De term "volkoren" wordt vaak verkeerd gebruikt en dat zorgt voor verwarring

24 juli 2019 Vooruitgang
24 juli 2019 Vooruitgang

[Update: 05 januari 2024]

Door "volkoren granen" te drukken op het etiket van het Boerkens-brood overtrad de producent de Belgische wet. Want het gebruikte meel is niet 100 % volkoren. De verpakking is ondertussen aangepast.

Wat is volkoren en waarom is het belangrijk?

In België zitten er meestal daadwerkelijk volkorengranen in een brood dat de benaming "volkoren" gebruikt. In reclameboodschappen mogen de termen "volgraan", "volkoren" of elke andere term met een gelijkaardige betekenis slechts gebruikt worden voor voedingsmiddelen op basis van volkoren meel, met andere woorden meel waarin de hele graankorrel is verwerkt. Brood is het enige product dat onder deze regels valt.

Het misleidende gebruik van de term volkoren

Het brood van Boerkens gebruikte de term "volkoren granen" hoewel de ingrediëntenlijst vermeldde dat het slechts 47 % volkoren tarwemeel bevatte. Er zat ook tarwebloem in, waar verder geen details over gegeven werden. Een product mag zich alleen "volkoren" noemen als 100 % van de gebruikte bloem ook effectief volkoren is.

Het vroegere etiket met de misleidende informatie.

De producent mocht de vermelding "volkorengranen" dus niet gebruiken omdat het gebruikte meel niet 100 % volkoren is. Het is een flagrante overtreding van de Belgische wetgeving voor brood. Op Europees vlak steunen wij de inspanningen van BEUC om de regelgeving omtrent de term "volkoren" te verbeteren en te verduidelijken.

Onze reactie op het misleidend gebruik van de term “volkoren”

We hebben aan de producent gevraagd om de bewering "volkoren granen" van de verpakking van het Boerkens-brood te verwijderen. In juli 2019 stuurden we een eerste brief naar de producent.

Enkele jaren geleden hebben we vastgesteld dat 86 % van de totale hoeveelheid meel volkorenmeel is. Dat was een positieve vaststelling.

Niettemin vonden we het jammer dat dit percentage of het percentage witte tarwebloem niet duidelijk werd meegedeeld aan de consument. Enkel het percentage van volkoren tarwemeel in het uiteindelijke volledige product was vermeld (47 %) en dus niet het percentage volkorentarwemeel (86 %) ten opzichte van de hoeveelheid bloem.

Het nieuwe, verbeterde etiket van het brood van Boerkens.

Nieuwe wijzigingen op de etiketten van Boerkens-brood

Later, in januari 2021, hebben we vastgesteld dat de verpakking van dit brood was gewijzigd. Het droeg vervolgens de claim "met volkoren" in plaats van alleen "volkoren". Bovendien stond op de voorkant van de verpakking in kleine lettertjes de claim "speciaalbrood met 90% volkoren granen". Dat was een positieve verandering.

Nog niet voldoende duidelijkheid van het etiket

Wij vinden echter dat de fabrikant een extra inspanning had kunnen leveren. De nadruk op de aanwezigheid van volkorengraan moet immers alleen worden gelegd op volkorenbrood dat voor 100 % uit volkorenmeel bestaat. Daarom vinden wij dat de claim "met volkoren" gewoon moet verdwijnen.

Uiteindelijk een flinke vooruitgang van het gebruik van “volkoren”

Sinds 2023 is er opnieuw een positieve evolutie op de verpakking van het Boerkens-brood. Er staat nu "met volkorenmeel". De ingrediëntenlijst vermeldt specifiek hoeveel % van het meel volkoren (90 %) is en hoeveel volkorenmeel (50 % in het product) of geraffineerd meel (6 % tarwebloem in het product) als ingrediënt werd gebruikt. 

Hoewel het brood nog steeds niet aan de strikte wettelijke definitie (100 % volkorenmeel) voldoet, kunnen we het etiket niet langer als echt misleidend beschouwen.

Lees meer over gezonder brood