Is choco zonder palmolie echt gezonder?
Heel wat smeerpasta's uit de supermarkt bevatten geraffineerde oliën zoals palmolie. In onze recente test van 19 hazelnootpasta's hebben we gecontroleerd of choco met palmolie per definitie ongezonder is dan choco zonder palmolie. Onze expert Katrien Renders vat het onderzoek voor ons samen.
Waarom is palmolie slecht?
Palmolie zit in heel wat commerciële producten. Niet alleen in voedingsmiddelen zoals choco, maar ook in cosmetica (zowel gezichts- als lichaamsverzorging). Het ingrediënt krijgt echter regelmatig kritiek om twee belangrijke redenen: de milieu- en maatschappelijke problemen, en zijn voedingwaarde.
1. Nefast voor milieu en maatschappij
Zoals je in ons dossier over palmolie uitgebreider kunt lezen, wordt de productie ervan niet alleen geassocieerd met wijdverbreide ontbossing in de regio's waar oliepalmen worden verbouwd, maar staat palmolie ook synoniem met diverse andere gebreken zoals landroof, schendingen van de mensenrechten, uitstervende diersoorten en erbarmelijke arbeidsomstandigheden.
2. Slechte voedingswaarde
Palmolie staat er bovendien om bekend een van de minst gezonde vetten te zijn. Niet alleen omdat het veel verzadigde of "slechte" vetten bevat, maar ook omdat palmolie verontreinigd kan zijn met verschillende stoffen:
- glycidylesters, die genotoxisch en kankerverwekkend kunnen zijn
- 3-MCPD, dat in overmatige hoeveelheden nierschade en vruchtbaarheidsproblemen kan veroorzaken
- minerale oliën MOSH en MOAH,met name doordat niet-voedingssmeermiddelen worden gebruikt bij de productie van palmolie. De gezondheidsrisico's van MOSH zijn nog niet goed bekend, maar ze kunnen zich in het lichaam ophopen. MOAH wordt beschouwd als potentieel kankerverwekkend en daarom bestaan er geen veilige limieten
De beste chocopasta's
Wat onthult onze test over palmolie in choco?
Palmolie komt regelmatig voor in smeerpasta's uit de winkel: in onze recente test van hazelnootpasta bevatten 10 van de 19 geteste potten choco palmolie. De 9 potten zonder palmolie bewijzen echter dat het perfect mogelijk is om dit ingrediënt te vermijden.
Welk merk heeft de beste choco?
Uit onze test bleek echter ook dat of een product wel of geen palmolie bevatte, niet bepalend was voor de uiteindelijke score.
Sommige choco's met palmolie hadden toch redelijke scores
Zo zagen we dat sommige smeerpasta's met palmolie redelijke scores behaalden. Dit betekent dat ze, ondanks de aanwezigheid van palmolie en de mogelijke negatieve effecten ervan op voedingscriteria en verontreinigingen, toch behoorlijk scoorden op de andere criteria.
Zo eindigde één van de choco's met een score van meer dan 60 op 100, waarmee dit product een van de beste uit onze test was, ondanks de aanwezigheid van palmolie. We vonden immers geen verontreinigingen, en deze choco had een van de laagste suikergehaltes en dus een gunstige voedingswaarde. Los van de eindscore heeft dit product ook bio-, Fairtrade- en RSPO-labels.
Choco zonder palmolie is niet per se beter
Omgekeerd krijgt een product zonder palmolie niet automatisch een goede score, om verschillende redenen:
- Producten die geen palmolie maar andere geraffineerde oliën gebruiken, zoals zonnebloem- of koolzaadolie, en cacao, kunnen dezelfde verontreinigingen bevatten als hierboven
- Als de fabrikant cacaoboter gebruikt in plaats van geraffineerde oliën, bevat choco ook veel verzadigd vet, met eenzelfde negatieve impact op de eindscore. Zo scoorden verschillende chocopasta's uit onze test maar net boven de 50 op 100, terwijl ze geen palmolie bevatten
- Tot slot kan ook cacao bijdragen aan ontbossing, en alternatieven voor palmolie kunnen evenzeer een aanzienlijke milieu-impact hebben vanwege een lagere opbrengst en intensiever landgebruik
Op welke criteria moet je, naast palmolie, letten om goede choco te kiezen?
Palmolie, en algemener alle vetten die in smeerpasta's worden gebruikt, zijn niet de enige zaken die mee moeten tellen in je keuzes. Let ook op:
- De Nutri-Score en voedingswaarde, al heeft hazelnootpasta meestal Nutri-Score E.
- Het hazelnootgehalte kan sterk variëren van merk tot merk. De door ons geteste potten choco bevatten 13 tot 20 % hazelnoten, terwijl het gemiddelde op 13 % bleef steken. Er bestaat echter ook choco met minder dan 10 % hazelnoten. Heb je graag choco met veel hazelnoten, let dan op de ingrediëntenlijst op het etiket.
- Smaak is erg subjectief.
- Of choco verontreinigingen bevat, kun je zelf niet controleren, maar kun je wel checken in onze testresultaten.
Alle testresultaten voor chocopasta
Labels op het etiket zijn goede referenties
Op hazelnootpasta's vind je soms een of meerdere labels: BIO, Rainforest Alliance, Fairtrade of RSPO. Deze keurmerken hebben geen invloed op de voedingswaarde van het product, maar kunnen wél helpen om producten te kopen die beter aansluiten bij jouw persoonlijke waarden.
Wil je palmolie vermijden vanuit ecologisch of ethisch oogpunt, dan kun je kiezen voor choco met het RSPO-label: die producten bevatten wel palmolie, maar voldoen aan bepaalde duurzaamheidseisen. Van de tien producten uit onze test die palmolie bevatten, dragen er slechts drie dit keurmerk.
Terug naar bovenConclusie: palmolie mag je keuze niet bepalen
Kortom, als je choco koopt, moet je naar het hele etiket kijken. Ga er niet zomaar vanuit dat een product zonder palmolie per se gezonder is, of juist dat een merk mét palmolie slechter zou zijn. Check onze koopgids om de juiste keuze in de winkel te maken.
Terug naar boven
Palmolie zit in heel wat commerciële producten. Niet alleen in voedingsmiddelen zoals choco, maar ook in cosmetica (zowel gezichts- als lichaamsverzorging). Het ingrediënt krijgt echter regelmatig kritiek om twee belangrijke redenen: de milieu- en maatschappelijke problemen, en zijn voedingwaarde.
1. Nefast voor milieu en maatschappij
Zoals je in ons dossier over palmolie uitgebreider kunt lezen, wordt de productie ervan niet alleen geassocieerd met wijdverbreide ontbossing in de regio's waar oliepalmen worden verbouwd, maar staat palmolie ook synoniem met diverse andere gebreken zoals landroof, schendingen van de mensenrechten, uitstervende diersoorten en erbarmelijke arbeidsomstandigheden.
2. Slechte voedingswaarde
Palmolie staat er bovendien om bekend een van de minst gezonde vetten te zijn. Niet alleen omdat het veel verzadigde of "slechte" vetten bevat, maar ook omdat palmolie verontreinigd kan zijn met verschillende stoffen:
- glycidylesters, die genotoxisch en kankerverwekkend kunnen zijn
- 3-MCPD, dat in overmatige hoeveelheden nierschade en vruchtbaarheidsproblemen kan veroorzaken
- minerale oliën MOSH en MOAH,met name doordat niet-voedingssmeermiddelen worden gebruikt bij de productie van palmolie. De gezondheidsrisico's van MOSH zijn nog niet goed bekend, maar ze kunnen zich in het lichaam ophopen. MOAH wordt beschouwd als potentieel kankerverwekkend en daarom bestaan er geen veilige limieten
Palmolie komt regelmatig voor in smeerpasta's uit de winkel: in onze recente test van hazelnootpasta bevatten 10 van de 19 geteste potten choco palmolie. De 9 potten zonder palmolie bewijzen echter dat het perfect mogelijk is om dit ingrediënt te vermijden.
Welk merk heeft de beste choco?
Uit onze test bleek echter ook dat of een product wel of geen palmolie bevatte, niet bepalend was voor de uiteindelijke score.
Sommige choco's met palmolie hadden toch redelijke scores
Zo zagen we dat sommige smeerpasta's met palmolie redelijke scores behaalden. Dit betekent dat ze, ondanks de aanwezigheid van palmolie en de mogelijke negatieve effecten ervan op voedingscriteria en verontreinigingen, toch behoorlijk scoorden op de andere criteria.
Zo eindigde één van de choco's met een score van meer dan 60 op 100, waarmee dit product een van de beste uit onze test was, ondanks de aanwezigheid van palmolie. We vonden immers geen verontreinigingen, en deze choco had een van de laagste suikergehaltes en dus een gunstige voedingswaarde. Los van de eindscore heeft dit product ook bio-, Fairtrade- en RSPO-labels.
Choco zonder palmolie is niet per se beter
Omgekeerd krijgt een product zonder palmolie niet automatisch een goede score, om verschillende redenen:
- Producten die geen palmolie maar andere geraffineerde oliën gebruiken, zoals zonnebloem- of koolzaadolie, en cacao, kunnen dezelfde verontreinigingen bevatten als hierboven
- Als de fabrikant cacaoboter gebruikt in plaats van geraffineerde oliën, bevat choco ook veel verzadigd vet, met eenzelfde negatieve impact op de eindscore. Zo scoorden verschillende chocopasta's uit onze test maar net boven de 50 op 100, terwijl ze geen palmolie bevatten
- Tot slot kan ook cacao bijdragen aan ontbossing, en alternatieven voor palmolie kunnen evenzeer een aanzienlijke milieu-impact hebben vanwege een lagere opbrengst en intensiever landgebruik
Palmolie, en algemener alle vetten die in smeerpasta's worden gebruikt, zijn niet de enige zaken die mee moeten tellen in je keuzes. Let ook op:
- De Nutri-Score en voedingswaarde, al heeft hazelnootpasta meestal Nutri-Score E.
- Het hazelnootgehalte kan sterk variëren van merk tot merk. De door ons geteste potten choco bevatten 13 tot 20 % hazelnoten, terwijl het gemiddelde op 13 % bleef steken. Er bestaat echter ook choco met minder dan 10 % hazelnoten. Heb je graag choco met veel hazelnoten, let dan op de ingrediëntenlijst op het etiket.
- Smaak is erg subjectief.
- Of choco verontreinigingen bevat, kun je zelf niet controleren, maar kun je wel checken in onze testresultaten.
Alle testresultaten voor chocopasta
Labels op het etiket zijn goede referenties
Op hazelnootpasta's vind je soms een of meerdere labels: BIO, Rainforest Alliance, Fairtrade of RSPO. Deze keurmerken hebben geen invloed op de voedingswaarde van het product, maar kunnen wél helpen om producten te kopen die beter aansluiten bij jouw persoonlijke waarden.
Wil je palmolie vermijden vanuit ecologisch of ethisch oogpunt, dan kun je kiezen voor choco met het RSPO-label: die producten bevatten wel palmolie, maar voldoen aan bepaalde duurzaamheidseisen. Van de tien producten uit onze test die palmolie bevatten, dragen er slechts drie dit keurmerk.
Kortom, als je choco koopt, moet je naar het hele etiket kijken. Ga er niet zomaar vanuit dat een product zonder palmolie per se gezonder is, of juist dat een merk mét palmolie slechter zou zijn. Check onze koopgids om de juiste keuze in de winkel te maken.