Wat is een goede mutualiteit?

Wat is een mutualiteit?

In België moet elke burger gedekt zijn door de verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering, die – deels of volledig – de gezondheidskosten (consultaties, medicatie, hospitalisaties) terugbetaalt en uitkeringen biedt bij arbeidsongeschiktheid of invaliditeit. Om hiervan te genieten, kan je je inschrijven bij de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV) of bij een privé-mutualiteit (wat het meest voorkomt).

Mutualiteiten zijn dus organisaties die deze verplichte verzekering beheren en instaan voor de terugbetaling van medische kosten. Ze keren ook uitkeringen uit bij arbeidsongeschiktheid en bieden extra diensten aan, zoals een aanvullende verzekering en optionele dekkingen (hospitalisatie, tandzorg).

Meer te weten komen over de ziekenfondsen

Waarom is het belangrijk om de juiste mutualiteit te kiezen in België?

Als we alleen naar de verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering kijken, maakt de keuze van de mutualiteit niet zoveel uit: de terugbetaling is wettelijk geregeld en zal bij alle ziekenfondsen hetzelfde zijn.

Daarentegen zijn er wel duidelijke verschillen als het gaat over de aanvullende verzekering en de hospitalisatieverzekering die de mutualiteiten aanbieden, en wat ze precies dekken: daar is het belangrijk om de juiste keuze te maken.

De aanvullende verzekering van de ziekenfondsen

De aanvullende verzekering die ziekenfondsen automatisch aan hun leden aanbieden, kan sterk variëren van het ene ziekenfonds tot het andere. Afhankelijk van je persoonlijke situatie kan het dus voordelig zijn om voor een bepaalde mutualiteit te kiezen.

Zo zullen sommige ziekenfondsen meer diensten voor kinderen aanbieden (ziekenoppas, vakantiekampen, stages, orthodontie, enz.), terwijl andere meer de nadruk leggen op diensten voor oudere personen (ziekentransport, thuiszorg, medisch materiaal, enz.). Het is daarom aangeraden om een ziekenfonds te kiezen waarvan de aanvullende verzekering het best bij je behoeften past.

De aangeboden diensten zijn zo uiteenlopend en verschillend tussen de ziekenfondsen dat vergelijken moeilijk is. Daarom kan onze ziekenfondsvergelijker je van onschatbare waarde zijn om een weloverwogen keuze te maken.

De hospitalisatieverzekering aangeboden door de mutualiteiten

Een ander belangrijk keuzecriterium is de hospitalisatieverzekering die door de mutualiteit wordt aangeboden.

In tegenstelling tot de aanvullende verzekering is deze niet automatisch inbegrepen in je bijdrage. Als je geen hospitalisatieverzekering hebt via je werkgever of die van je partner, kan je ervoor kiezen om er zelf een af te sluiten bij een privéverzekeraar of bij je mutualiteit.

In dat laatste geval is het belangrijk om een mutualiteit te kiezen die een kwalitatieve hospitalisatieverzekering aanbiedt tegen een redelijke prijs. Om je te helpen een weloverwogen keuze te maken, kan je onze koopgids raadplegen en onze hospitalisatieverzekeringvergelijker gebruiken.

Een dekking aangepast aan uw noden

Afhankelijk van je keuze van mutualiteit, kan je genieten van een dekking die:

• min of meer aansluit bij je noden via de aanvullende verzekering;
• min of meer uitgebreid is als je beslist om de hospitalisatieverzekering van de mutualiteit af te sluiten.

Hou er rekening mee dat je keuzecriteria in de loop der tijd kunnen veranderen. Zo zal een jonge ouder andere prioriteiten hebben (bijvoorbeeld voordelen voor kinderen) dan iemand op oudere leeftijd zonder kinderen ten laste.

Goed nieuws: je kunt op elk moment van mutualiteit veranderen, op voorwaarde dat je er minstens een jaar lid van bent. Je kunt dan een mutualiteit kiezen die beter bij je noden past. De verandering gaat echter pas in vanaf het kwartaal dat volgt op je aanvraag.

Meer te weten komen over wat de mutualiteit dekt

Welke mutualiteiten zijn er in België?

De private ziekenfondsen, de publieke kas en de specifieke kas voor de spoorwegen

De meest gekende ziekenfondsen zijn de private, maar er bestaat ook een publieke instantie en een specifieke organisatie voor het personeel van de spoorwegen.

De private ziekenfondsen

Door de vele fusies van de afgelopen jaren blijven er nog 22 ziekenfondsen over (tegenover 46 vroeger), die gegroepeerd zijn in vijf erkende landsbonden.

• Drie daarvan zijn politiek geëngageerd: de Christelijke Mutualiteit (CM), de Liberale Mutualiteit (LM) en de Socialistische Mutualiteit (SM).
• De andere twee zijn niet politiek geïnspireerd: de Neutrale Ziekenfondsen en de Onafhankelijke Ziekenfondsen.

De Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (publieke instantie)

Naast de private ziekenfondsen is er ook een publieke instantie, de Hulpkas voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (HZIV). Deze publieke ziekenkas heeft 16 regionale diensten en biedt een alternatief voor wie zich niet bij een privé-ziekenfonds wil aansluiten.

Kas der geneeskundige verzorging van HR Rail

Voor het personeel van de spoorwegen geldt een speciale regeling. Zij zijn automatisch aangesloten bij de Kas der geneeskundige verzorging van HR Rail. Deze ziekenkas beschikt over 5 regionale centra en is specifiek voor medewerkers van de spoorwegen.

Christelijke Mutualiteit (CM)

De Christelijke Mutualiteit (CM), officieel de Landsbond der christelijke mutualiteiten, is het grootste ziekenfonds in België met 4,5 miljoen leden.

Sinds 2022 bestaat de CM uit twee delen: een Nederlandstalige en een Franstalige & Duitstalige afdeling. Het RIZIV-nummer van beide begint altijd met een 1:

• CM Vlaanderen (120)
• MC Mutualité Chrétienne (134)

De Landsbond van Liberale Mutualiteiten is de koepelorganisatie van de Liberale Mutualiteiten.

Er zijn 6 liberale ziekenfondsen in België, en hun RIZIV-identificatienummer begint altijd met een 4:

• Liberale Mutualiteit Plus of LM Plus (417) (regio's West-Vlaanderen, Asse-Aalst, Antwerpen, omgeving van Tienen en Limburg)
• Liberale Mutualiteit Oost-Vlaanderen (zonder Aalst) (407)
• Liberale Mutualiteit/MUTPLUS.be (403) (Brussel, Waals-Brabant, Vlaams-Brabant zonder de regio Asse, klein deel van West-Henegouwen)
• Liberale Mutualiteit Henegouwen-Namen (409) (Namen en het grootste deel van Henegouwen)
• Liberale Mutualiteit Luik (414)
• Liberale Mutualiteit Luxemburg (417)

Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten

Het Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten (Solidaris) is de koepelorganisatie van de Socialistische Mutualiteiten in België. Met 3,2 miljoen leden is het de grootste ziekenfonds na de Christelijke Mutualiteit.

Vandaag verenigt Solidaris 7 ziekenfondsen, waarvan het RIZIV-identificatienummer altijd begint met een 3:

• Solidaris Antwerpen (304)
• Solidaris Brabant (306)
• Solidaris Limburg (322)
• Solidaris Luxemburg (323)
• Solidaris Oost-Vlaanderen (311)
• Solidaris Wallonië (319)
• Solidaris West-Vlaanderen (309)

Landsbond van de Neutrale Ziekenfondsen

De Landsbond van de Neutrale Ziekenfondsen is een Belgisch ziekenfonds dat niet verbonden is aan een politieke zuil.

De bond groepeert 4 ziekenfondsen, waarvan het RIZIV-nummer altijd begint met een 2:

• Neutraal Ziekenfonds Vlaanderen (235), met hoofdzetel in Aalst
• Vlaams & Neutraal Ziekenfonds (203), met hoofdzetel in Mechelen
• Mutualia - Neutraal Ziekenfonds (228), met hoofdzetel in Brussel (administratief kantoor in Verviers)
• De Neutrale Ziekenfonds (216), met hoofdzetel in Namen

Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen

De Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen is de nationale federatie van onafhankelijke ziekenfondsen in België. Met meer dan 2,2 miljoen aangesloten leden vormen zij de derde grootste nationale bond, na de Christelijke Mutualiteit en de Socialistische Mutualiteiten.

In tegenstelling tot de Christelijke, Socialistische en Liberale Mutualiteiten, werden de Onafhankelijke Ziekenfondsen opgericht door werkgevers en beroepsverenigingen.

Sinds 2022 groepeert de landsbond slechts 3 ziekenfondsen, waarvan het RIZIV-nummer altijd begint met een 5:

• Helan Onafhankelijk Ziekenfonds (526) (Vlaams)
• Partena - Onafhankelijk Ziekenfonds Partenamut (509) (Franstalig)
• Freie Krankenkasse (515) (Duitstalig)

Wat is de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV)?

Dit is de publieke versie van de mutualiteiten. In tegenstelling tot de andere mutualiteiten komt deze instantie enkel tussen voor de prestaties die gedekt worden door de verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering: volledige of gedeeltelijke terugbetaling van je doktersbezoeken, de kosten van geneesmiddelen, tussenkomst in de hospitalisatiekosten en het uitbetalen van een uitkering bij invaliditeit.

De aansluiting bij de HZIV is gratis omdat er geen "aanvullende verzekering" wordt aangeboden. Het is dus de beste keuze als je geen interesse hebt in de aanvullende voordelen en diensten die andere mutualiteiten aanbieden.

Mutualiteiten vergelijken

Zoals eerder vermeld, worden de terugbetalingen die door de ziekte- en invaliditeitsverzekering worden aangeboden, wettelijk geregeld en zijn ze identiek bij alle mutualiteiten. Het vergelijken van verschillende mutualiteiten komt dus vooral neer op het vergelijken van de aanvullende verzekeringen die zij aanbieden. Deze zijn specifiek per organisatie en kunnen heel uiteenlopende voordelen bieden. Onze ziekenfondsvergelijker laat je toe de mutualiteiten te vergelijken op basis van jouw behoeften.

Als je ook een hospitalisatieverzekering via de mutualiteit wenst af te sluiten (deze formule is meestal goedkoper dan via een privéverzekeraar), verwijzen we je graag door naar onze hospitalisatieverzekeringsvergelijker.

Gebruik onze vergelijker

Om onze vergelijker doeltreffend te gebruiken, vragen we je eerst een paar persoonlijke vragen te beantwoorden:

• je huidige mutualiteit,
• je postcode (mutualiteiten zijn regionaal georganiseerd),
• je geboortedatum (je leeftijd kan bepaalde specifieke behoeften bepalen),
• je geslacht (sommige voordelen zijn enkel van toepassing op vrouwen, al dan niet zwanger).

We vragen je ook om je persoonlijke behoeften op vlak van optiek, implantaten en tandprotheses, orthopedie, enz. aan te geven. Zo kunnen we je de mutualiteiten voorstellen die de meeste voordelen bieden voor deze specifieke behoeften.

Je kunt ook je partner en kinderen toevoegen en voor elke persoon specifieke behoeften aanduiden.

Ten slotte vragen we je de specifieke behoeften van je gezin aan te vinken, zoals behoeften voor kinderen (babysit, logopedie, sportkampen, vakanties, enz.), preventieve zorg (bijvoorbeeld medische pedicure of reisvaccins), voor senioren of voor mensen met een handicap.

Op basis van de door jou opgegeven behoeften, zullen we een lijst tonen van de mutualiteiten die de meest interessante diensten voor jou aanbieden. We berekenen de voordelen waarop je recht hebt en trekken die af van de te betalen premie, zodat je de werkelijke kostprijs van die mutualiteit ziet.

Je kunt ook mutualiteiten onderling vergelijken als je dat wenst.

Tot slot, door op de knop "Details" te klikken, krijg je een schat aan informatie over de voordelen die passen bij jouw profiel.

NAAR ONZE ZIEKENFONDSVERGELIJKER

Drie criteria om een goede mutualiteit te kiezen

Heel vaak wordt de mutualiteit doorgegeven van ouders op kinderen: de kinderen genieten van de diensten van de mutualiteit van hun ouders en wanneer ze op eigen benen staan, blijven ze er meestal bij aangesloten.

Over het algemeen is het zeldzaam dat men van mutualiteit verandert. Nochtans zou het een goed idee zijn om om de 5 à 10 jaar even stil te staan bij de vraag of je geen voordeligere mutualiteit kunt vinden die beter past bij je persoonlijke situatie. Hieronder vind je de criteria waarmee je rekening moet houden om de meest interessante mutualiteit voor jouw profiel te kiezen.

Hoe verander je van ziekenfonds?

1. De aanvullende verzekering

Dit zijn de diensten die elke mutualiteit zelf aanbiedt en die heel uiteenlopende aspecten dekken. Denk aan tussenkomsten voor zwangere vrouwen, jonge kinderen, orthodontie of brillen, kosten voor sportkampen of lidgeld van een sportclub, thuiszorg voor zieke mensen, preventieve behandelingen, alternatieve geneeswijzen, enzovoort.

Aangezien deze diensten sterk verschillen per mutualiteit, raden we aan om te kiezen voor de mutualiteit die de voordelen biedt die het best aansluiten bij jouw specifieke noden. De behoeften van een jong gezin met kinderen zijn natuurlijk anders dan die van een alleenstaande gepensioneerde.

2. De hospitalisatieverzekering

Ben je niet gedekt voor hospitalisatie via je werkgever of door een individuele verzekering? In dat geval raden we aan om een mutualiteit te kiezen die een goede hospitalisatieverzekering aanbiedt. Deze kan je bijkomend afsluiten, waarbij je een premie betaalt.

3. De premies en bijdragen

Voor de aanvullende verzekering

Voor de aanvullende verzekering betaal je een bijdrage aan de mutualiteit, die kan variëren van minder dan € 100 tot meer dan € 170 per jaar. Let wel, deze bijdrage moet je afwegen tegen de terugbetalingen en tussenkomsten die je van je mutualiteit kan ontvangen. In onze ziekenfondsenvergelijker vind je een evaluatie van deze terugbetalingen (gebaseerd op jouw specifieke noden) en de werkelijke kost (bijdrage - terugbetalingen) die bij deze mutualiteit hoort. Personen ten laste van de titularis zijn gratis gedekt.

Voor de hospitalisatieverzekering

Voor de hospitalisatieverzekering moet je een premie betalen, die sterk kan variëren afhankelijk van:

• De keuzes die je maakt:
  • Eenpersoonskamer of tweepersoonskamer
  • Hoogte van de vrijstelling (het deel van de kosten dat je zelf moet betalen)
• Persoonlijke criteria:
  • Je leeftijd: hoe ouder je bent op het moment van de inschrijving, hoe hoger de premie
  • Je woonplaats: voor inwoners van het Brussels Gewest kan er een toeslag zijn door de hoge kostprijs van ziekenhuizen in Brussel, die duurder zijn dan in de rest van het land.

Om je een idee te geven: een dertiger kan al een goede hospitalisatieverzekering vinden voor een premie van ongeveer € 250 per jaar. Als hij de beste verzekering op de markt wil, die de hospitalisatie dekt in een van de duurste ziekenhuizen in Brussel, zal de premie eerder € 1100 per jaar bedragen.

Een zestiger kan een goede hospitalisatieverzekering vinden voor een premie van ongeveer € 600. Voor de beste verzekering op de markt zal hij € 2200 per jaar moeten betalen.

En als de verzekerde lijdt aan een reeds bestaande aandoening, kan de premie nog verder worden verhoogd.

Meer informatie over ziekenhuisverzekeringen