Laat ik mij vaccineren tegen griep?, en andere vragen

Half oktober start de vaccinatiecampagne tegen griep. Omdat de vraag naar griepvaccins vorig jaar groter was dan andere jaren, dreigde er een tekort en werd beslist om absolute voorrang te geven aan risicopatiënten. Dit jaar is de situatie anders: iedereen die wil, kan zonder voorschrift een griepprik halen bij de apotheker. Met dat verschil dat het griepvaccin enkel wordt terugbetaald voor risicopatiënten. Voor gezonde volwassenen is de meerwaarde ervan immers niet aangetoond.
Wie behoort tot deze risicogroepen?
Risicopatiënten uit categorie A hebben het meeste baat bij de griepprik. Dat zijn alle mensen die:
- risico lopen op complicaties, zoals zwangere vrouwen, chronisch zieken, 65-plussers, personen die verblijven in een instelling, kinderen ouder dan zes maanden onder langdurige aspirinetherapie;
- in de gezondheidssector werken;
- onder één dak wonen met personen met een risico op complicaties of met kinderen jonger dan zes maanden.
Ook gezonde ouderen (tussen 50 en 65 jaar) worden beschouwd als risicogroep (categorie B).
Deze groepen laten zich het best wél vaccineren.
Ik ben geen risicopatiënt, laat ik mij toch vaccineren?
Voor wie niet tot risicocategorie A of B behoort, is de meerwaarde van het griepvaccin niet aangetoond, oordeelt de Hoge Gezondheidsraad. De gegevens tonen aan dat systematische vaccinatie van gezonde volwassenen tussen 18 en 65 jaar geen invloed heeft op het aantal doktersbezoeken, ziektedagen, antibioticavoorschriften en hospitalisaties. Daarom wordt het ook niet aanbevolen, al ben je vrij in je keuze.
Wil je je toch laten vaccineren, doe dat dan tussen half oktober en half december, vóór de piek van het griepseizoen. Daarna heeft de griepprik nog weinig zin.
Ben ik na vaccinatie 100 % beschermd tegen griep?
Je griepprik beschermt na 10 tot 15 dagen tegen griep, en dat minstens zes maanden lang. Toch is die bescherming niet volledig. De griepvirussen die bij de bevolking circuleren, veranderen immers voortdurend.
Elk jaar wordt de samenstelling van het vaccin daarom aangepast: enkel die varianten waarvan experts voorspeld hebben dat ze dit griepseizoen het vaakst zouden voorkomen, worden opgenomen. Waterdicht is dat systeem echter niet. Er kunnen dus griepvirussen circuleren die níet in het vaccin zijn opgenomen, temeer omdat griepvirussen snel muteren.
Bovendien worden veel gevallen van wat wij als "griep" definiëren niet werkelijk veroorzaakt door een griepvirus, maar door andere virussen die gelijkaardige symptomen veroorzaken. Ook tegen deze virussen zal het vaccin uiteraard niet werken.
Krijgen we dit jaar een zwaarder griepseizoen?
Door de lockdown en alle coronamaatregelen hebben we afgelopen jaar geen griepseizoen gehad. Experts vrezen dat ons daardoor mogelijk een zwaardere griepepidemie te wachten staat, al is dat moeilijk te voorspellen.
Aangezien er vorig jaar geen griep circuleerde, hebben we minder natuurlijke antistoffen aangemaakt tegen het virus. Er zouden dus meer mensen vatbaar kunnen zijn voor de griep dan in eerdere jaren. Bovendien kunnen griepvirussen makkelijker gaan circuleren naargelang er meer coronabeperkingen, zoals het verplichte mondmasker, wegvallen.
Tot slot kan er vaccinmoeheid optreden: nu de meerderheid zich al liet inenten tegen COVID-19, zijn ze misschien minder bereid zich ook te laten prikken tegen de griep.