "technisch" onvermijdelijk zijn.
Het nut van de toevoeging van nitrieten aan vleeswaren om de verspreiding van pathogene micro-organismen, zoals Clostridium botulinum (de bacterie die botulisme veroorzaakt), tegen te gaan, wordt steeds meer in twijfel getrokken. Moeten we ze nog wel toelaten? De verhouding voordelen/risico's moet in onze ogen doorwegen in het voordeel van de consument. Wetgeving en vergunningen moeten derhalve regelmatig worden bijgesteld op basis van de nieuwste wetenschappelijke kennis. De bevindingen van de risicostudies van ANSES (Frans Nationaal Agentschap bevoegd voor de voedselveiligheid) en de EFSA (Europese Autoriteit voor voedselveiligheid), dat in de komende maanden wordt verwacht, zullen daarbij een cruciale rol spelen.
De additieven nitraat en nitriet, gebruikt als bewaarmiddelen, kunnen bijdragen tot de vorming van mogelijk kankerverwekkende verbindingen. Nitrieten (NO2) zijn opportunistische, zeer reactieve en veelzijdige moleculen ten opzichte van andere deeltjes die ze tegenkomen. Met name in het menselijk lichaam, waar ze door een cascadefenomeen verschillende biologische effecten kunnen teweegbrengen.
Waar vinden we nitrieten?
Nitrieten kunnen worden toegevoegd aan "vleesproducten/verwerkte producten":
|
Bevat bijna altijd toegevoegd nitriet of nitraat |
Charcuterie zoals gekookte ham, rauwe ham, salami, spek, droge worsten, frankfurter type worsten, knakworsten, corned beef, paté, sneetjes “kippenwit”, hespenworst, sneetjes vleeskoek/vleesbrood |
Enkele uitzonderingen: Parma ham, Ganda ham, charcuterie met biogarantielabel, Herta gamma “Bewaring zonder nitriet”… |
|
Bevat soms toegevoegd nitriet of nitraat |
Producten op basis van fijn gehakt vlees zoals (diepvries)hamburger, frituursnacks zoals frikandellen, grillworst, barbecueworst, vleesbrood, (voorgegaarde) gehaktballen, |
|
|
Bevat meestal geen toegevoegd nitriet of nitraat |
Vers vlees op basis van (grof) gehakt zoals braadworst, hamburger, blinde vink, vleesbrood zonder spek voor in de oven, gemarineerd vlees, américain préparé, smeersalades op basis van kip zoals kipcurry |
|
|
Bevat geen toegevoegd nitriet of nitraat |
Vers vlees, niet gekruid zoals biefstuk, kotelet, kipfilet |
|
Hoeveel mag je ervan eten?
Het best beperk je je consumptie van producten die dergelijke additieven kunnen bevatten:
